Przegląd imprez historycznych (11.02-17.02.2013)

Częstochowa: Żołnierze Wyklęci

Od 11 lutego w Bibliotece Publicznej im. dr. Władysława Biegańskiego w Częstochowie (al. Najświętszej Maryi Panny 22) prezentowana będzie wystawa pt. Żołnierze „Warszyca”, przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej IPN w Łodzi. Będzie ją można oglądać do 28 lutego.

Wystawa prezentuje drogę życiową kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” – oficera Armii Krajowej, który nie złożył broni po zakończeniu okupacji niemieckiej. W 1945 r. został dowódcą Konspiracyjnego Wojska Polskiego – najsilniejszej zbrojnej organizacji antykomunistycznego podziemia, działającej w centralnej Polsce. W 1946 r., w szczytowym okresie działalności, KWP skupiało w swych szeregach ponad tysiąc partyzantów, obejmując swym działaniem tereny województwa łódzkiego, katowickiego, poznańskiego i kieleckiego. Kpt. Sojczyński, ujęty zdradziecko przez funkcjonariuszy UB, w grudniu 1946 r. został skazany na karę śmierci, którą wykonano w lutym 1947 r. Wystawa przedstawia struktury organizacyjne i zasady funkcjonowania oddziałów partyzanckich „Warszyca” – AK i KWP, ich polityczne cele oraz życie codzienne żołnierzy. Pokazuje powody, dla których zdecydowali się pozostać w konspiracji, oraz ich dalsze losy. Autorami wystawy są Paweł Kowalski i dr Tomasz Toborek oraz Milena Romanowska (projekt plastyczny) – informują organizatorzy ekspozycji.

Więcej informacji: ipn.gov.pl

Poznań: historia antykomunistycznej opozycji

12 lutego o godz. 17:00 w Sali Renesansowej poznańskiego Ratusza (Stary Rynek 1) odbędzie się uroczysta promocja II tomu publikacji Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989. W promocji udział weźmie Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński, dr Grzegorz Waligóra, redaktor naczelny II tomu „Encyklopedii Solidarności” oraz Przemysław Miśkiewicz, przewodniczący Stowarzyszenia Pokolenie, członek redakcji encyklopedii. Gośćmi specjalnymi wydarzenia będą także Janusz Pałubicki oraz bard Jacek Kowalski, który w czasie wieńczącego uroczystość recitalu zaprezentuje piosenki ze swojej płyty pt. Blokomachia.

„Encyklopedia Solidarności” to wspólne przedsięwzięcie Stowarzyszenia Pokolenie, Instytutu Pamięci Narodowej oraz Oficyny Wydawniczej Volumen. To pierwsze, realizowane na tak dużą skalę przedsięwzięcie, dokumentujące walkę polskiej opozycji, oddające należne jej bohaterom miejsce w historii i ludzkiej pamięci. „Solidarność” tworzyli bowiem w większości ludzie, o których nie czytaliśmy na pierwszych stronach bibuły, bezimienni działacze najpierw legalnych struktur związkowych, a później podziemia, drukarze, grupy oporu i wielu innych walczących za naszą i waszą wolność. „Encyklopedia Solidarności”, publikowana w tzw. systemie holenderskim, stanowi największe kompendium wiedzy na temat działalności opozycji w PRL w latach 1976–1989. Aktualny, pełny zasób „Encyklopedii” jest dostępny na stronie internetowej www.encyklopedia-solidarnosci.pl. Tom drugi wersji książkowej zawiera 1223 biogramów i haseł rzeczowych. W pierwszym tomie encyklopedii, dotyczącym peerelowskiej opozycji lat 1976–1989, wydanym w 30. rocznicę powstania „Solidarności”, znalazło się 1130 biogramów i haseł przygotowanych przez 170 autorów – informują wydawcy.

Więcej informacji: ipn.gov.pl

Poznań: pradawne wojowanie

W środę 13 lutego o godz. 11:00 w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu (ul. Wodna 27) odbędzie się wykład prof. dr Thomas Terberger (Universität Greifswald) i dr Detlef Jantzen (Leiter Abteilung Archäologie Landesamt für Kultur und Denkmalpflege Mecklenburg-Vorpommern) pt. War in Tollense valley 3300 years ago? An unusual Bronze Age site of in Northeast Germany. Wykład w języku angielskim będzie tłumaczony na język polski.

