Przegląd imprez historycznych (20.02–26.02.2012)
Warszawa: muzeum dla dzieci
W najbliższą niedzielę (19 lutego) o godz. 11:30 i 13:00 w Muzeum Niepodległości w Warszawie (al. Solidarności 62) odbędzie się pierwsze spotkanie z cyklu Rodzinna Niedziela w Muzeum. Projekt skierowany jest do rodzin z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
W ramach spotkań organizowanie będą zwiedzania aktualnych wystaw muzealnych z przewodnikiem i prelekcje dostosowane do młodych odbiorców. Na uczestników spotkania czekają zadania, których rozwiązywanie zaangażuje całą rodzinę. Zadania będą przygotowywane na każde spotkanie tak, aby uwzględniały aktualne wystawy czasowe prezentowane w Muzeum. Karty odpowiedzi zostaną skrupulatnie sprawdzone, autorzy poprawnych odpowiedzi zostaną zaproszeni na podsumowanie projektu w dniu 17 czerwca, na najwytrwalszych i najdociekliwszych badaczy historii będą czekały nagrody – informują organizatorzy.
Następne spotkania w ramach cyklu: 18 czerwca, 15 kwietnia, 20 maja oraz 17 czerwca. Obowiązują wcześniejsze zapisy. Przyjmuje je i wszelkich informacji na temat Rodzinnej Niedzieli w Muzeum udziela autorka i koordynatorka projektu dr Jolanta Załęczny ( [email protected], tel. 22 827 96 43).
Kraków: tradycyjne krakowskie szopki
Również 19 lutego o godz. 15:00 w siedzibie Muzeum Historycznego Miasta Krakowa (Pałac Krzysztofory, Rynek Główny 35) rozpocznie się finisaż pokonkursowej wystawy szopek krakowskich zatytułowany Słodka szopka w ostatnią niedzielę karnawału.
Przygotowanie „słodkiej szopki” (fot. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa). W programie m.in. bezpłatne zwiedzanie wystawy, pokazy filmów, spotkania z szopkarzami i poczęstunek „słodką szopką”.
Więcej informacji: mhk.pl
Warszawa: Polska mocarstwem kolonialnym?
We wtorek 21 lutego o godz. 18:00 w warszawskim Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się dyskusja pt. Marzenia II Rzeczpospolitej o podboju kolonialnym. O polskich aspiracjach i możliwościach kolonialnych II RP będą rozmawiali prof. Tomasz Nałęcz, dr Marek Arpad Kowalski (antropolog kultury) oraz Zbigniew Gluza, redaktor naczelny „Karty”. Spotkanie poprowadzi dziennikarka Agnieszka Niewińska. Dyskusję inspirowaną materiałem zamieszczonym w najnowszym, 69. numerze kwartalnika „Karta”, poprzedzi pokaz filmu dokumentalnego Piotra Jaworskiego Kiedyś w Afryce (2009, 43').
„Żądamy kolonii zamorskich dla Polski”, „Siła Polski leży w koloniach”, „Afryka źródłem surowców” – to hasła, które członkowie Ligii Morskiej i Kolonialnej nieśli na transparentach przed wojną. Czy Polska miała szansę na zdobycie kolonii? Czy ich potrzebowała? – te i inne pytania stawiają organizatorzy dyskusji.
Więcej informacji: dsh.waw.pl
Katowice: Śląsk, jakiego nie ma?
21 lutego o godz. 14:00 w Dziale Etnologii Miasta Muzeum Historii Katowic (ul. Rymarska 4 w Katowicach-Nikiszowcu) otwarta zostanie wystawa pt. Czarno-biały świat Franciszka Kurzei. Opowieść o Śląsku, którego już nie ma, prezentująca prace jednego z najbardziej znanych artystów nieprofesjonalnych w Polsce, uprawiającego linoryt, wycinankę artystyczną, rzeźbę oraz malarstwo olejne. Ekspozycja prezentowana będzie do 9 kwietnia.
Na wystawie zobaczymy linoryty, wycinanki oraz rzeźby – prace wykonane w technikach, które przeważają w dorobku artysty. Inspiracją dla jego twórczości był świat familoków, wraz z kopalnią i kościołem, proza Gustawa Morcinka, teksty Doroty Symonides oraz wydarzenia historyczne ostatniego trzydziestolecia. Sądzimy, iż z sentymentem zobaczą Państwo linoryty i wycinanki, ukazujące codzienną pracę, rozrywki, warunki bytowe na osiedlach robotniczych, pokazujące Śląsk, jakiego już nie zobaczymy na ulicach naszych miast. Franciszek Kurzeja potrafił te fragmenty życia uchwycić i ich obraz przelać na papier, wyrzeźbić w węglu. Pomimo czarno-białych barw dzieła te mają w sobie wewnętrzny kolor, ukazują radość życia Ślązaków, pokazują, że Śląsk to także kolorowy skrawek Ziemi – zapowiadają muzealnicy.
Więcej informacji: mhk.katowice.pl
Częstochowa: Słowianie pielgrzymujący do Grecji
W środę 22 lutego o godz. 17:00 w sali 26 Instytutu Historii Akademii Jana Długosza w Częstochowie (Al. Armii Krajowej 36a) odbędzie się zebranie naukowe miejscowego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, na którym dr Rafał Dymczyk z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu przedstawi wykład pt. Słowiański Athos – obecność Słowian w historii Świętej Góry.
Obecna sytuacja ojców pochodzących z krajów słowiańskich na Athosie nie stawia ich w pierwszym szeregu, ani nie pozwala im współdecydować na równych prawach o losach Świętej Góry, głównie z powodu zdecydowanej przewagi mnichów narodowości greckiej. Sytuacja taka budzi obecnie sprzeciw w krajach słowiańskich, głównie w Rosji, ale też w Serbii i w Bułgarii. Nie zawsze jednak wspólnoty słowiańskie odstawione były poza nurt głównych wydarzeń dziejących się na Świętej Górze, często bowiem to właśnie one kształtowały oblicze Athosu. W okresie średniowiecza najpierw bułgarski Zograf, a następnie serbski Chilandar współdecydowały o obliczu góry, powstawały tam bowiem ważne dzieła (jak choćby najważniejsza pozycja w bułgarskiej historiografii „Historia słowianobułgarska” Paisija Chilandarskiego) oraz przebywały tam osoby ważne dla historii i kultury krajów bałkańskich – informują organizatorzy spotkania.
Więcej informacji: pthczest.ajd.czest.pl
Warszawa: Stolica okupowana
22 lutego o godz. 18:00 w DSH odbędzie się także prezentacja najnowszej publikacji (i towarzyszącej jej płyty) pt. Warszawa okupowana. Relacje mieszkańców (oprac. Magda Szymańska-Szwąder, Jarosław Pałka). Jest to trzecia publikacja z cyklu przygotowanego przez DSH i Ośrodek KARTA pt. Z Archiwum Historii Mówionej.
„Warszawa okupowana. Relacje mieszkańców” jest montażem fragmentów pochodzących z ponad 70 nagrań zgromadzonych w AHM, przeprowadzonych z byłymi i obecnymi mieszkańcami Warszawy. Świadkowie opowiadają o historii Warszawy, dniu codziennym miasta w czasie okupacji niemieckiej, o jego wyglądzie i atmosferze, warunkach życia, a także o różnorodnych losach i postawach warszawiaków w tamtym okresie. Znajdziemy tutaj m.in. wspomnienia o ich udziale w konspiracyjnych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego, o represjach ze strony Niemców, a także o tragedii żydowskich mieszkańców stolicy zamkniętych w getcie i skazanych na zagładę – informują wydawcy.
Więcej informacji: dsh.waw.pl
Wrocław: Władysław Bartoszewski w stolicy Śląska
Od 23 lutego do 10 marca w Kamienicy pod Złotym Słońcem we Wrocławiu (Rynek 6) prezentowana będzie wystawa przygotowana przez Dział Dokumentów Życia Społecznego Zakładu Narodowego im. Ossolińskich zatytułowana „Warto być przyzwoitym” we Wrocławiu: Jubileusz 90-lecia urodzin ministra Władysława Bartoszewskiego.
