Rząd przyjął projekt nowej ustawy o zbiórkach publicznych!

Przypomnijmy – w październiku 2011 roku nasz wydawca otrzymał wezwanie na policję. Powodem był donos złożony do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z podejrzeniem prowadzenia przez nas nielegalnej zbiórki publicznej. Od kilku lat zachęcaliśmy bowiem na łamach naszego portalu do wspierania Histmaga dobrowolnymi datkami, które pozwoliły nam pokryć w najtrudniejszym momencie rosnące koszty serwera.

Sprawiedliwość (posąg autorstwa Edwarda Onslowa Forda)

Po wielomiesięcznej batalii sądowej i wsparciu renomowanych prawników, sprawę udało nam się wygrać, dowodząc absurdalności stawianych nam zarzutów oraz nieścisłości obowiązujących przepisów. Rzecz opisujemy w artykule: Histmag w sądzie, czyli dlaczego zawiesiliśmy zbiórkę funduszy na portal, który przeczytało już kilkadziesiąt tysięcy osób.

„Sprawa Histmaga” odbiła się szerokim echem, informowały o niej również liczne media, w tym czołowe polskie dzienniki. Dla wielu przedstawicieli sektora pozarządowego była ważnym argumentem w rozmowach z rządem w celu uproszczenia obowiązujących przepisów. Nie zabrakło również i parlamentarzystów, którzy wskazywali na zaistniały problem.

Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych miesiącach możemy spodziewać się zmiany nieszczęsnych przepisów. Rząd przyjął projekt nowej ustawy określającej nowe zasady zbiórek publicznych. Jak informuje Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, projekt nowej ustawy zakłada:

• Zniesienie obowiązku uzyskiwania „pozwoleń” na zbiórkę publiczną. Chcemy zastąpić je zgłoszeniami – na publicznie dostępnym portalu zbiórek publicznych – po to, by obywatele mieli łatwy dostęp do informacji o tym, kto i na co zbiera. „Pozwolenia” na zbiórkę publiczną chcemy zastąpić zgłoszeniami na publicznie dostępnym portalu zbiórek publicznych. Po to, by obywatele mieli łatwy dostęp do informacji o tym, kto i na co zbiera.
• Zbieranie na dobre cele przez przelewy na konto – gdzie przepływ pieniędzy jest rejestrowany – nie będzie wymagało zgłoszenia i nie będzie podlegało regulacji dotyczącej zbiórek publicznych. Tu przepływ środków jest automatycznie rejestrowany i może być odtworzony, nie ma więc potrzeby, by państwo narzucało dodatkowe ramy przejrzystości. Będzie tak dzięki doprecyzowaniu pojęcia zbiórki publicznej: chodzi wyłącznie o zbieranie środków w przestrzeni publicznej do przysłowiowej puszki – w gotówce lub w naturze. Tu bowiem zbierający i darczyńca pozostają anonimowi. Nie wiadomo, kto i ile wpłacił oraz ile kto zebrał. Dlatego, tak jak w innych krajach europejskich (np. Wielkiej Brytanii i Holandii), ustawa o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych będzie dotyczyć tylko tego rodzaju zbiórek, gdzie nie ma śladów przepływu środków.
• Teraz zgłoszenia zbiórek i sprawozdania ze zbiórek przechowywane są w aktach w urzędzie. Na mocy nowej ustawy zgłoszenia i sprawozdania będą dostępne online dla wszystkich. Wszystkie zbiórki publiczne – małe, duże, ogólnopolskie i lokalne – będą zgłaszane na jednym portalu. To też ułatwi społeczną kontrolę – informacja na temat przyszłych i bieżących zbiórek prezentowana będzie w sposób przejrzysty, czytelny i dostępny dla wszystkich. Za prowadzenie portalu zbiórek publicznych będzie odpowiadał minister administracji i cyfryzacji (minister właściwy do spraw administracji publicznej). Nowa ustawa nie przewiduje tworzenia odrębnego systemu kontroli zbiórek publicznych. Wystarczą istniejące mechanizmy kontroli (np. kontroli skarbowej, nadzoru nad organizacjami pożytku publicznego itp), a do lepszej kontroli w społeczeństwie cyfrowym przyczyni się też zwiększona przejrzystość.

Projektowana ustawa wpłynie zdaniem Rządu pozytywnie na sektor podmiotów uprawnionych do prowadzenia zbiórek. Łączne korzyści tych podmiotów szacuje się ponad 3 mln zł (w zależności od przyjętego poziomu wykorzystania elektronicznej drogi komunikacji z administracją).

Dla organizacji i obywateli, którzy nie będą chcieli korzystać z internetowego zgłaszania zbiórek – pozostanie otwarta droga „papierowa”.

Z niecierpliwością czekamy na głosowanie w Sejmie.