Ruszają poszukiwania wraku ORP Orła: czy odnajdziemy legendarny okręt?
ORP Orzeł, fot. zbiory Macieja Dąbrowskiego W tym roku obchodzimy 80. rocznicę ostatniego rejsu ORP Orła. Z tej okazji Stowarzyszenie Wyprawy Wrakowe i Akademia Morska w Szczecinie 13 maja 2020 r. podpisały list intencyjny i rozpoczęły przygotowania do realizacji Narodowego Programu Poszukiwania Wraku Polskiego Okrętu Podwodnego ORP Orzeł. Nad programem patronat objęły Kancelaria Premiera RP oraz Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
Mariusz Borowiak, prezes Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe komentuje:
Dzięki Narodowemu Programowi nadarza się wyjątkowa okazja, aby odnaleźć miejsce spoczynku Orła, a tym samym godnie upamiętnić marynarzy. Wiemy, że ich rodziny od kilkudziesięciu lat czekają na informację, gdzie i w jakich okolicznościach polegli ich bliscy. Współpraca z Akademią Morską w Szczecinie, a także wszechstronna pomoc ze strony Kancelarii Premiera RP oraz Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przybliżają rozwiązanie zagadki Orła. Ponadto, nasze doświadczenie w poszukiwaniu zaginionych wraków sprawia, że mamy dużą szansę na odniesienie sukcesu.
Trudy poszukiwań
Warto zauważyć, że poszukiwaniami zajmą się profesjonaliści, którym m.in. udało się odnaleźć polski niszczyciel eskortowy ORP Kujawiak, spoczywający na dnie u wybrzeży Malty. Jednak tym razem wyzwanie będzie o wiele trudniejsze - obszar poszukiwań, obejmujący Morze Północne, jest ogromny, a w dodatku wyjątkowo nieprzewidywalny pod kątem warunków. Jak podkreśla Piotr Wytykowski, wiceprezes Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe:
Od wielu lat próbowaliśmy znaleźć partnera, który wspólnie z nami zaangażowałby się w poszukiwania wraku. Kontaktowaliśmy się z bardzo wieloma firmami oraz instytucjami, ale dopiero Akademia Morska w Szczecinie w pełni uwierzyła w nasz pomysł, co niezmiernie nas cieszy. Wspólnie mogliśmy bowiem stworzyć Narodowy Program Poszukiwania Orła i mamy ogromne szanse na odnalezienie jego wraku.
Ze strony Akademii Morskiej w Szczecinie działania koordynuje dr inż. kpt. ż.w. Arkadiusz Tomczak prof. AMS, Prorektor ds. Morskich.
Nieznany los ORP Orła
Zbudowany w Holandii okręt podwodny ORP Orzeł został w dużej mierze sfinansowany z darowizn społeczeństwa polskiego (co stanowi ewenement w skali światowej) i był jedną z najnowocześniejszych polskich jednostek z czasów II wojny światowej. Internowany w Tallinnie, wsławił się brawurową ucieczką, a następnie przeprawą do Wielkiej Brytanii jedynie przy pomocy map odtwarzanych z pamięci przez ppor. mar. Mariana Mokrskiego. ORP Orzeł zatopił też na początku kwietnia 1940 r. niemiecki frachtowiec Rio de Janeiro. Program poszukiwania okrętu podwodnego jest obecnie na etapie przygotowań logistycznych. Poszukiwacze mają nadzieję wkrótce wyruszyć w morze i poznać tajemnicę ostatniego rejsu zaginionej jednostki. Jest to największa zagadka w historii Polskiej Marynarki Wojennej.