Wrocław zajmuje w życiu Władysława Bartoszewskiego miejsce szczególne. Tu m.in. działał w komitecie honorowym Tygodni Kultury Chrześcijańskiej, jako wykładowca w Klubie Inteligencji Katolickiej, czy jako wieloletni i wciąż aktywny członek Rady Kuratorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Jego pracę na rzecz rozwoju intelektualnego miasta doceniono poprzez przyznanie mu istotnych lokalnych nagród, takich jak: doktorat honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego, honorowe obywatelstwa: Wrocławia oraz Dolnego Śląska, Nagroda Królowej Jadwigi Śląskiej. Najbardziej znaczącym wyrazem sympatii Władysława Bartoszewskiego do Wrocławia była decyzja z 2003 roku o przekazaniu do Ossolineum cennych materiałów pochodzących z jego archiwów – informują twórcy wystawy.
Prezentowane na niej eksponaty pochodzą z Gabinetu Władysława i Zofii Bartoszewskich ZNiO, Działu Dokumentów Życia Społecznego ZNiO, Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, Klubu Inteligencji Katolickiej we Wrocławiu, Urzędu Miejskiego Wrocławia oraz z prywatnych zbiorów Wandy i Kazimierza Czaplińskich, a także Marii Dorywały.
Szczecin: z historii środowisk katolickich w stanie wojennym
23 lutego o godz. 19:00 w Kościele oo. Jezuitów w Szczecinie (ul. Pocztowa 22) odbędzie się spotkanie zorganizowane przez Szczeciński Klub Katolików i miejscowy oddział IPN pt. Szczeciński Klub Katolików w stanie wojennym. W panelu udział wezmą: prof. Teresa Dziembowska, Edmund Bilicki, Przemysław Fenrych, Michał Siedziako oraz Krystyna Bodnar.
Szczeciński Klub Katolików jako jedyny klub inteligencji katolickiej w kraju po 13 XII 1981 r., choć szereg jego działaczy znalazło się wśród internowanych, uniknął zawieszenia lub rozwiązania. Od pierwszych dni stanu wojennego członkowie klubu zaangażowali się w prowadzoną pod egidą Kościoła pomoc represjonowanym i ich rodzinom. Na organizowanych w ramach działalności stowarzyszenia wykładach początkowo ograniczano się do spraw stricte religijnych, z czasem jednak powracać zaczęły tematy ogólnospołeczne czy też wprost polityczne. Klubowe spotkania dawały możliwość otwartej dyskusji, gromadząc nie tylko samych członków SKK, ale także osoby „z zewnątrz”, często kojarzone bezpośrednio z podziemną opozycją – informują organizatorzy.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Warszawa: zabawy ze sztuką
W czwartek 23 lutego o godz. 16:00 w warszawskiej Królikarni – oddziale Muzeum Narodowego (ul. Puławska 113a) odbędą się warsztaty dla młodzieży i dorosłych pt. „Rozbieramy” obrazy. Towarzyszącą one wystawie KoLekcja w Królikarni.
Czy można „rozebrać” dzieło sztuki? Jak najbardziej! Poddajmy obrazy gruntownej analizie, odsłaniając warstwa po warstwie, zbadajmy ich formę, treść, okoliczności powstania – rozłóżmy je na części pierwsze! Wszystkich miłośników sztuki zapraszamy na bliskie spotkania z dziełami z „KoLekcji” – piszą organizatorzy warsztatów.
Liczba miejsc jest ograniczona. Obowiązują zapisy pod nr telefonu + 48 22 621 10 31 wew. 246 (od poniedziałku do piątku w godz. 9.00–15.00).
Bytom: szlachta, której już nie ma
W piątek 24 lutego o godz. 16:30 w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu (pl. Jana III Sobieskiego 2) odbędzie się wernisaż wystawy Szlachta śląska. Historie pałacowe, przygotowanej przez Oberschlesisches Landesmuseum w Ratingen. Będzie ją można oglądać do końca maja tego roku.
