W gąszczu targowych stoisk. Przegląd historycznych nowości wydawniczych (IX, cz. I)
Alma-Press
Na stoisku Alma-Pressu polecono nam publikację wpisującą się w tradycyjny, okołomilitarny profil Targów Książki Historycznej. „Ilustrowana Encyklopedia Broń Piechoty” Chrisa Chanta liczy 256 stron i w założeniu stanowić ma kompendium wiedzy o uzbrojeniu formacji lądowych od 1895 roku po dziś dzień. Wobec raczej niewielkiej objętości może zaskakiwać wysoka cena – 90 zł.
Avalon
Avalon był na targach obecny bardziej wirtualnie niż realnie: miał swoje stoisko wspólnie z dwiema innymi oficynami, ale do Warszawy niestety nie dotarł żaden przedstawiciel wydawnictwa. Stąd możemy wspomnieć tylko o jednej jego, dobrze nam już znanej nowości. Na targach pojawiła się (świeżo wydrukowana) publikacja naszej publicystki Ani Nowakowskiej-Wierzchoś pt. „Wanda Gertz. Opowieść o kobiecie żołnierzu”. Tydzień temu w Krakowie zorganizowaliśmy spotkanie z autorką i prezentację książki. Więcej informacji w relacji z tej imprezy.
Barbara
Bardzo serdecznie przyjęto nas na stoisku wydawnictwa Barbara – stałego gościa tak warszawskich, jak i krakowskich targów. Przedstawiciele oficyny polecili czytelnikom „Histmaga” dwie dość niszowe i może właśnie przez to warte uwagi publikacje. Książka „»Działacze« i »Pismaki«. Aparat bezpieczeństwa wobec organizacji katolików świeckich w Krakowie w latach 1957–1989” została wydana we współpracy z krakowskim IPN-em. Podobnie praca „Obwód Przeworsk SZP-ZWZ-AK w latach 1939-1944/45” – zawiera ona nie tylko szczegółowy wywód historyczny, ale także niezwykle dokładne dane liczbowe oraz około 1800 notek biograficznych. „Polski skauting męski w Galicji Wschodniej w latach 1911-1920” Ireny Kozimali powstał z kolei w kooperacji z Komisją Historyczną Krakowskiej Chorągwi ZHP. Ta skromniejsza, jeśli chodzi o objętość, publikacja z pewnością zaciekawi miłośników nie tylko harcerstwa, ale też (a może przede wszystkim?) historii zaboru austriackiego w przeddzień oraz w trakcie I wojny światowej.
Bellona
Bez Bellony – inicjatora utworzenia Porozumienia Wydawców Książki Historycznej – targi nie mogłyby się odbyć. Nic dziwnego, że właśnie to wydawnictwo zorganizowało cały szereg interesujących spotkań, a jego stoisko było najobszerniejszym na targach.
Część gości Bellony nie mogła zaskoczyć miłośników historii, ponieważ pojawiła się już na poprzednich spotkaniach moli książkowych – czy to na ubiegłorocznych Targach Książki Historycznej, czy też na targach ogólnych: krakowskich lub międzynarodowych w Warszawie. Z Tomaszem Mościckim, autorem m.in. „Teatrów Warszawy 1939,” wywiad przeprowadziliśmy już przed rokiem, choć wówczas promował on swoją poprzednią książkę, nagrodzoną KLIO: „Kochana stara buda. Teatr Qui Pro Quo”. Rozmawialiśmy też z Mirą Modelską-Creech, autorką przekładu i bratanicą autora „Byłem szefem wywiadu u naczelnego wodza”, Tadeusza Modelskiego. Materiał tamten powstał przy okazji 54. Międzynarodowych Targów Książki, które odbyły się w maju w Warszawie. Na łamach „Histmaga” nie zabrakło też Zbigniewa Wawra i Henryka Samsonowicza, recenzowaliśmy bowiem książki: „Monte Cassino 1944” i „Henryk Samsonowicz. Świadek epoki. Wywiad rzeka”. Druga z publikacji ukazała się pod naszym patronatem.
