Przegląd imprez historycznych (14.05-20.05.2012)
Wrocław: odpominanie zapomnianego
Już w najbliższy weekend we Wrocławiu rozpocznie się pierwsza edycja nowej imprezy popularyzującej badania nad przeszłością - Międzynarodowego Festiwalu Historycznego Wiek XX. Anamneses. Od 12 do 16 maja goście tego wydarzenia będą mogli m.in. wysłuchać debat z udziałem badaczy dziejów najnowszych z całej Europy, obejrzeć filmy i spektakle historyczne oraz wystawy poświęcone tej tematyce.
Tytuł Festiwalu nie przypadkiem mówi o odpomnieniu (gr. anamnesis) w liczbie mnogiej. Idea „Skrwawionych ziem”, tytułowa metafora amerykańskiego historyka Timothy’ego Snydera, daje okazję do duchowego eksperymentu: zogniskowania w jednym miejscu i w jednym czasie historycznych i literackich narracji wszystkich narodów i grup etnicznych, których przedstawiciele należą do 14 milionów ofiar tragicznej historii rozpiętej między latami 1933-1945. Osią Festiwalu są publiczne debaty z udziałem wybitnych postaci historii XX wieku poświęcone historii „Skrwawionych ziem”, prześladowaniom na tle religijnym, relacji historii i polityki, problematyce milczenia Zachodu wobec tragedii Europy Środkowo-Wschodniej, oraz sposobom „odpominania” trudnej historii w mediach i przestrzeniach muzealnych - zapowiadają organizatorzy wydarzenia.
Histmag.org jest patronem imprezy. Czytaj więcej
Katowice: sztuka naszych południowych sąsiadów
Również od weekendu w Muzeum Śląskim w Katowicach (al. W. Korfantego 3) prezentowana będzie wystawa pt. Sztuka słowacka 1980-2010. Swoboda wypowiedzi twórczej.
Wystawa sztuki słowackiej prezentuje kolekcję zbiorów Muzeum Śląskiego – grafikę i szkło unikatowe dopełnione rzeźbami artysty Oto Bachoríka. Wszystkie obiekty powstały w latach 80. ubiegłego stulecia, kiedy to sztuka słowacka powoli wychodziła z izolacji, piętnowania oraz odrzucania w czasie funkcjonowania ustroju komunistycznego, narzucającego ideologiczne cele i zadania. Ożywienie działalności wystawienniczej w tym okresie wyrażało tęsknotę za demokracją, za możliwością prezentowania sztuki jako dziedziny życia społecznego. Do współpracy przy wystawie zaproszono także Oravską Galerię Sztuki w Dolnym Kubinie. Z jej bogatych zbiorów rodzimej sztuki wybrano dzieła malarskie różnych autorów z lat 1989-2010. W ten sposób śmiałe początki lat 80. przenikania sztuki słowackiej do przestrzeni oficjalnej zderzono na wystawie z dziełami reprezentującymi sztukę późniejszą, wolną od brzemienia przeszłości i wymogów ustrojowych, sztukę, która śmiało i świadomie odnosi się do trendów sztuki światowej – informują twórcy ekspozycji.
Warszawa: najlepsze książki historyczne 2011 roku
13 maja o godz. 10:00 w ramach trwających w Pałacu Kultury i Nauki III Warszawskich Targów Książki odbędzie się uroczyste podsumowanie zeszłorocznej edycji Historii Zebranej – plebiscytu na najlepszą książkę historyczną, organizowanego przez nasz portal we współpracy z wortalem literackim Granice.pl. Po wręczeniu pamiątkowych statuetek goście spotkania będą mieli możliwość wzięcia udział w krótkim quizie, w którym do wygrania będzie ponad 20 nagród.
Wrocław: z historii polskich Żydów
W poniedziałek 14 maja o godz. 12:30 w budynku Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego (pl. Nankiera 15) rozpocznie się IX Wrocławska Konferencja Judaistyczna. Tym razem tematem przewodnim obrad będzie sytuacja Żydów w Królestwie Polskim w latach 1815-1914. W obradach wezmą udział naukowcy z całego kraju.
