Styczniowo-lutowe wydanie Magazynu „Odkrywca” (nr 1/2 2025)

Magazyn „Odkrywca” wraca na poważnie do tego intrygującego tematu. Postaramy się go usystematyzować, określić na nowo dzisiejszy stan wiedzy, a funkcjonującym w ramach tego tematu pojęciom nadać czytelne definicje. Archiwa mówią coraz więcej, zobaczymy też ponownie, co na te nowości powie teren. W tym numerze mamy dla Was ponad dwadzieścia stron związanych z podziemnymi obiektami III Rzeszy. Pytamy o nie znawców tematu – Igora Witkowskiego, Bogusława Wróbla, Zbigniewa Rekucia, Marka Michalskiego, Jacka M. Kowalskiego, Romualda Owczarka, Łukasza Orlickiego – i zapraszamy do ewentualnych polemik.

Szczególnie polecamy artykuły: 

Rokokowe srebra znalezione w Sieniawie / ANDRZEJ DACZKOWSKI

W pałacowym parku w Sieniawie archeolodzy wraz z pasjonatami historii ze Stowarzyszenia Historycznego „ZASANIE” wykopali z ziemi srebrne szkatuły i sztućce. W tym odkryciu – nawet jeśli zapomnieć o kontekście miejsca i historii – wielkie wrażenie robią dwie szkatuły. Przecież srebrne i rokokowe elementy zastaw stołowych, szkatuł, puzderek to nie jest częste odkrycie, powiedzmy wprost – rzadkie! A gdy dodać do tego niezwykłe miejsce, w którym te srebra znaleziono, wtedy dopiero robi się bardzo ciekawie. O kontekście miejsca za chwilę. Wróćmy teraz do samych odkrytych przedmiotów. To sześć małych i sześć dużych łyżek stanowiących komplet, a także dwie ładnie zdobione szkatułki. Zostały znalezione już w pierwszym dniu badań. Przedmioty odkryto bardzo płytko w ziemi.

Zagadka lodołamacza „Königsberg” - identyfikujemy wrak z operacji „Hannibal” / ŁUKASZ ORLICKI

20 kwietnia 1945 roku, po południu, nad helskim portem pojawiły się sowieckie samoloty. Był to jeden z licznych ataków lotniczych kierowanych na uczestniczące w operacji „Hannibal” niemieckie jednostki. Celem nalotu stała się grupa statków widoczna kilka mil morskich na południowy wschód od helskiego cypla. Pośród niej znajdował się niewielki parowiec, na którego rufie spoczywał nietypowy ładunek – leżąca płasko, potężna śruba napędowa.

Tajna Salamandra. Historia podziemnej fabryki w kopalni „Konstanty” / KRZYSZTOF „CZARNY” KRZYŻANOWSKI

Według „Wykazu kryptonimów niemieckich budowli podziemnych II wojny światowej” Hansa Walthera Wicherta, zwanej w skrócie „listą Wicherta”, w 1944 roku w kopalni magnezytu „Constantin” zlokalizowano podziemną fabrykę zbrojeniową. Nadano jej kryptonim „Salamander” i produkowano części do Messerchmitta Me-262. Pozostałości tej fabryki można było do niedawna odnaleźć w labiryncie podziemnych korytarzy kopalni. Po latach nasza wiedza o tym unikalnym w skali Polski obiekcie została uzupełniona o nowe fakty i dokumenty.

Spis treści:

ODKRYCIA I POSZUKIWANIA

• Rokokowe srebra znalezione w Sieniawie! / ANDRZEJ DACZKOWSKI

• Skarb z Mazowsza: niezwykłe odkrycie pasjonatów historii / ANNA MAJER

• Zagadka lodołamacza „Königsberg”: identyfikujemy wrak z operacji „Hannibal” / ŁUKASZ ORLICKI

• „Życie niegodne życia” i archeologia masowych zbrodni. Chojnicka Dolina Śmierci / DAWID KOBIAŁKA, TOMASZ JANKOWSKI

WYWIAD 

• Historia to nie tylko fakty, to przeżycia ludzi. Rozmowa z Łukaszem Kazkiem / ANNA MAJER

• Niemieckie podziemne fabryki. Czy znajdziemy drugowojenną podziemną fabrykę? / OPRACOWANIE WYPOWIEDZI: REDAKCJA

• Lista Wicherta – Treibera. Tajne podziemne obiekty III Rzeszy  / ŁUKASZ ORLICKI

• Tajna Salamandra – historia podziemnej fabryki w kopalni „Konstanty” / KRZYSZTOF KRZYŻANOWSKI

• Podziemna fabryka czekolady, czyli legenda o ukrytych wytwórniach / TOMASZ RZECZYCKI

• Henryk Nitz z Inowrocławia. Kim był piewca legendy o skrzyniach z Kaliningradu w podziemiach MRU? Część 2 / TOMASZ RZECZYCKI

KONFERENCJA „ODKRYWCY”

• XX jubileuszowa edycja odbędzie się w Kłodzku! / MAGDALENA HABER

KULISY HISTORII

• Jak to było z lancami w Kampanii Wrześniowej? / JACEK JAWORSKI

FORTYFIKACJE

• Bateria „Jade Ost” na tle rozwoju fortyfikacji na wyspie Wangerooge / JACEK JAROSZ

MUNDURY ŻOŁNIERZY

• Szeregowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki

KSIĘGARNIA ODKRYWCY

• Nowości styczeń/luty 2025

Najnowszy numer dostępny jest: 

• jako wydanie drukowane w sklepie „Odkrywcy”
• jako e-wydanie
• w dobrych punktach sprzedaży prasy na terenie Polski.