Nie jest tajemnicą, że cieszące się coraz większą popularnością Targi Książki Historycznej to przede wszystkim wielki sukces Bellony. Szczególnie interesującym gościem targów był Leszek Moczulski – postać z pewnością kontrowersyjna, o której w światku historycznym zrobiło się ponownie głośno w związku z 70. rocznicą wybuchu II wojny światowej i towarzyszącym jej wznowieniem klasycznej pracy Moczulskiego „Wojna polska 1939”. Dzisiaj opublikowaliśmy recenzję tej książki przygotowaną przez Łukasza Męczykowskiego. Za kilka dni na naszych łamach powinien pojawić się także wywiad, który na targach przeprowadziliśmy z autorem. W tej chwili czekamy na jego autoryzację przez dr. Moczulskiego.
_|
|
|
|
Szkoda, że na targach nie można było kupić innej (dostępnej w sprzedaży internetowej) publikacji Bellony poświęconej kampanii wrześniowej. „Blitzkrieg w Polsce. Wrzesień 1939 r.” Richarda Hargreavesa recenzowaliśmy już trzy miesiące temu.
Warto jeszcze wspomnieć, że na targach otrzymaliśmy od Bellony egzemplarze książek, których redakcja merytoryczna została zlecona „Histmagowi”. Recenzje dwóch, nad którymi sam pracowałem opublikowaliśmy w ostatnim tygodniu. Mowa o „Nowoczesnych czołgach” George’a Forty oraz „Nad frontem wschodnim i okupowaną Polską” Jima Autona. Szczególnie interesująca jest druga z tych publikacji. Pisałem o niej w recenzji: To jedna z najciekawszych książek, jakie czytałem w ostatnim roku. Pozycja absolutnie obowiązkowa dla każdego, kto interesuje się II wojną światową. I nie dlatego, że mamy do czynienia z wybitną literaturą czy historią „kogoś ważnego”. Tak nie jest. Wspomnienia Autona są autentyczne. I ten jeden atut czyni z nich doskonałą książkę.
Biały Kruk
Wydawnictwo Biały Kruk specjalizuje się w publikacjach albumowych i właśnie dwie z nich polecono naszej uwadze. To imponujący już samą mnogością uwzględnionego materiału ilustracyjnego album „Rafael w Watykanie” oraz nie mniej obszerna „Kaplica sykstyńska na nowo odkryta”. O drugiej z książek wydawca pisze na swojej stronie: Album ukazuje Kaplicę Sykstyńską po dokonanej za pontyfikatu Jana Pawła II kompletnej renowacji. Stąd taka świeżość kolorów. Ponadto odsłonięte zostały detale zamalowane w epokach późniejszych. Znakomite i fascynujące ujęcia wszystkich scen oraz licznych szczegółów malowideł, przedstawione na kartach książki, uzupełnione zostały odkrywczymi rozważaniami wybitnego historyka sztuki, o. prof. Heinricha Pfeiffera; przez ponad 50 lat prowadził on badania nad Kaplicą Sykstyńską! Książka pozwala na niezwykle bliskie obcowanie z niepowtarzalnym dziełem, którego inaczej nie dałoby się tak intensywnie kontemplować.
Biblioteka Narodowa
Na stoisku Biblioteki Narodowej szczególnym zainteresowaniem – co zrozumiałe – cieszyła się nagrodzona KLIO w kategorii edytorskiej publikacja „Atlas Antonia Milla z 1583 roku”. Fakt ten cieszy szczególnie, że ta niszowa w swej tematyce praca inaczej mogłaby zostać kompletnie przeoczona przez szersze grono odbiorców.
Demart
Na stoisku Demartu polecono nam kilka nowości. „Święci według mistrzów” to kontynuacja albumu, który recenzowaliśmy po ubiegłorocznych targach: „Jezus według mistrzów”. W publikacji zaprezentowano 100 obrazów z wizerunkami świętych, przy uwzględnieniu świętej rodziny i jej współczesnych, apostołów, ewangelistów, ojców kościoła i założycieli zgromadzeń, a także tych postaci, które na trwałe zapisały się w historii świata i Polski.
Inną nowością jest publikacja w zasadzie unikatowa na polskim rynku wydawniczym – „Gdyby nie pogoda...” Laury Lee, jak sama nazwa wskazuje, to książka poświęcona wpływowi zjawisk klimatycznych na historię. Egzemplarz recenzencki tej popularnonaukowej pracy otrzymaliśmy na targach i jej recenzja już znajduje się na łamach „Histmaga”. Pisałem w niej m.in.: Młodszy czytelnik powinien być nią zachwycony, a przeszło 450 stron tekstu zapewni mu pouczającą rozrywkę na dobre parę dni. „Gdyby nie pogoda...” będzie się nadawać na prezent w zasadzie dla każdego początkującego adepta badania dziejów, niezależnie jaką dziedziną czy epoką ten się interesuje. Książka spodoba się też starszym, ale nie aż tak bardzo. No chyba, że umie się zignorować liczne przekłamania i uproszczenia oraz nieco zbyt infantylny dla wyrobionego odbiorcy styl.
Do recenzji wzięliśmy także jubileuszowy album „Polska 1989-2009. Ilustrowany komentarz historyczny”. Zadania podsumowania dwóch dekad wolności podjęli się w tym przypadku historyk IPN, dr Antoni Dudek, oraz socjolog, wykładowca UW, dr Paweł Śpiewak. Więcej na temat książki wkrótce napisze nasz recenzent.
Dialog
Wydawnictwo Akademickie Dialog poleca dwie nowości z zakresu historii najnowszej. „Japonia 1937-1945. Wojna Armii Cesarza” Jeana-Louisa Margolina opisuje nie tyle same działania wojenne, co raczej codzienne praktyki Cesarskiej Armii Japońskiej, jej stosunek do ludności cywilnej i jeńców wojennych oraz charakter represji, jakie spadły na podbite narody. Z kolei „Najnowsza historia Iranu. Republika islamska” Thierry'ego Coville'a ma na celu przybliżenie dziejów państwa, które w ostatnich miesiącach niemal nie znikało z czołówek gazet.
DiG
Na stoisku DiG-u polecono naszej uwadze nowe, poszerzone wydanie znanej (i niestety – nietaniej) publikacji „Katalog architektury romańskiej w Polsce”. Liczące 674 strony podręczne repertorium zabytków budownictwa romanizmu kosztuje niemal 100 zł, ale zarazem zawiera blisko 1000 ilustracji i kilkaset planów.
Finna
Z Finną sympatycznie współpracujemy już od ubiegłorocznych targów, kiedy mieliśmy przyjemność poznać właściciela tego marynistycznego wydawnictwa. Dotąd zrecenzowaliśmy już kilka różnych publikacji oficyny – między innymi „Dreadnought” Roberta K. Massiego, „Memoriał ze św. Heleny” Emmanuela de Las Casesa, „Wilkołaka mórz. U-64 poluje na wroga” Roberta Morahta czy – ostatnio – „Śladami ludzi morza. Jan Stankiewicz – kapitan żeglugi wielkiej”.
O nowościach Finny pisałem już przy okazji ostatnich, krakowskich targów książki. To po pierwsze kolejny tom z „Serii z kotwiczką”: wspomnienia Eryka Sopoćko zatytułowane „Patrole Orła”, wydane po angielsku już podczas wojny, ale zbyt nieprawomyślne, by mogły ukazać się w kraju w epoce PRL-u. Wydawnictwo wypuściło także dwutomowe „Życie niewłaściwie urozmaicone” Kazimierza Leskiego, czyli jedną z najważniejszych emigracyjnych prac poświęconych Polskiemu Państwu Podziemnemu. Obie publikacje otrzymaliśmy do recenzji, wkrótce więc z ich opisem będą mogli zapoznać się czytelnicy „Histmaga”.
Histmag.org
Przed rokiem „Histmag” gościł na Targach Książki jako dość egzotyczny gość – portal piszący o historii i o książkach historycznych, ale nie zajmujący się wydawaniem własnych publikacji. Przez 12 miesięcy sporo się zmieniło. W tym roku na stoisku „Histmaga” można było kupić nie tylko wydane jeszcze przed wakacjami (wspólnie z IW Erica) „Źródła nienawiści: konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych”, ale także całkowitą nowość, którą przygotowywaliśmy specjalnie z myślą o listopadowej imprezie. „Z Miodowej na Bracką. Opowieść powstańca warszawskiego” przywieźliśmy na targi prosto z drukarni i... sprzedaliśmy wszystkie egzemplarze. Więcej o książce i jej premierze (która także odbyła się na targach) w osobnej relacji.
Kamil Janicki prezentuje książkę prof. Bernhardta 
Poza dwiema książkami rozprowadzaliśmy również histmagowy kalendarz w wersji papierowej oraz nasze koszulki. Stoisko portalu odwiedziło kilkanaście tysięcy osób, z których wiele zatrzymało się by lepiej poznać naszą inicjatywę, przeglądnąć strony „Histmaga”, skorzystać z internetu. Bardzo cieszyły nas wizyty wielu wybitnych naukowców, poczytnych pisarzy i ludzi mediów, z którymi bądź wcześniej, bądź też właśnie na minionych targach nawiązaliśmy kontakt. Za wizytę w nie mniejszym stopniu dziękujemy wszystkim naszych Czytelnikom, którzy pojawili się w ostatnich dniach listopada w Arkadach Kubickiego – miło było poznać Was osobiście!
Instytut Historii PAN
Na stoisku Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk polecono nam trzytomową publikację z roku 2008, będącą wynikiem kooperacji IH PAN i Neritonu: „Dzieje inteligencji polskiej do 1918 roku” pod redakcją Jerzego Jedlickiego. Kolejne tomy tej serii to: Maciej Janowski, „Narodziny inteligencji 1750–1831”; Jerzy Jedlicki, „Błędne koło 1832–1864”; Magdalena Micińska, „Inteligencja na rozdrożach 1864–1918”.
Instytut Wydawniczy Erica
Jeden z najbliższych partnerów naszego portalu (wydaliśmy w końcu wspólnie „Źródła nienawiści”) ewidentnie się rozrasta. Rok temu Erica była obecna na targach wyłącznie na zbiorczym stoisku firmy dystrybucyjnej L&L. Tym razem – na własnym (choć dzielonym z Wingertem i Avalonem) stoisku. Można było tam nabyć osadzone w sensacyjnej, lekkiej konwencji powieści Svena Hassela czy Leo Kesslera, a także Bernarda Cornwella – w tym wydaną przed kilkoma miesiącami pod naszym patronatem „Wagabundę”.
Większą popularnością cieszyły się jednak (zapewne ze względu na profil targów) książki Michaela Reynoldsa. Autor ten jest czytelnikom „Histmaga” doskonale znany – przeprowadziliśmy z nim wywiad i recenzowaliśmy kolejne jego książki (zarówno „Synowie Rzeszy” jak i „Stalowe Piekło: 1. Korpus Pancerny SS w Normandii” uzyskały bardzo wysokie oceny!).
Do sprzedaży właśnie trafiła kolejna praca Reynoldsa. Tym razem to książka portretująca nie oddział, ale jednego człowieka – „Adiutanta diabła” Jochena Peipera. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że redakcję merytoryczną książki wydawca powierzył „Histmagowi”. Wykonał ją nasz stały publicysta i recenzent, specjalista w dziedzinie wojskowości XX wieku, Łukasz Męczykowski.
Iskry
Iskry warszawskie targi potraktowały niezwykle poważnie – nie tylko przygotowały bardzo obszerne (i wygodnie ulokowane) stoisko, ale też zaprosiły kilku interesujących gości. Barbara Wachowicz podpisywała nowe wydanie książki Aleksandra Kamińskiego „Zośka i Parasol. Opowieść o niektórych ludziach i niektórych akcjach dwóch batalionów harcerskich”, zaś Dariusz Piwowarczyk swoją pracę pt. „Rycerze w służbie dam i dworu”.
Prof. Janusz Tazbir podczas rozmowy z redaktorem „Histmaga” Gościem targów był także wybitny badacz dziejów nowożytnych Janusz Tazbir – jego wizyta wiązała się z nowym wydaniem klasycznej już publikacji „Państwo bez stosów”. Wywiad z profesorem przeprowadził nasz redaktor, Roman Sidorski. Rozmowę poruszającą tematy tolerancji religijnej, świadomości historycznej Polaków i... ciężkiej doli historyka można już przeczytać na naszych łamach. Na targi niestety nie zdołał dotrzeć prof. Stanisław Niecieja. Wywiad z tym znanym badaczem historii Lwowa i Cmentarza Łyczakowskiego opublikowaliśmy kilka tygodni temu, bezpośrednio po krakowskich targach książki.
Targi Książki Historycznej zbiegły się niemal z nową publikacją źródłową Iskier. Do księgarń trafiło właśnie nowe wydanie „Pamiętników” Jana Chryzostoma Paska – XVII-wiecznego awanturnika, rębajły i pieniacza, obdarzonego niepospolitym talentem pisarskim. Recenzję tej książki od kilku dni można już przeczytać na „Histmagu”. Miałem też przyjemność zrecenzować nieco starszą publikację Iskier, która wpadła mi w oko na targach – „Sztukę kochania” Owidiusza. Dodatkowo na naszych łamach pojawiła się pierwsza z dwóch planowanych recenzji pracy „Dandys. Słowo o Brunonie Jasieńskim” Krzysztofa Jaworskiego. Jej autor, Mieszko Banasiak, pisał między innymi: Z całą pewnością jest to najlepsza i najbardziej wnikliwa z dotychczasowych biografii Jasieńskiego. Książka wybitna. Zapełnianie tak licznych białych plam, żmudne prostowanie meandrów mistyfikacji czy konfrontowanie sprzecznych ze sobą relacji i dokumentów archiwalnych wymagało tytanicznej pracy, cierpliwości i naukowej precyzji. Jaworski jako biograf po raz kolejny spełnił pokładane w nim nadzieje.
|
Karta
W relacji z poprzednich, krakowskich targów (5-8 listopada 2009) wspomniałem o nowym albumie Ośrodka KARTA – „Rumuński azyl. Losy Polaków 1939-1945”. Jego recenzję (mojego autorstwa) można już przeczytać na łamach „Histmaga”. Pisałem w niej: To jeden z najciekawszych albumów wydanych przez „Kartę” na przestrzeni ostatniego roku. (...) Mamy okazję śledzić nieudane starania o zapewnienie polskim władzom tranzytu przez terytorium Rumunii, początkowo chaotyczne reakcje władz rumuńskich – sympatyzujących z Polakami, ale działających pod naciskiem Niemiec – czy w końcu działania prowadzące do utworzenia rządu emigracyjnego. Rządu, podkreślmy, wyraźnie nieprzychylnego internowanym przedstawicielom wcześniejszego gabinetu. Uderzające są źródła (znane wcześniej, ale rzadko przytaczane), z których jasno wynika, że Władysław Sikorski kilkukrotnie i skutecznie blokował próby wydostania się z Rumunii byłego szefa MSZ Józefa Becka, ale też ogółem starszych rangą oficerów.
Magnum
Wiktor Krawczenko, piastujący wysokie stanowiska w radzieckim przemyśle i aparacie państwowym, w czasie II wojny światowej wyjechał do Waszyngtonu, delegowany do Radzieckiej Komisji Zakupów, i tam w 1944 roku poprosił nieoczekiwanie o azyl. Wiadomość o tym znalazła się na pierwszych stronach wszystkich amerykańskich gazet. Dwa lata później opublikował swoje sensacyjne wspomnienia, nad którymi, jak pisze, pracował „miesiąc po miesiącu w ciężkiej atmosferze prześladowania i zagrożenia życia”. Książka stała się bestsellerem w Stanach Zjednoczonych, a także w Europie, gdzie przełożono ją na kilka języków. W 1966 roku Krawczenkę znaleziono martwego w jego mieszkaniu z raną po kuli w głowie. Bestseller ten („Wybrałem wolność”) dzięki wydawnictwu Magnum dotarł też do Polski, wywołując duże zainteresowanie, nawet ze strony największych mediów. Nic dziwnego, że książkę tę polecono nam na targowym stoisku oficyny.
Wśród dostępnych tam publikacji Magnum wielką popularnością cieszyły się także starsze książki wybitnego badacza historii Rosji i ZSRR Richarda Pipesa – gdy rozmawialiśmy z przedstawicielami wydawnictwa w piątek, dostępne były już tylko ostatniej egzemplarze jego prac.
Mówią Wieki
Na koniec pierwszej (a właściwie drugiej – publikowaliśmy już omówienie stoisk muzealnych) części relacji ze stoisk targowych wspomnijmy jeszcze o oficynie wydawniczej współpracującego z nami od lat magazynu „Mówią Wieki”. Jej nakładem ukazała się właśnie książka prof. Michała Kopczyńskiego „Ludzie i technika. Szkice z dziejów cywilizacji przemysłowej”. Spotkanie z autorem szeroko zrelacjonował nasz publicysta Tomasz Leszkowicz. Zainteresowanych zapraszam do przeczytania materiału pod jakże trafnie oddającym ideę publikacji tytułem – „Jak drut kolczasty zmienił historię świata?”
Tekst: Kamil Janicki; Fotografie: Roman Sidorski
++Zobacz drugą część przeglądu >>++
