Święto państwowe na Ukrainie
Rok 1991 był w ZSRR rokiem niezwykle burzliwym. Pierestrojka Gorbaczowa, zamiast zreformować państwo, w połączeniu z konfliktami zbrojnymi na Kaukazie i nacjonalizmami w republikach związkowych (w marcu jako pierwsza niepodległość uchwaliła Litwa) osłabiły je. Atmosfera zagęściła się jeszcze bardziej w sierpniu – w nocy z 18 na 19 sierpnia w Moskwie zaczął się tzw. pucz Janajewa, zorganizowany przez „beton” w KPZR, który chciał zapobiec dezintegracji państwa. Po kilku dniach pucz stłumiono, a wydarzenia nabrały szybszego tempa – niepodległość ogłosiły Łotwa i Estonia.
24 sierpnia przyszła kolej na Ukraińców, którzy tego dnia ogłosili swoją deklarację niepodległości. 1 grudnia odbyło się referendum, w którym mieszkańcy republiki jednoznacznie opowiedzieli się za niezależnością od ZSRR. W tym samym miesiącu przeprowadzone zostały wybory prezydenckie, które wygrał były działacz KPZR Leonid Krawczuk, pokonując działacza opozycyjnego Ruchu Wiaczesława Czorniłowa. 8 grudnia Ukraina wraz z samodzielnymi już republikami białoruską i rosyjską utworzyła Wspólnotę Niepodległych Państw. 16 grudnia Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka została zlikwidowana, a 25 grudnia wraz z likwidacją ZSRR Ukraina stała się całkowicie niezależna.
Polska jako pierwsza uznała niepodległość Ukrainy (2 grudnia 1991 r.), a w następnym roku podpisała z nią Traktat o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy.
W dniu obchodów 16. rocznicy deklaracji niepodległości prezydent Ukrainy Wiktor Juszczenko (w niedawnych badaniach uznany przez Ukraińców za najlepszego prezydenta niepodległego państwa) ogłosił, że będzie dążył do zmian w konstytucji i podejmie walkę z bezkarnością części elit państwowych.
Z okazji dzisiejszej rocznicy redakcja serwisu „Histmag.org” prezentuje artykuł dra Dariusza Wierzchosia poświęcony jednemu z bohaterów narodowych dzisiejszej Ukrainy.