Bytom: zbrodnia z 1945 roku
We wtorek 15 maja o godz. 15:00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bytomiu (plac Jana III Sobieskiego 3) odbędzie się spotkanie z prokurator Ewą Koj, Naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Katowicach, zatytułowane Wokół masakry w Miechowicach w styczniu 1945 r. Spotkanie poprowadzi Sebastian Rosenbaum z Oddziału IPN w Katowicach.
W okresie radzieckiej ofensywy w styczniu 1945 r. Miechowice potraktowano jako terytorium wroga, gdyż przed wybuchem II wojny światowej wraz z Bytomiem leżały w granicach państwa niemieckiego. W trakcie kilkudniowych walk w rejonie Miechowic zamordowanych zostało ponad 200 (według zarejestrowanych zgonów) cywilnych mieszkańców tej miejscowości – wyprowadzanych z piwnic i rozstrzeliwanych przez sowieckich żołnierzy pojedynczo i grupowo. Wśród zamordowanych byli też zakwaterowani tutaj robotnicy przymusowi z Polski centralnej oraz Ukrainiec, który wybiegł witać „wyzwolicieli”. Zabijano zarówno nastoletnich chłopców, jak i osoby w podeszłym wieku, gwałcono kobiety. Ustalono i przesłuchano kilkunastu świadków, przy czym część z żyjących uczestników tych tragicznych zdarzeń nie chce składać zeznań. Niektórzy z przesłuchanych proszą o nieujawnianie ich nazwisk, gdyż pomimo upływu ponad 60 lat boją się otwarcie opowiadać o tym, co stało się w Miechowicach w styczniu 1945 roku – przypominają organizatorzy spotkania.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Warszawa: „Gaz, gaz, gaz, gaz, gaz, gaz, gaz na ulicach!”
Również we wtorek o godz. 18:00 w warszawskim Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się dyskusja Portret pokolenia stanu wojennego, towarzysząca książce Mirosława Lawendowskiego i Macieja Gawlikowskiego pt. Gaz na ulicach. KPN w Krakowie 1981-1982. W panelu udział wezmą: Maciej Gawlikowski, dr hab. Sławomir Cenckiewicz oraz dr Piotr Osęka.
Gaz na ulicach… to opowieść o stanie wojennym. Książka pokazuje nie tylko działalność Konfederacji Polski Niepodległej, ale też osób i środowisk dziś zupełnie zapomnianych, które w stanie wojennym w Krakowie odgrywały znaczącą rolę. Powstała po drobiazgowej kwerendzie w archiwach IPN. Materiały SB precyzyjnie skonfrontowano z relacjami uczestników opisywanych wydarzeń, także funkcjonariuszy SB i WSW. Autorzy jako pierwsi opisali mechanizmy pracy operacyjnej SB w aresztach śledczych, w tym działanie tajnych współpracowników celnych. Mroczne historie zza murów aresztów, bohaterska postawa nieraz nastoletnich opozycjonistów, podstępne działanie agentury, relacje z burzliwych walk ulicznych. To wszystko autorzy opisali na niemal 1000 stron – informują organizatorzy spotkania.
http://"dsh.waw.pl":dsh.waw.pl/pl/22_1300
Warszawa: francuska solidarność z „Solidarnością”
16 maja o godz. 17:00 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Warszawie (ul. Marszałkowska 21/25) odbędzie się uroczyste otwarcie wystawy Wasza solidarność – nasza wolność.
W programie recytacja wiersza Ryszarda Krynickiego I naprawdę nie wiedzieliśmy... w wykonaniu Andrzeja Seweryna, prezentacja fragmentów nagrań archiwalnych z gali „Noël pour Solidarność” („Boże Narodzenie dla Solidarności”) z 12 grudnia 1981 roku oraz audycji Radia Wolna Europa a także panel dyskusyjny z udziałem Andrzeja Chodakowskiego, Marka Michalskiego, Andrzeja Seweryna, Eugeniusza Smolara, Aleksandra Zająca i Mirosława Chojeckiego.
Więcej informacji: przystanekhistoria.ipn.gov.pl
Kraków: jeden z uratowanych
Od 17 maja w oddziale Muzeum Historycznego Miasta Krakowa Fabryka Emalia Oskara Schindlera (ul. Lipowa 4) prezentowana będzie wystawa pt. Ludzie z listy Schindlera - Józef Bau. Będzie ona udostępniana zwiedzającym do 14 października. Wernisaż wystawy odbędzie się 16 maja o godz. 18:00.
_Józef Bau (1920–2002) był prozaikiem, malarzem, grafikiem i fotografem pochodzenia żydowskiego, jednym z ocalonych dzięki wpisowi na listę Schindlera. Często określany jest mianem izraelskiego Walta Disneya. Wszystkie urządzenia potrzebne do animacji filmów Bau wykonał sam. Zbudował również małe kino, w którym pokazywał swoje filmy. W jego pracowni dziś znajduje się muzeum poświęcone jego twórczości _[...] Wystawa wpisuje się w cykl wystaw Ludzie z listy Schindlera opowiadających o osobach i ich rodzinach, które przeżyły okres wojny i zagłady dzięki pracy w Niemieckiej Fabryce Wyrobów Emaliowanych, prowadzonej przez Oskara Schindlera. Ekspozycja przybliża biografię i dorobek artystyczny Józefa Bau oraz losy jego rodziny podczas II wojny światowej i po wojnie. Na wystawie odtworzona zostanie pracownia – pokój, w którym w okresie istnienia getta pracował Józef Bau. Zwiedzający będzie miał tu możliwość poznania początków jego pracy artystycznej, inspiracji, a także życia w cieniu wojny i ciągłego zagrożenia. Historia prezentowana w tej części ekspozycji będzie także dotyczyć holokaustu w Krakowie oraz postawy Oskara Schindlera, dzięki której Józef Bau przeżył II wojnę światową – piszą twórcy ekspozycji.
Więcej informacji: mhk.pl
Poznań: tradycje korporacyjne
17 maja o godz. 19:00 w Gmachu Głównym Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu (al. Niepodległości 10) odbędzie się prelekcja historyka z poznańskiego IPN Rafała Sierchuła pt. Lech Neyman – od korporacji do konspiracji. Na spotkaniu, organizowanym przez Korporację Akademicką Hermesia, przedstawiona zostanie sylwetka przedwojennego członka Młodzieży Wszechpolskiej i ONR, korporacjonisty, oficera Wojska Polskiego i żołnierza Narodowych Sił Zbrojnych.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Warszawa: myśl wschodnia paryskiej „Kultury”
W czwartek i piątek (17-18 maja) w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” odbywać będzie się międzynarodowa konferencja naukowa pt. Giedroyc i Ukraina.
Podstawowym celem konferencji „Giedroyc i Ukraina” będzie przypomnienie ważnych z punktu widzenia historii polskiej myśli politycznej koncepcji paryskiej „Kultury”, redagowanej w latach 1947–2000 właśnie przez Jerzego Giedroycia. Pierwsza część konferencji będzie poświęcona prezentacji kilku inicjatyw okresu międzywojennego, wokół których rodziła się koncepcja ułożenia stosunków polsko-ukraińskich w XX wieku. Następnie zostaną przeanalizowane główne elementy myślenia politycznego obecnego w „Kulturze” paryskiej oraz krąg autorów, których twórczość koncentrowała się wokół relacji polsko-ukraińskich. Konferencja będzie także okazją, żeby przypomnieć o innych myślicielach i inicjatywach obecnych w polskim życiu politycznym, np. w kręgach opozycji w PRL, które doskonale uzupełniały się z myśleniem proponowanym przez paryską „Kulturę” – zapowiadają organizatorzy.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Łódź: ku chwale bohaterów!
18 maja o godz. 12:00 przy Grobie Nieznanego Żołnierza na Placu Katedralnym w Łodzi odbędzie się uroczystość składania kwiatów w związku z 68. rocznicą zwycięskiej bitwy 2. Korpusu Polskiego pod Monte Cassino. Organizatorem ceremonii jest Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”.
Cały kraj: nocne szaleństwo muzealne!
Tradycyjnie już odbywać będzie się Europejska Noc Muzeów. Zdecydowana większość krajowych placówek muzealnych i instytucji kultury otwiera w związku z tym swoje podwoje miłośnikom nocnego szaleństwa muzealnego. Organizatorzy specjalnych imprez przygotowują wiele dodatkowych atrakcji. Większość wydarzeń będzie miała miejsce w nocy z 18 na 19 maja i z 19 na 20 maja.
Więcej informacji: noc-muzeow.pl