Od ponad pół wieku nie ma już w Polsce szlachty śląskiej, ale na wystawie odnajdziemy szczegółowe historie rodów szlacheckich oraz interesujące biografie niektórych wyróżniających się postaci - ludzi, którzy stali się symbolami błyskotliwych karier, bądź społecznego poświęcenia. Odnajdziemy tu nie tylko znane rody, takie jak Tiele-Wincklerów, Ballestremów, Schaffgotschów czy Hencklów von Donnersmarck, ale także i Hohenzollernów, Hochbergów oraz rozgałęzioną rodzinę Hohenlohe. Wszyscy oni czerpali ogromne zyski z rozwijającego się bujnie przemysłu, ale też przeznaczali znaczne sumy na stworzenie dobrych warunków dla pracujących w hutach, kopalniach i innych zakładach robotników. Podnosili standard ich życia przez budowę osiedli, szpitali, szkół i popularnych, zwłaszcza na Górnym Śląsku, ochronek. Byli fundatorami licznych kaplic i kościołów – piszą organizatorzy ekspozycji.
Więcej informacji: muzeum.bytom.pl
Poznań: spotkanie ze sztuką użytkową
Również w piątek o godz. 19:00 w Muzeum Historii Miasta Poznania (Stary Rynek 1) odbędzie się prelekcja Renaty Sobczak-Jaskulskiej pt. Korony manierystyczne z figury Marii z Dzieciątkiem w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych, organizowana w ramach cyklu Ku nowej ekspozycji Muzeum Sztuk Użytkowych.
W 1936 roku Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu kupiło dwie wotywne korony srebrne, złocone, kameryzowane z gotyckiej figury Pięknej Madonny z Czempinia. Wśród dekoracji umieszczone są herby i inicjały fundatorów. Prelekcja przedstawi historię badań złotniczo-jubilerskich i heraldyczno-genealogicznych nad koronami i ich rezultaty – zapowiadają organizatorzy.
Więcej informacji: mnp.art.pl
Warszawa: co zostało z Solidarności?
24 lutego o godz. 10:00 w Audytorium Starej Biblioteki Uniwersyteckiej na Kampusie Głównym UW (Krakowskie Przedmieście 26/28) rozpocznie się konferencja pt. Dziedzictwo Solidarności wśród młodych ludzi – Czy tamte ideały wciąż jeszcze żyją? Wezmą w niej udział historycy (prof. Wiesław Władyka i prof. Paweł Machcewicz) oraz socjologowie (dr hab. Anna Giza-Poleszczuk, prof. Mariusz Jędrzejko, prof. Wojciech Łukowski).
Konferencja, zorganizowana przez Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW oraz Studio „Gudejko”, towarzyszy musicalowi Nie ma solidarności bez miłości w reżyserii Macieja i Adama Wojtyszko. W czasie konferencji odbędzie się koncert piosenek ze spektaklu.
Więcej informacji: wdinp.uw.edu.pl
Wrocław: studencka opozycja
W sobotę 25 lutego o godz. 11.00 w Auli Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu (ul. Szewska 37) odbędzie się organizowana przez IPN i Studenckie Koło Naukowe Historyków Uniwersytetu Wrocławskiego promocja książki Kamila Dworaczka Studencki Komitet Solidarności we Wrocławiu 1977–1980. Promocji towarzyszyć będzie panel dyskusyjny, w którym udział wezmą dawni działacze SKS: Adam Lipiński, Sławomir Najnigier, Renata Otolińska oraz Bronisław Wildstein.
Studenckie Komitety Solidarności powstały w pięciu ośrodkach akademickich na przełomie 1977 i 1978 r. Impulsem do ich organizowania było zamordowanie Stanisława Pyjasa, krakowskiego studenta i współpracownika Komitetu Obrony Robotników. Wrocławski komitet został powołany 14 grudnia 1977 r. Bardzo szybko stał się jednym z najaktywniejszych SKS-ów i ważnym elementem opozycji w Polsce przed 1980 r. Jego działacze odegrali również istotną rolę w powstawaniu i działaniu „Solidarności” oraz Niezależnego Zrzeszenia Studentów w latach osiemdziesiątych. Książka Kamila Dworaczka jest pierwszą monografią SKS we Wrocławiu. Dzięki wykorzystaniu różnego rodzaju źródeł – od relacji po dokumenty SB – naświetla działalność komitetu w sposób szczegółowy i bardzo wszechstronny – piszą o książce jej wydawcy.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
