„Westerplatte. Kurort – bastion – symbol” – wystawa plenerowa
Wystawa poświęcona jest historii miejsca, które w powszechnej świadomości nieodłącznie wiąże się z początkiem najstraszliwszej katastrofy XX wieku, jaką była II wojna światowa. Miejsca, które tak jak niegdyś Termopile, stało się symbolem bohaterskiej walki z przeważającym liczebnie wrogiem. Opowieść o Westerplatte, którą przygotowało Muzeum, nie ogranicza się jednak do obrony polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej we wrześniu 1939 r.: przedstawiamy historię Westerplatte od XVII w., gdy powstało ono jako piaszczysta łacha u ujścia Wisły, aż po upadek komunizmu w Polsce.
Celem wystawy jest przekazanie zwiedzającym kompleksowej wiedzy o trzystuletnich dziejach tego miejsca. Narracja w dwóch wersjach językowych - polskiej i angielskiej - wychodzi naprzeciw potrzebom turystów zagranicznych, a nowoczesna forma wizualna wystawy, będąca kompromisem pomiędzy plakatem a opisem historycznym, pozwala zwiedzać to miejsce pamięci narodowej w sposób ciekawy, i jednocześnie pogłębić wiedzę historyczną.
Dzieje Westerplatte zostały przedstawione za pomocą ponad 200 planów, rycin, fotografii i dokumentów. Wystawa jest podzielona na cztery obszary, odpowiadające kolejnym etapom dziejów Westerplatte. Pierwszy z nich opowiada o powstaniu półwyspu i usytuowanym tu kurorcie, który funkcjonował do momentu zakończenia I wojny światowej. Drugi obszar został poświęcony polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej istniejącej tu w okresie międzywojennym. Trzecia część koncentruje się na obronie Westerplatte we wrześniu 1939 roku, a w czwartej zwrócono uwagę ma rolę, jaką Westerplatte odgrywało w zbiorowej pamięci historycznej Polaków i polityce władz komunistycznych w latach 1945–1989.
Jednym z najnowszych projektów Muzeum jest ścieżka edukacyjna na Westerplatte, która rozciąga się od reliktów Bramy kolejowej do Pomnika Obrońców Wybrzeża. Ścieżka uzupełnia wystawę plenerową "Westerplatte: Kurort – Bastion – Symbol", skupiając uwagę zwiedzających na architekturze i topografii terenu. Składają się na nią tablice informacyjne, które mają za zadanie pokazać zwiedzającym jak wyglądał półwysep w trakcie walk wrześniowych. Stanowi ona również przewodnik po obiektach byłej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Dzięki tablicom opisującym oraz wskazującym usytuowanie istniejących, jak również nieistniejących obiektów (m.in. budynków wartowni oraz fragmentów zespołu fortyfikacji polowych) znacznie łatwiej można wyobrazić sobie nie tylko kształt półwyspu w 1939 r., ale również przebieg walk obronnych. Razem z tablicami, tworzącymi ścieżkę edukacyjną na terenie Westerplatte, zamontowano dwie podświetlane gabloty z mapami półwyspu.
Zobacz też: Strona internetowa Muzeum II Wojny Światowej w Gdańśku