Wakacje ze szczyptą historii (1): Krakowskie Stare Miasto najpiękniejsze

Przed ponad 2 tygodnie internauci wybierali w naszej facebookowej sondzie najpiękniejszą „starówkę” w Polsce. Oprócz zgłoszonych przez redakcję portalu zabudowań staromiejskich, użytkownicy portalu społecznościowego zgłaszali również swoje propozycje, których pojawiło się blisko 50.

Kraków, Rynek Główny (fot. Ludwig Schneider , na licencji: Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0.)

Od początku głosowania wyłoniła się jednak czołówka złożona z 11 miast, a wśród nich: Kraków, Wrocław, Gdańsk, Sandomierz, Lublin, Zamość, Toruń, Warszawa, Poznań, Kazimierz nad Wisłą i Przemyśl. - To niewątpliwie kanon estetyki i wartości historycznej polskich miast - tłumaczy taki wybór Andrzej Chwalba. - Jakkolwiek nie układalibyśmy listy nominowanych, pewnie wyglądałaby ona podobnie - stwierdza historyk.

Na półmetku głosowania prowadził Kraków, choć jeszcze dzień przed ogłoszeniem wstępnych wyników na 1. miejscu królował Zamość. Ostatecznie bój o zwycięstwo rozegrał się pomiędzy Krakowem, Toruniem i Zamościem.

23 czerwca rano było już prawie pewne, że zwycięży Kraków. Przewaga nad głównymi rywalami wzrosła do blisko 1500. głosów. O 21:00 - kiedy zamknęliśmy głosowanie - te przewidywania potwierdziły się. Stare Miasto w Krakowie wskazały 4053 osoby. Drugie miejsce zajął Toruń, który wybrało 2887 osób, a trzecie Zamość - 2363 głosy. Na kolejnych miejscach znalazły się: Wrocław, Gdańsk, Przemyśl i Lublin, Sandomierz, Warszawa, Poznań. Co zaskakujące, stosunkowo wcześnie z tej rywalizacji odpadł Kazimierz nad Wisłą.

Na czym polega fenomen Krakowa? – pytamy Andrzeja Chwalbę. - Sądzę, że tkwi on w nostalgii za czasami, w których Polska była jednym z europejskich mocarstw. Kraków zawsze będzie tego symbolem. – twierdzi profesor. - Tu na Starym Rynku (największym w Polsce) występuje, zupełnie wyjątkowe, nagromadzenie oryginalnie zachowanych obiektów o najwyższej wartości historycznej i estetycznej – tłumaczy.

Prof. Andrzej Chwalba – historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego (fot. Roman Sidorski)

Czy Pańskim zdaniem Kraków mógłby mieć jakąś realną konkurencję? – pytamy. - Wydaje mi się, że w pewien sposób był bezkonkurencyjny, ale gdybym miał wymienić największych rywali, to z pewnością byłby to Wrocław (z zupełnie unikatowym i monumentalnym ratuszem) i Zamość, niewątpliwa perła architektury renesansowej – mówi Chwalba.

Największą niespodzianką naszej sondy jest bardzo wysokie miejsce przemyskiej starówki, która wraz z lubelską zajęła ex aequo 6. pozycję. - Mieszkańcy i sympatycy Przemyśla bardzo aktywnie włączyli się do naszej zabawy, śledziliśmy ich zaangażowanie z wielkim uznaniem. To piękna rzecz, gdy lokalna społeczność aktywnie angażuje się w promocję dziedzictwa historycznego miasta, w którym żyje lub z którym czuje się związana – mówi Michał Świgoń, redaktor naczelny portalu.

Przemyśl – kościół oo. Karmelitów (fot. Goku122 , na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa–na tych samych warunkach 3.0 niezlokalizowana)

Był Pan kiedyś w Przemyślu? – pytamy Andrzeja Chwalbę. – Panie redaktorze, właśnie z niego wracam – śmieje się profesor. – To miasto na uboczu, jeszcze dość zaniedbane i trochę zapomniane, cieszę się więc, że zostało zauważone – stwierdza po chwili. Czy wobec tego „starówki” mogą być dobrą inwestycją w promocję miasta? - Oczywiście, przykład Krakowa, który od lat inwestuje w swoją zabudowę staromiejską (włącznie z najnowszym muzeum w podziemiach Rynku) najlepiej o tym świadczy. Historia zawsze jest pociągająca – stwierdza Andrzej Chwalba.

Dyskusje pod tekstem podsumowującym półmetek rywalizacji potwierdzają to zdanie. Na portalu wykop.pl, gdzie znalazł się odnośnik do artykułu, internauci wymieniali się zdjęciami „starówek” liderów rywalizacji, wzajemnie przekonywali się do wartości swoich faworytów, zapraszali się do zwiedzania miast. – Jeden z celów, który nam przyświecał, czyli aktywna promocja walorów turystycznych polskich miast i miasteczek, został osiągnięty – cieszy się Michał Świgoń.

Rywalizacja o najpiękniejsze Stare Miasto pokazała jeszcze, że mieszkańcy Krakowa niechętnie odnoszą się do słowa „starówka”. Zarówno na naszym profilu facebookowym, portalu, jak i pod sondą, krakowianie próbują nas przekonać, że w tym mieście nie ma "starówki". - Oczywiście, w Polsce używa się takiego terminu na określenie Starego Miasta, ale w Krakowie Rynek i jego okolice mają szczególne znaczenie. On wszak ciągle spełnia swoje pierwotne funkcje. Dawne centrum Krakowa nadal nim jest. Nie wyrzucono go, jak w wielu miastach, na ubocze, lecz ciągle jest sercem Krakowa. Stąd najpewniej ta obrona przed pojęciem „starówka” – tłumaczy Andrzej Chwalba.

To nie koniec naszej akcji związanej z promowaniem najpiękniejszych zakątków Polski. Już dziś zaczynamy głosowanie, mające na celu wyłonić najpiękniejsze zamki (lub jego ruiny). Zachęcamy internatów do wskazywania swoich ulubionych zabudowań zamkowych. Głosowanie potrwa do połowy lipca.

Powyższy artykuł jest pierwszą częścią letniego cyklu artykułów: „Wakacje ze szczyptą historii”, w ramach którego będziemy przybliżać walory turystyczne i krajoznawcze poszczególnych regionów Polski – ze szczególnym uwzględnieniem obiektów i miejsc ważnych dla miłośników historii.

Zobacz też:

• Najpiękniejsza starówka w Polsce – bój na Facebooku;
• Które zamki w Polsce (lub ich ruiny) uważasz za najpiękniejsze?;
• Profil Histmag.org na Facebooku.

Redakcja: Michał Świgoń