Szlakiem Pierwszej Kadrowej

Uczestnicy marszu przejdą 160 km i 12 sierpnia dotrą do Kielc. To już 42., a 27. po wojnie, taki marsz. Okazji do uczczenia jest zresztą więcej — w tym roku przypada także 70. rocznica zakończenia usypywania Kopca Józefa Piłsudskiego i 140. rocznica urodzin marszałka.

Wczoraj wczesnym rankiem na Oleandrach — miejscu historycznej zbiórki strzelców — odbył się uroczysty apel, w trakcie którego odczytano rozkaz wymarszu wydany przez Józefa Piłsudskiego 3 sierpnia 1914 roku.

Następnie uczestnicy, w towarzystwie orkiestry Wojska Polskiego, wyruszyli przez Kraków do podkrakowskich Michałowic. To tam 6 sierpnia 1914 r. strzelcy, dowodzeni przez por. Tadeusza Kasprzyckiego, obalili słup graniczny między zaborami austriackim i rosyjskim. Spod obelisku upamiętniającego to wydarzenie uczestnicy wyruszą w dalszą drogę.

W marszu bierze udział młodzież ze Związku Strzeleckiego, harcerstwa, szkół imienia Józefa Piłsudskiego i jednostek wojskowych noszących imię marszałka lub dziedziczących tradycje legionowe.

Przypomnijmy, że kompania, zwana Kadrówką, liczyła 160 żołnierzy. Byli to przeważnie członkowie Związku Strzeleckiego i Drużyn Strzeleckich. Grupa wyruszyła z Krakowa na ziemie zaboru rosyjskiego w nocy z 5 na 6 sierpnia 1914 roku. Jednak w Kielcach zamiast tryumfalnego pochodu i patriotycznych manifestacji na cześć polskich żołnierzy kadrówkę spotkało rozczarowanie. Mieszkańcy tego miasta niechętnie, a nawet wrogo witali żołnierzy Piłsudskiego, demonstracyjnie zatrzaskując okiennice swych domów. To wspomnienie głęboko zapadło w ich pamięć – wystarczy dokładnie przeczytać jedną ze zwrotek „Pierwszej Brygady”, by wyłapać dosadne sformułowanie pod adresem kielczan. Choć wymarsz kompanii był w sensie militarnym niewielkim epizodem, to zdaniem wielu historyków miał pewne znaczenie polityczne. Ta i inne inicjatywy czołowych bojowników o sprawę polską zaznaczały od początku I wojny światowej istnienie sprawy polskiej.

Pierwszy marsz drużyn strzeleckich z Krakowa do Kielc zorganizowano dla upamiętnienia tamtych wydarzeń w 1924 r. Przed wojną odbyło się 15 marszów, w PRL przez dziesięciolecia marszów nie było. Tradycję wskrzeszono w 1981 r., zachowując ciągłość numeracji. W latach 80. marsz miał charakter manifestacji patriotycznej. Po 1989 roku powrócono do przedwojennej formuły imprezy.

Wiadomość za Serwisem Nauka w Polsce PAP.