W ostatnich latach dolina rzeki Tollense w Meklemburgi/Pomorzu Przednim stała się szeroko znana w świecie archeologicznym z powodu odkrycia w jej obrębie licznych szczątków ludzkich ze starszej epoki brązu, noszących ślady urazów. Szczątki takie, datowane na okres między 1300 a 1200 lat BC odkryto w kilkunastu miejscach wzdłuż odcinka rzeki Tollense o długości około 1,5 km. Systematyczne badania wykopaliskowe i poszukiwania podwodne rozpoczęto w tym miejscu w 2010 r. i są one finansowane przez Deutsche Forschungsgemeinschaft. Odkryte pozostałości ludzkie (ponad 110 osobników) są przemieszane, spoczywają bez zachowania układu anatomicznego i towarzyszą im szczątki koni. Nie znaleziono żadnych grobów czy pozostałości osad, tak więc pozostałości te są wynikiem jakichś gwałtownych zdarzeń. Ta hipoteza jest potwierdzona przez fakt, iż przede wszystkim są to szkielety młodych mężczyzn, pośród których odkryto broń, a przede wszystkim dużą ilość grotów strzał wykonanych z brązu. Znalezisko to jest interpretowane jako efekt wielokrotnych starć zbrojnych, których ofiary wpadały do rzeki. Znacząca liczba zabytków z brązu rodzi pytanie, czy mamy do czynienia wyłącznie z osobistym wyposażeniem wojowników, czy także z depozytami o charakterze rytualnym. Dolina Tollense stwarza unikalną szansę dla studiów nad konfliktami zbrojnymi w okresie poprzedzającym pojawienie się kultury pól popielnicowych – informują organizatorzy.

Więcej informacji: muzarp.poznan.pl

Warszawa: historyczne Walentynki?

W czwartek o godz. 18:00 w warszawskim Domu Spotkań z Historią odbędzie się wyjątkowe spotkanie walentynkowe pt. Nakręcona historia pocałunku. Spotkanie poprowadzi red. Dorota Chrobak z Radia PIN, gościem specjalnym będzie Małgorzata Kalicińska.

Pierwsze filmowe pocałunki i „momenty”, skandale, początki cenzury (kodeks Haysa) i sposoby jej omijania. Pokażemy pochodzące z lat 1886–1939 fragmenty filmów, które bulwersowały opinię publiczną. Zobaczymy na ekranie m.in. całujących – Charlie Chaplina, Rudolfa Valentino, Marlenę Dietrich, Clarka Gabla, Ingrid Bergman, Gregory Pecka. Wieczór zakończy pokaz czechosłowackiego filmu Ekstaza (1933, 76’) z Hedy Lamarr w roli głównej. Film wywołał obyczajowy skandal. Zazdrosny mąż aktorki bezskutecznie próbował wykupić wszystkie kopie filmu, papież Pius XII uznał obraz za „niemoralny i szkodliwy”, a rząd amerykański zabronił wwozu kopii filmu do Stanów – informują pomysłodawcy spotkania.

Więcej informacji: dsh.waw.pl

Warszawa: z dziejów legendarnej fabryki

Natomiast 15 lutego o godz. 18:00 w DSH w ramach cyklu Spotkanie z książką odbędzie się promocja albumu pt. Fabryka Norblina. Opowieść o niezwykłej fabryce. Wezmą w niej udział jego współautorzy: Małgorzata Wittels, Krzysztof Wittel, dr Joanna Paprocka-Gajek i Bartłomiej Jackiewicz.

Album to fascynująca opowieść o słynnej fabryce Norblina, jednym z największych przedsiębiorstw metalowych w II RP, produkującej m.in. platery, została wpleciona w dzieje rozwoju Warszawy, zwłaszcza Woli i Mirowa, gdzie do dziś stoją zabudowania przedwojennych zakładów firmy Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Album składa się z trzech części, które prezentują historię miejsca, wyroby produkowane w fabryce i współczesne zdjęcia tego zabytkowego obiektu – informują wydawcy albumu.

Więcej informacji: dsh.waw.pl