Ukazał się ostatni numer „Zeszytów Historycznych”

opublikowano: 2010-06-12, 21:04
wolna licencja
Kwartalnik historyczny „Zeszyty Historyczne” wydawany przez Instytut Literacki w Paryżu kończy swoją działalność. Wydany został ostatni, 171 numer pisma, którego redaktorem naczelnym przez niemal 40 lat był Jerzy Giedroyc, twórca paryskiej „Kultury”.
reklama

„Zeszyty Historyczne” ukazywały się od 1962 r. (do 1973 r. jako półrocznik). Publikowano w nich zarówno źródła (dokumenty, relacje, wspomnienia), jak i opracowania dotyczące najnowszej historii Polski. Jako czasopismo ukazujące się poza zasięgiem cenzury PRL, stanowiło ono wolne forum dyskusji między historykami emigracyjnymi a niektórymi badaczami krajowymi piszącymi pod pseudonimami. Jerzy Giedroyc był redaktorem naczelnym pisma do śmierci w 2000 r. Schedę po nim objęła Zofia Hertz, kierująca Instytutem Literackim aż do śmierci w 2003 r. Od tego czasu redaktorem pisma był Jacek Krawczyk. W 2009 r. redakcja czasopisma została uhonorowana przez Prezesa IPN nagrodą „Kustosza Pamięci Narodowej”.

Henryk Giedroyc w Maisons-Laffitte (fot. Mariusz Kubik).

Decyzję o zakończeniu wydawania pisma podjął pod koniec ubiegłego roku młodszy brat Redaktora z Maisons-Laffitte, Henryk Giedroyc, od 2003 r. kierownik Instytutu Literackiego. W liście wysłanym do stałych autorów pisma z prośbą o przesłanie tekstów napisał m.in.: W Polsce rozwija się nieskrępowana nauka historyczna, można publikować wszystko, archiwa są dostępne. „Zeszyty Historyczne” spełniły swą rolę i mamy nadzieję, że nie zaistnieje nigdy więcej sytuacja, w której znów trzeba będzie na emigracji szukać przestrzeni wolności do badań i publikacji. Ma się rozumieć, że decyzję tę podjęliśmy nie bez smutku i nie bez nostalgii. (...) Nie chcielibyśmy, aby numer ten stał się laurką – byłoby to obce założycielowi pisma. Mamy też świadomość rozmaitych błędów, popełnionych na łamach naszego pisma. W pożegnalnym numerze liczymy na oceny wolne od bieżących implikacji i polemik ad personam.

Niestety, Henryk Giedroyc nie doczekał momentu wydania ostatniego numeru - zmarł 21 marca tego w roku Maisons-Laffitte. W związku z tym w numerze 171 „Zeszytów Historycznych” ukazał się zbiór tekstów poświęconych zmarłemu, w tym jego notatki z pobytu w Rumunii w latach 1939-1940.

Spis tekstów zamieszczonych w numerze 171 „Zeszytów Historycznych”:

  • Wojciech Sikora, Wstęp
  • Marek Żebrowski, Pan Henryk
  • Henryk Giedroyc, Notatnik maturzysty. Rumunia 1939-1940
  • Marek Żebrowski, Bukareszt – w ambasadzie

Kustosz Pamięci

reklama
  • Wojciech Karpiński, Jerzy Giedroyc, kustosz pamięci
  • Marek Kornat, Jerzy Giedroyc a polska myśl polityczna XX stulecia
  • Piotr Wandycz, O „Zeszytach Historycznych”
  • Grzegorz Mazur, Kronika „Zeszytów Historycznych”
  • Rafał Stobiecki, Emigracyjne periodyki historyczne jako forum dialogu („Teki Historyczne”, „The Polish Review”, „Zeszyty Historyczne”)
  • Grażyna i Krzysztof Pomianowie, Wspomnienia jako źródło historyczne
  • Małgorzata Ptasińska-Wójcik, Jerzy Giedroyc i „odzyskiwanie pamięci narodowej”

Dokumenty

  • Paweł Libera, Ocena polityczna grupy „Polityki” przez Oddział II Sztabu Głównego w 1938 r.
  • Bernard Wiaderny, Jerzy Giedroyc i Józef Czapski na berlińskim Kongresie Wolności Kultury w świetle nowych źródeł

Śladami Redaktora

  • Andrzej Nowak, Czy Piłsudski był narzędziem Paryża? Francja i Polska – polityka wschodnia (styczeń-kwiecień 1920 roku)
  • Wojciech Śleszyński, Dziedzictwo paryskiej „Kultury” i „Zeszytów Historycznych” a współczesne wyzwania badawcze na pograniczu polsko-białorusko-litewskim

Pożegnania

  • Zdzisław Antoni Siemaszko, Od wytrwałego czytelnika i stronnika
  • Jan Ciechanowski, Czym były dla mnie „Kultura” i „Zeszyty Historyczne”
  • Zbigniew S. Siemaszko, Pożegnanie
  • Edward Kossoy, Tematyka polsko-żydowska
  • Abp Szczepan Wesoły, Wspomnienie jednego spotkania
  • Marek Rudzki, Pierwsze spotkanie
  • Andrzej Suchcitz, Trudno o lepszy pomnik
  • Piotr Daszkiewicz, Emigracyjne spotkania przyrodnika z humanistami
  • Jerzy R. Krzyżanowski, Przekraczanie granic
  • Andrzej Korboński, Kilka słów
  • Jerzy Holzer, „To se ne vráti...”

Z Archiwum “Kultury”

  • Jerzy Giedryoc – Stanisław Cat-Mackiewicz, Nie jestem pisarzem słodkim
  • Jerzy Giedroyc – Józef Wittlin, Niezrażony długim milczeniem...
  • Jerzy Giedroyc – Władysław Żeleński – Tadeusz Kudelski, Genialny magnetofon
  • Jerzy Giedroyc – Andrzej Brzeski, Kalendarzyk moich podopiecznych
  • Jerzy Giedroyc do prof. Edwarda Lipińskiego, bez daty [1976], Mam nadzieję, że uda się
  • Jerzy Giedroyc – Łucja Gliksman – Zofia Hertz, Tak czy inaczej - praca ta się urwie

Wojciech Sikora, następca Henryka Giedroycia w Instytucie Literackim zapowiedział także, że w przyszłości wydawany będzie nieregularny almanach pt. „Z archiwum Kultury”.

reklama
Komentarze
o autorze
Tomasz Leszkowicz
Doktor historii, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Publicysta Histmag.org, redakcji merytorycznej portalu w l. 2006-2021, redaktor naczelny Histmag.org od grudnia 2014 roku do lipca 2017 roku. Specjalizuje się w historii dwudziestego wieku (ze szczególnym uwzględnieniem PRL), interesuje się także społeczno-polityczną historią wojska. Z uwagą śledzi zagadnienia związane z pamięcią i tzw. polityką historyczną (dawniej i dziś). Autor artykułów w czasopismach naukowych i popularnych. W czasie wolnym gra w gry z serii Europa Universalis, słucha starego rocka i ogląda seriale.
Mat. pras.
Ten news powstał w oparciu o informację prasową lub inne materiały poddane opracowaniu redakcyjnemu.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone