Solpol: ikona polskiego postmodernizmu? Obiekt czeka wyburzenie
Zamieszanie wokół Solpolu, uznawanego za ikoniczny przykład architektury lat 90. w Polsce trwa. Obiekt ma zarówno swoich przeciwników, jak i miłośników. Niewątpliwie to budynek ważny w historii miasta, ale i w dziejach polskiej architektury, dlatego też opisujemy tę sprawę na łamach naszego portalu. Jaka będzie przyszłość budynku?
Dom towarowy Solpol to jeden z postmodernistycznych symboli Wrocławia. Choć nie należy do najwybitniejszych przykładów wrocławskiej architektury, na trwałe wpisał się w krajobraz miasta. Obiekt ten znajduje się przy ulicy Świdnickiej, a został wzniesiony w latach 1992–1993.
Nazwa budynku pochodzi od firmy Solpol, bowiem to jej właściciel, czyli Zygmunt Solorz (właściwie Zygmunt Józef Krok) -ten sam, który założył także Telewizję Polsat, pierwszą stacją komercyjną w Polsce (5 grudnia 1992 roku uruchomiono pierwszy kanał ogólny Polsat) - postanowił zbudować obiekt w tym miejscu. W listopadzie 1991 roku nabył działkę przy ul. Świdnickiej, na której znajdowały się prowizoryczne parterowe budynki gastronomiczno-handlowe.
Zdecydował się na ich wyburzenie i postawienie olbrzymiego domu towarowego. Nie bez przyczyny, bowiem sam trudnił się importem i dystrybucją sprzętu elektronicznego, który sprowadzał z Niemiec. Od pomysłu szybko przeszedł do realizacji i wcielił go w życie. Budowa przebiegała bez zakłóceń i 6 grudnia 1993 roku nastąpiło otwarcie domu towarowego. Posiadał ruchome schody i windy. W latach 90. był jednym z nowocześniejszych obiektów tego typu. Przez lata cieszył się popularnością. Wraz z nadejściem XXI wieku i pojawieniem się wielkich galerii handlowych jego znaczenie zaczęło maleć.
Podjęto próbę wpisania obiektu do rejestru zabytków
W 2015 roku przedstawiciele Towarzystwa Upiększania Miasta Wrocławia oraz Fundacji Transformator podjęli staranie o wpisanie Solpolu na listę zabytków. Nie udało się, budynek nadal nie posiada statusu zabytku. W 2018 roku został natomiast wpisany przez radnych miejskich na listę dóbr kultury współczesnej, będącą częścią Studium Wrocławia. Kilka miesięcy temu media obiegła informacja o rychłym wyburzeniu Solpolu. Taką decyzję podjął wrocławski magistrat i 30 lipca wydał zgodę na wyburzenie budynku. Wywołało to lawinę komentarzy i gorącą dyskusję. Nie jest to pomysł nowy, bowiem pierwszy raz koncept pojawił się w 2009 roku.
O ochronę Solpolu apelowali nie tylko mieszkańcy Wrocławia, ale i zrzeszeni w Stowarzyszeniu Architektów Polskich architekci.
- Dom towarowy Solpol projektu arch. Wojciecha Jarząbka (1993 r.) był pierwszym domem towarowym wybudowanym we Wrocławiu po upadku PRL-u. Wciąż budzi zainteresowanie, kontrowersje, przyciąga uwagę bezkompromisową, postmodernistyczną, wielobarwną bryłą wklejoną w staromiejską zabudowę. (…) Znakomicie reprezentuje czasy, w których powstał, a jednocześnie z szacunkiem traktuje okoliczną zabudowę historyczną. Przoduje w rankingach najciekawszych obiektów powstałych w początkach transformacji ustrojowej, zajmują się nim badacze i wielbiciele architektury, pobudza do dyskusji nad różnorodnością rozwiązań formalnych miejskiej tkanki – zaznaczyli architekci z SARP w liście otwartym.
Pełna treść pisma znajduje się TU!
Z planami dotyczącymi rozbiórki budynku nie zgadzają się także społecznicy, który utworzyli nawet facebookowy profil Sopol zostaje. Spółka Polsat Nieruchomości zarządzająca obiektem planowała, że wyburzanie rozpocznie się 17 stycznia 2022 roku. Tak się jednak nie stało. Teraz okazuje się, że plany uległy zmianie. „Gazeta Wyborcza” podała, że obiekt zamierza kupić firma deweloperska kontrolowana przez rodzinę Kulczyków. Czy firma zdecyduje się na wyburzenie budynku? To prawdopodobne. Deweloper zapowiedział już, że jeżeli plany dojdą do skutku, w miejscu po Solpolu powstanie budynek nawiązujący do historii Wrocławia. Będzie też konkurs architektoniczny na projekt zabudowy działki.
Czy kolejna ikona architektury przejdzie do historii? Wiele na to wskazuje.
Źródła:
www.wroclaw.wyborcza.pl,
