Szczecin: Genetycy zidentyfikowali trzy ofiary stalinowskich zbrodni z Gruzji

opublikowano: 2022-08-08, 18:41
wszelkie prawa zastrzeżone
Trzy gruzińskie ofiary stalinowskich zbrodni, których szczątki odnaleziono w pobliżu Batumi, zidentyfikowali genetycy z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. Ich badania były ostatnim, kluczowym ogniwem historyczno-archeologicznych prac międzynarodowego zespołu identyfikującego ofiary Wielkiego Terroru.
reklama
fot. pixabay.com

Szczątki 27 ofiar zamordowanych w 1937 r. zostały odnalezione na terenie położonego w pobliżu Batumi monasteru. To pierwszy w historii Gruzji przypadek identyfikacji ofiar reżimu stalinowskiego, ale także pierwszy bezpośredni dowód na sowieckie egzekucje w tym kraju - wcześniej dysponowano listami egzekucyjnymi.

Rola naukowców szczecińskiej uczelni medycznej, działających w ramach Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów – Centrum Badawczego PUM polegała na uzyskaniu dobrej jakości DNA z materiału kostnego, oznaczeniu profili genetycznych ofiar i ich rodzin, a następnie dokonaniu porównań i obliczeń biostatystycznych, umożliwiających wypowiedzenie się co do tożsamości osób, których szczątki zostały odnalezione.

Na podstawie danych historycznych i badań antropologicznych, prowadzonych na bardzo wysokim poziomie przez antropologów gruzińskich i amerykańskich z ogromnym doświadczeniem, wytypowano grupę osób, które mogły być tam pochowane. Badania antropologiczne nie są jednak w stanie zamknąć sprawy – stąd konieczne było ostatnie ogniwo, czyli badania genetyczne – powiedział PAP kierownik Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie dr hab. n. med. Andrzej Ossowski.

Zaznaczył, że dla jego zespołu było to ciekawym doświadczeniem, a każda tego typu sprawa i specyfika prac w każdym rejonie Europy czy świata jest inna, zarówno ze względu na podejście do nich władz państwowych, jak i społeczeństwa.

To bardzo delikatne kwestie, wymagają zrozumienia wielu stron. Wiemy, że w tym miejscu pochowani zostali zarówno katolicy, jak i muzułmanie, prace te są więc szczególnie trudne – podkreślił Ossowski.

Wyjaśnił, że odnalezione szczątki były dobrze zachowane, a z otrzymanych próbek udało się uzyskać profile genetyczne bardzo dobrej jakości, po czym rozpoczął się proces pobierania materiału porównawczego.

Było olbrzymim wyzwaniem dla naszych kolegów na miejscu, w Gruzji, aby od rodzin typowanych ofiar pobrać materiał genetyczny. Mieliśmy przez jakiś czas gorącą linię, jako że często mieliśmy do czynienia z rodzinami wielopokoleniowymi i konieczne były konsultacje, od kogo pobrać materiał – tłumaczył genetyk.

Dodał, że pracujący w Gruzji badacze dotarli do wielu członków rodzin ofiar, które mogły być pochowane w Batumi. Po potwierdzeniu tożsamości trzech osób (ich nazwiska nie zostały podane do publicznej wiadomości) i przekazaniu informacji ich rodzinom, co, jak wskazał Ossowski, odbiło się w Gruzji szerokim echem, genetycy pracują nad identyfikacją kolejnych ofiar.

Prace w Batumi prowadził międzynarodowy zespół biorący udział w projekcie humanitarnym Georgian Recovery, Documentation and Identification Project (GRDIP). Jednym z jego celów jest analiza genetyczna szczątków odnalezionych w zbiorowych grobach zlokalizowanych w Batumi, pochodzących z lat 1937-38. Na czele projektu stoi antropolog sądowa dr Meri Gonashvili, przewodnicząca Georgian Association of Forensic Anthropology (GAFA).

Lata 30. XX stulecia to okres stalinowskich represji (czystek), które nasiliły się zwłaszcza w latach 1937-38. W 1968 r. brytyjski historyk Robert Conquest wprowadził termin Wielki Terror dla określenia szczytowej fazy represji stalinowskich. Aresztowano wówczas ponad 1,5 mln osób, z czego ok. 750 tys. rozstrzelano. Procesy przed sądami doraźnymi najczęściej kończyły się karą śmierci lub dożywotnim zesłaniem do łagrów.

Źródło: naukawpolsce.pap.pl, PAP - Nauka w Polsce, Elżbieta Bielecka

Polecamy e-book Antoniego Olbrychskiego – „Pojedynki, biesiady, modlitwy. Świat średniowiecznych rycerzy”:

Antoni Olbrychski
„Pojedynki, biesiady, modlitwy. Świat średniowiecznych rycerzy”
cena:
Wydawca:
Michał Świgoń PROMOHISTORIA (Histmag.org)
Liczba stron:
71
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-07-5

Książka dostępna również jako audiobook!

reklama
Komentarze
o autorze
Nauka w Polsce
Powyższy materiał jest przedrukiem z serwisu internetowego „Nauka w Polsce” współtworzonego przez Polską Agencję Prasową i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Publikacji dokonano na zasadach określonych przez PAP S.A.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone