Przegląd imprez historycznych (13.11.2014)
Warszawa: Konferencja naukowa o ludziach pomagających Żydom w II WŚ
W dniach 13–15 listopada odbywa się w Warszawie w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia" (ul. Marszałkowska 21/25) oraz w Żydowskim Instytucie Historycznym (ul. Tłomackie 3/5) międzynarodowa konferencja naukowa „Wokół pomocy dla Żydów w okupowanej Europie”. Organizatorami konferencji są: Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma w Warszawie.
70 lat temu Niemcy doprowadzili niemal do końca swój plan całkowitego wymordowania Żydów. Na okupowanych ziemiach polskich ostatni Żydzi przebywali jeszcze w kilku gettach (m.in. w Łodzi), w obozach koncentracyjnych i w obozach pracy. Tysiące pozostawało w ukryciu. Jednym z ukrywających się był wybitny historyk, twórca Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego – Emanuel Ringelblum. Pamięć o Emanuelu Ringelblumie oraz o innych ukrywających się Żydach, jak również pamięć o ratujących ich i o tych, którzy na różne sposoby próbowali im pomagać (takich jak wspomniany Jan Karski, kurier podziemia, który starał się powiadomić świat o tragedii polskich Żydów) stała się impulsem do zorganizowania międzynarodowej konferencji naukowej mającej stanowić podsumowanie dotychczasowych badań nad tymi zagadnienia – wyjaśniają organizatorzy.
Obrady będą prowadzone w języku polskim i angielskim z tłumaczeniem symultanicznym. Wstęp wolny.
Więcej informacji i program konferencji można znaleźć na stronie IPN.
Warszawa: debata o potrzebie historii dla kobiet
W piątek 14 listopada o godz. 18 w warszawskim Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej 20 odbędzie się debata zatytułowana „Czy kobiety potrzebują historii?”
Mężczyźni mają „swoją” historię wpisaną w wojnę i kultywują tradycje związane z wojskowością. Czy kobiety mają podobną przestrzeń dla siebie? Czy potrzebna jest im ich własna historia? - pytają organizatorzy.
W debacie wezmą udział przedstawicielki kilku dziedzin naukowych, które spotkają się, by rozmawiać o znaczeniu historii w życiu kobiet, dialogu między światopoglądami związanymi z gender studies i teologią, oraz feminizmem. Agnieszka Wiciak (historyczka, współpracująca z Feminoteką i Lambdą) zaprosiła do rozmowy: dr Dobrochnę Kałwę (historyczka, UW, Halle Universität), dr Agnieszkę Janiak-Jasińska (historyczka, UW, członkini Komisji Historii Kobiet przy PTH), Weronikę Grzebalska (socjolożka, Szkoła Nauk Społecznych PAN), s. Małgorzatę Krupecką (filolożka badająca historię urszulanek pod auspicjami KUL). Debatę poprowadzi Anna Czerwińska (działaczka na rzecz praw kobiet, Fundacja STER).
Warsztaty historycznego szycia w Gdańsku
W sobotę 15 listopada o godz. 13 Garnizon Gdańsk wraz z Kaprem Gdańskim na czele zapraszają na kolejną edycję warsztatów szycia historycznego w Domu Uphagena przy ul. Długiej 12, Oddziale Muzeum Historycznym Miasta Gdańska. Zajęcia odbędą się w ramach cyklu „Sobota u Państwa Uphagenów”.
Podczas spotkania odbędzie się prelekcja na temat mody damskiej z XVIII wieku wraz z pokazem gier z epoki popularnych wśród mężczyzn, przygotowanym przez Garnizon Gdańsk. Głównym punktem programu będą warsztaty szycia historycznego. Częścią garderoby, jaką uczestnicy zajmą się na warsztatach szycia historycznego jest kobiecy fartuszek.
To ważny element stroju każdej pani domu. Noszony był zarówno przez służbę jak i przez damy. Tak jak i dziś jego głównym zadaniem jest chronić ubranie przed zabrudzeniami podczas pracy. Służył także jako podręczna ściereczka oraz ręcznik - tłumaczą organizatorzy. – Czasem u pań z wyższych warstw fartuszek spełniał rolę dekoracyjną, stając się symbolem „pani domu” a także pretekstem do pochwalenia się statusem majątkowym.
Atrakcje wliczone w cenę biletu wstępu do Muzeum. By uczestniczyć w warsztatach nie trzeba mieć doświadczenia w szyciu. Muzeum zapewnia wszystkie potrzebne materiały. Warsztaty skierowane są do dzieci oraz osób dorosłych.
Ilość miejsc jest ograniczona, dlatego na warsztaty obowiązują zapisy. Decyduje kolejność zgłoszeń. Zgłoszenia można wysyłać na adres [email protected].
Więcej informacji można znaleźć na stronie muzeum.
Spacer po muzułmańskim cmentarzu tatarskim w Warszawie
Tego samego dnia, to jest w sobotę 15 listopada projekt Warszawy Historia Ukryta organizuje spacer po Muzułmańskim Cmentarzu Tatarskim przy ul. Tatarskiej 8 w Warszawie. Zbiórka o 12:00 przed bramą cmentarza.
Podczas spaceru uczestnicy dowiedzą się Podczas spaceru dowiemy się między innymi komu na nagrobku napisano „Śpij spokojnie w tym grobie niech się Kaukaz przyśni Tobie”, kim był azerski książę tutaj spoczywający, kto stawał z Buńczukiem za Polskę i czy twórca Trylogii był Tatarem?
Jeśli szukamy w Warszawie miejsc najbardziej orientalnych to z pewnością ten cmentarz będzie ukoronowaniem naszych poszukiwań! Muzułmański Cmentarz Tatarski został założony w 1867 po zamknięciu z powodu zapełnienia Muzułmańskiego Cmentarza Kaukaskiego przy ul. Młynarskiej. Ten niewielki cmentarz stał się miejscem ostatniego spoczynku wyznawców Allacha dla których Polska była drugą ojczyzną - zachęcają organizatorzy.
Spacer poprowadzi Adrian Sobieszczański.
Więcej informacji na temat spaceru można znaleźć na stronie wydarzenia na Facebooku.
Koncert muzyki XVII wiecznej w Warszawie
W niedzielę 18 listopada o godz. 18 odbędzie się koncert Zespołu Męskiego Gregorianum pt. "Zapomniane skarby kapeli rorantystów" organizowany przez Muzeum Narodowe w Warszawie.
Podczas koncertu Zespół Męski Gregorianum wykona zachowane w zbiorach kapeli rorantystów utwory twórców włoskich, w tym również dzieła związane ze Świętymi, a także utwory innych, w większości anonimowych twórców, również związane z kultem Zbawionych.
W XVII wieku dzięki inicjatywie króla Zygmunta III Wazy do polskich kapel, zarówno kościelnych, jak i dworskich, zaczęli przybywać znakomici muzycy pochodzenia włoskiego. Wywarli oni bardzo korzystny wpływ na ówczesne życie muzyczne. Tendencja ta nie ominęła również kapeli rorantystów – zespołu działającego na Wawelu od 1543 roku, przez mniej więcej 300 lat - tłumaczą organizatorzy. - Podobieństwo składu zespołu, a także fascynacja bogatym i różnorodnym repertuarem rorantystów sprawiły, że Zespół Męski Gregorianum kierowany przez Berenikę Jozajtis postanowił zaprezentować współczesnym słuchaczom zapomniane kompozycje ze zbiorów krakowskiego kolegium.
Zespół Męski Gregorianum specjalizuje się w wykonawstwie muzyki renesansowej, zarówno świeckiej, jak i sakralnej. Zdobywał uznanie na festiwalach poświęconych muzyce dawnej między innymi w Gorzowie Wielkopolskim czy Świeradowie Zdroju, i laury na konkursach. Płyta zespołu zatytułowana "Magnificat anima mea" była pierwszym na świecie wydawnictwem fonograficznym zawierającym repertuar znany jedynie z rękopisów roranckich a płyta "Omnes Sancti Dei" jest jego drugą częścią.
Więcej informacji można znaleźć na stronie muzeum.
Debata o polskiej drodze do niepodległości w Warszawie
W 100-lecie wybuchu I wojny światowej Dom Spotkań z Historią i ośrodek KARTA zapraszają we wtorek 18 listopada o godz. 18 na debatę „Gra z okupantem. Polacy–Niemcy w pierwszej wojnie”.
Czy dało się zbudować niepodległe państwo pod niemieckim protektoratem? Jakie były skutki zderzenia polskiego marzycielstwa i pruskiego realizmu? Czy stworzone Aktem 5 listopada Królestwo Polskie było krokiem w stronę odzyskania niepodległości? Jak lata te wpłynęły na dalszy bieg stosunków polsko-niemieckich? - na te pytania dyskutanci będą próbowali znaleźć odpowiedź.
W spotkaniu udział wezmą: prof. dr hab. Andrzej Chojnowski, prof. dr hab. Jerzy Kochanowski i prezes Ośrodka KARTA Zbigniew Gluza. Rozmowę poprowadzi red. Adam Krzemiński. Spotkanie zostanie zilustrowane archiwalnymi materiałami filmowymi.
Szczecin: Międzynarodowa konferencja poświęcona stosunkowi władz do środowisk opiniotwórczych w PRL i NRD
W dniach 18-19 listopada odbędzie się w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie (sala konferencyjna, wejście od ul. Podgórnej 21/23) międzynarodowa konferencja „Ideologiczna współpraca. Władze wobec środowisk opiniotwórczych w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i Niemieckiej Republice Demokratycznej” organizowana przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego.
Badania nad historią NRD i PRL w Polsce i Niemczech są bardzo zaawansowane. Po otwarciu archiwów byłych służb specjalnych wzrosła znaczenie liczba publikacji na ten temat. Stopniowo coraz intensywniej rozwijane są również badania dotyczące zagadnień społecznych. Wpisując się w ten nurt, międzynarodowa konferencja chce dokonać wymiany wspólnych doświadczeń nad badaniami dotyczącymi postawy władz wobec środowisk, które odgrywały znaczącą rolę w kształtowaniu postaw społecznych (środowiska twórcze, naukowe, dziennikarskie, sportowe, kościelne), na bardzo różnych płaszczyznach – tłumaczą organizatorzy. - Zależało nam na udziale w tym przedsięwzięciu nie tylko badaczy związanych z naukami historycznymi, ale także socjologów, antropologów, literaturoznawców, filmoznawców, teatrologów czy krytyków sztuki. Nacisk chcielibyśmy położyć na współpracę władzy państwowej i jej organów w obu krajach (np. współpraca Stasi-SB w inwigilacji twórców czy wymiana doświadczeń pomiędzy urzędami cenzury).
Konferencja odbywać się będzie w języku polskim i niemieckim.
Więcej informacji i program konferencji można znaleźć na stronie IPN.
Lublin: Konferencja poświęcona społecznym skutkom przekształceń własnościowych w Polsce w latach 1944–1956
W dniach 19–21 listopada w Lublinie (Hotel Unia-Mercure, Aleje Racławickie 12) odbędzie się konferencja naukowa „»Rewolucja społeczna« czy »dzika przebudowa«? Społeczne skutki przekształceń własnościowych w Polsce (1944–1956)” Wydarzenie organizowane jest przez IPN Oddział w Lublinie we współpracy z Oddziałem Lubelskim Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego.
W społecznej historii Polski wiek XX wyróżniał się wyjątkową dynamiką zmian. Szczególnie ważnym punktem zwrotnym były lata 1944/1945, inaugurujące instalację nowego ustroju społecznego. Brzemienne w skutki okazały się szczególnie przekształcenia własnościowe stanowiące klucz do budowy nowego społeczeństwa. Prowadzono je pod hasłem uspołecznienia podstawowych środków produkcji jako aktu sprawiedliwości społecznej, która była jednym z najważniejszych haseł na sztandarach władzy ludowej - tłumaczą organizatorzy.
Więcej informacji i program konferencji można znaleźć na stronie IPN.
Otwarcie wystawy dotyczącej Jana Karskiego w Łodzi
W środę 19 listopada o godz. 18 w Muzeum Miasta Łodzi, przy ul. Ogrodowej 15 odbędzie się wernisaż wystawy „Jan Karski – ambasador demokracji” Wystawa odbywa się w ramach Obchodów Roku Jana Karskiego. Potrwa do 18 stycznia 2015 r.
Punktem wyjścia dla ekspozycji jest rok 1955, kiedy to Karski na zlecenie Departamentu Stanu USA wyruszył na wyjątkową, pół-dyplomatyczną misję do krajów Azji, które po odzyskaniu niepodległości stanęły przed wyborem swoich ścieżek rozwoju, w wyniku czego niektóre z nich znajdowały się u progu wojny domowej. Podczas kilku miesięcy podróży Karski odbył kilkadziesiąt spotkań z mieszkańcami m.in. Wietnamu, Birmy, Pakistanu czy Filipin. Opowiadał im o zagrożeniach, jakie niesie za sobą komunizm i jak złudne są jego hasła. Oprócz przekazywania wiedzy, badał on nastroje obywateli, poznawał ich spojrzenie na ustrój komunistyczny oraz obserwował panujące wokół realia.
Wystawa ma za zadanie przybliżyć odbiorcom jeszcze jedno oblicze Jana Karskiego - dyplomaty, a także pokazać czasy zimnej wojny w egzotycznych krajach Azji uwikłanych w międzypaństwowe rozgrywki. Na ekspozycji oraz w wydawnictwie jej towarzyszącym zaprezentowana zostanie unikatowa kolekcja zdjęć Jana Karskiego z pobytu w Azji w 1955 roku przekazanych przez Profesora wraz z innymi pamiątkami osobiście do Muzeum Miasta Łodzi.
Wystawie towarzyszyć będą spotkania, warsztaty, oprowadzania kuratorskie oraz publikacja wydawnictwa "Jan Karski - ambasador demokracji".
Więcej informacji można znaleźć na stronie muzeum.
Warszawa: Jak opowiadać o losach polskich Żydów w XX wieku?
Muzeum Historii Żydów Polskich Polin zaprasza w czwartek 20 listopada o godz. 18.00 na dyskusję poświęconą sposobom prezentacji historii polskich Żydów w XX wieku.
Spotkanie towarzyszy publikacji najnowszego numeru kwartalnika historycznego „Karta” poświęconego w znacznej części losom polskich Żydów przed, w czasie i po drugiej wojnie światowej. W dyskusji wezmą udział: Zbigniew Gluza – prezes Ośrodka KARTA i redaktor naczelny kwartalnika „Karta”, prof. Dariusz Libionka – kierownik działu naukowego Państwowego Muzeum na Majdanku i redaktor naczelny rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, oraz prof. Dariusz Stola – dyrektor Muzeum POLIN. Prowadzenie dr Małgorzata Pakier – kierownik działu naukowego Muzeum POLIN.
