Średniowieczny piec do wytopu ołowiu odkryto w Staromieściu

opublikowano: 2022-08-08, 19:12
wszelkie prawa zastrzeżone
Pozostałości pieca do wytopu ołowiu z XII-XIII w. odkryli archeolodzy w okolicach kościoła Wniebowzięcia NPM w Staromieściu (woj. śląskie) w czasie pierwszych, sondażowych wykopalisk w tym miejscu. Odkrywcy podkreślają, że osady z tego okresu rzadko są odkrywane i badane.
reklama
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Staromieściu. Kościół na drzeworycie z 1861 roku (domena publiczna).

Do tej pory archeolodzy posiadali tylko szczątkowe informacje na temat dawnej przeszłości Staromieścia. Dzięki wcześniejszym badaniom powierzchniowym, w czasie których zebrano z powierzchni ułamki naczyń ceramicznych - ustalono, że pochodziły one z późnego okresu średniowiecza, głównie z XIV w. Dlatego uważano, że osada skrywająca się pod ziemią pochodziła również z tego okresu. Ten pogląd zrewidowały lipcowe wykopaliska.

Badacze z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, wraz z obecnymi na praktykach studentami, wykonali pierwsze badania wykopaliskowe w tym miejscu.

Założyliśmy dwa wykopy sondażowe. W jednym odkryliśmy pozostałości pieca do wytopu ołowiu. Natknęliśmy się na relikty zapewne glinianego ciągu kominowego i ślady spalenizny. W wypełnisku było sporo wytopków ołowianych - powiedział PAP szef badań, Radosław Zdaniewicz z IA UŁ. Badania prowadzono w okolicach kościoła Wniebowzięcia NPM.

Jak zaznacza, udało się natrafić na produkcyjną część osady. O jej wieku świadczą odkryte bardzo liczne fragmenty skorup ceramicznych, głównie z XII-XIII w.

Wśród bardziej interesujących znalezisk Zdaniewicz wymieni średniowieczną ostrogę i monetę księcia Władysława II Wygnańca (1105 – 1159) - syna Bolesława III Krzywoustego. Archeolodzy odkryli też m.in. nożyki i krzesiwa wykonane z żelaza i ołowiany odważnik.

W XII-XIV w. ziemie, na których znajdowała się osada, należały do książąt krakowskich. Osada w Staromieściu (Stary Lelów) istniała przed lokacją miasta królewskiego Lelowa, która miała miejsce zapewne ok. poł. XIV w. Po lokacji osada powoli traciła na znaczeniu.

Zdaniewicz zapytany o to, czy skala produkcji w Staromieściu była regionalna - czy raczej lokalna, stwierdził, że na tym etapie trudno jest o jednoznaczną ocenę, chociaż odkryta książęca moneta może świadczyć o ważniejszej randze tego ośrodka produkcyjnego.

Źródła pisane wskazują na położenie starego Lelowa (dzisiejszego Staromieścia) na szlakach handlowych. Są też informacje o istnieniu tu grodu, ale do tej pory nie został on odkryty - dodał kierownik badań.

Podkreślił, że osady wiejskie z tego okresu są rzadko badane w Polsce, dlatego wszelkie informacje na ich temat są cenne.

Łódzkich archeologów do badań zainspirowali aktywiści z Lelowskiego Towarzystwa Historyczno-Kulturalnego oraz wójt Lelowa - Krzysztof Molenda. Wykopaliska finansowane były ze środków gminnych oraz Wydziału Filozoficzno-Historycznego UŁ.

Dotąd nikt nie prowadził badań w rejonie wzmiankowanego już w końcu XII w. kościoła, a informacja o osadzie przewinęła się przez liczne publikacje historyków. Zweryfikowaliśmy je, kopiąc w ziemi i stawiając tym samym kropkę nad i - podkreślił Zdaniewicz.

Zapewnił, że badania mają być kontynuowane, chociaż rolniczy charakter terenu powoduje trudności.

Przede wszystkim chcemy odkryć część mieszkalną, może rozpoznać pierwotny układ wsi - ale na razie trafiliśmy raczej na część gospodarczą - powiedział kierownik wykopalisk.

W czasie ostatnich badań archeolodzy natknęli się też na pojedyncze krzemienne zabytki, pochodzące z okresu mezolitu (mają zatem ok. 10 tys. lat). Oznacza to, że historia tego miejsca jest zdecydowanie starsza, niż uważano do tej pory. 

  Źródło: naukawpolsce.pap.pl, PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

Polecamy e-book Natalii Pochroń „Dowody zbrodni. Początki kryminalistyki”

Natalia Pochroń
„Dowody zbrodni. Początki kryminalistyki”
cena:
16,90 zł
Wydawca:
PROMOHISTORIA [Histmag.org]
Liczba stron:
153
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-53-2

Książka dostępna również jako audiobook!

reklama
Komentarze
o autorze
Nauka w Polsce
Powyższy materiał jest przedrukiem z serwisu internetowego „Nauka w Polsce” współtworzonego przez Polską Agencję Prasową i Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Publikacji dokonano na zasadach określonych przez PAP S.A.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone