Spotkanie w gronie przyjaciół książki
Tadeusz Górny, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek zaproponował, żeby zamiast utyskiwać na marną sytuację książki w naszym kraju, porozmawiać o tym, co dobrego dzieje się w tym zakresie oraz co można uczynić jeszcze lepszym.
Dlatego pierwszym z gości był Marcin Beme, założyciel serwisu audioteka.pl, który przedstawił akcję „Ania z Zielonego Wzgórza w autobusach”. Na warszawskie ulice już po raz drugi w tym roku wyruszyło ok. 300 autobusów, w których pasażerowie mają możliwość słuchania fragmentów polskiej i zagranicznej literatury, w tym m.in. bajek oraz utworów klasycznych. Celem akcji jest umożliwienie jak największej liczbie osób kontaktu z dobrą książką oraz propagowanie czytelnictwa we wszelkich możliwych formach i miejscach. Organizatorzy akcji planują jej kontynuację i rozszerzenie na inne polskie miasta.
Michał Świgoń i Sławomir Krempa Kolejnymi gośćmi konferencji byli Sławomir Krempa z wortalu literackiego granice.pl oraz redaktor naczelny serwisu Histmag.org, Michał Świgoń. Panowie zaprezentowali wspólnie prowadzone akcje „Czytam, bo lubię to” oraz „Polećmy książki premierowi”. Organizatorzy zwrócili uwagę na potrzebę uwrażliwienia elit politycznych na problem czytelnictwa w Polsce.
Michał Świgoń opowiedział o tym, jak pojawił się pomysł sporządzenia listy lektur dla Donalda Tuska. Sławomir Krempa podkreślił: „Nie chodziło nam o prowokację polityczną, ale o zwrócenie uwagi na nieciekawą sytuację książki w naszym kraju”. O tym, jak dużym zainteresowaniem cieszy się przedsięwzięcie świadczy nie tylko szeroki oddźwięk medialny, ale również fakt, że po 3 tygodniach na stronie akcji zarejestrowało się 1000 osób. Lista książek proponowanych premierowi została zamknięta 23 kwietnia, a blisko 200 zaproponowanych przez internautów tytułów trafiło do jury składającego się z osób związanych z rynkiem książki. Ostatecznie w wyniku głosowania internauci wyłonią 10 pozycji, które zostaną przekazane lub przesłane premierowi w trakcie odbywających się za dwa tygodnie Warszawskich Targów Książki. Organizatorzy dołączą też listę postulatów dotyczących działań i rozwiązań legislacyjnych mających na celu poprawę kondycji polskiego czytelnictwa. W czerwcu przewidziana jest kolejna wspólna akcja – letnia edycja plebiscytu na najlepszą książkę historyczną „Historia zebrana”, a po wakacjach następne przedsięwzięcia mające na celu przełamanie złej passy w zakresie czytelnictwa.
Beata Stasińska z nieformalnego ruchu Obywatele Kultury przedstawiła inicjatywę, której zadaniem jest zapobieganie zapaści czytelnictwa w Polsce – [„Pakt dla Kultury”]. Dokument, którego aktualną wersję można przeczytać na stronie ruchu, jest obecnie negocjowany ze stroną rządową, a jego podpisanie zostało zaplanowane na 14 maja w trakcie pierwszego Kongresu Obywateli Kultury. Do głównych postulatów zalicza się konieczność wprowadzenia czytelnictwa do krajowego systemu edukacyjnego w postaci programów dla żłobków, przedszkoli, a także wyrównywanie szans w szkołach. Jednym z ciekawszych pomysłów proponowanych przez Obywateli Kultury jest wieloletni obrót podręcznikami, który miałby na celu z jednej strony uczenie kultury obcowania z książką, z drugiej zaś – pokazanie, jak trwałym dobrem może być podręcznik. Inicjatorzy ruchu zwracają również uwagę na konieczność włączenia mediów publicznych w działania wspierające rozwój czytelnictwa w Polsce.
Pozostali uczestnicy konferencji, od lewej: Marcin Beme, Tadeusz Górny, Beata Stasińska, Rafał Skąpski, Elżbieta Stefańczyk, Grzegorz Gauden. Dyrektor Instytutu Książki, Grzegorz Gauden przedstawił rządowe działania na rzecz bibliotek publicznych. Jedną z głównych inicjatyw jest program „Biblioteka +”, w ramach którego udostępniono wszystkim bibliotekom w kraju darmowy dostęp do szerokopasmowego Internetu, powstaje system katalogowy w ramach sieci międzybibliotecznej oraz prowadzone są szkolenia bibliotekarzy w zakresie pozyskiwania środków unijnych i efektywnej współpracy z władzami lokalnymi. Gauden zwrócił uwagę także na konieczność zmiany mentalności urzędników, szczególnie w małych gminach, tak aby biblioteka była postrzegana jako ważny element lokalnej infrastruktury, na rozwój którego warto i należy przeznaczyć odpowiednie środki.
Tadeusz Górny wspomniał o interesującej inicjatywie, jaka zrodziła się rok temu na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego – nocnych wykładach dla maturzystów. W Auditorium Maximum UW ruszyły już tegoroczne wykłady, a liczba chętnych – 1868 zgłoszonych osób – wskazuje na ogromne powodzenie przedsięwzięcia. W ramach programu przewidziany jest wykład, korespondujący z tematyką dzisiejszej konferencji: „Od Homera do Internetu. Jak prawo autorskie chroni twórców”, który wygłosi doradca prawny ze Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
W końcowej części konferencji Elżbieta Stefańczyk, prezes Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich wręczyła nagrody i wyróżnienia w dwóch konkursach przeznaczonych dla tych, którzy mają ogromny wpływ na upowszechnianie czytelnictwa.
Beata Stasińska, dziękując bibliotekarzom za ich pracę i wkład w rozwój kultury czytelniczej, zwróciła uwagę na fakt, że w Polsce – kraju o bardzo niskim zaufaniu społecznym – największym zaufaniem, co wykazały przeprowadzone badania, cieszy się właśnie biblioteka.
Na zakończenie spotkania dyrektor Polskiego Instytutu Wydawniczego, Rafał Skąpski wspólnie z Tadeuszem Górnym z PTWK wręczyli gospodyni spotkania, Ewie Kobielskiej-Maciuszko, dyrektor BUW-u prezent w postaci dwóch wydań – oryginału i reprintu – publikacji K. K. Baczyńskiego „Do Pana Józefa w dniu imienin w 1942”.
