Przegląd imprez historycznych (10.03-16.03.2014)
Warszawa: wokół klasyki Holocaust studies
11 marca o godz. 17:30 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Warszawie (ul. Marszałkowska 21/25) odbędzie się dyskusja wokół polskiego wydania klasycznej już pracy Raula Hilberga pt. Zagłada Żydów Europejskich. W debacie wezmą udział: wydawca książki Piotr Stefaniuk, tłumacz Jerzy Giebułtowski, prof. Dariusz Libionka z Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, prof. Jerzy Kochanowski z IH UW oraz dr Krzysztof Persak z IPN i ISP PAN. Prowadzenie: Jakub Petelewicz (Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN).
Książka, w przeciwieństwie do wcześniejszych prac, nie skupia się na tragedii Żydów, lecz na działalności Niemców, drobiazgowo opisuje funkcjonowanie totalitarnej machiny śmierci. Zdaniem autora hitlerowskie Niemcy były szczególnym tworem, na który składały się cztery struktury hierarchiczne – administracja państwowa, partia, wielki przemysł i wojsko. Razem tworzyły pewien dynamiczny układ, w którym Hitler spełniał rolę łącznika. Hilberg nie tylko świadomie pomijał perspektywę ofiar, ale swoim opisem mechanizmów Zagłady obejmował również instytucje żydowskie. Myśl o tym, że wykonując posłusznie zarządzenia hitlerowców, niejako współpracowały przy własnej zagładzie, dla wielu była nie do przyjęcia. Niemal zupełnie pominął także znaczenie żydowskiego ruchu oporu, co ściągnęło na niego oskarżenia, że przedstawia Żydów jako bezwolne ofiary. Hilberg właściwie zapoczątkował badania nad Zagładą jako dziedzinę nauki i jako pierwszy zastosował aparat naukowy do jej opisu. Jego praca do dziś uznawana jest za jedną z podstawowych syntez przebiegu i organizacji hitlerowskiej operacji wymordowania Żydów. W 2012 roku ukazała się w Polsce autobiografia Hilberga „Pamięć i polityka. Droga historyka Zagłady". Liczący ponad 1000 stron maszynopis „Zagłady Żydów europejskich" gotowy był w 1955 roku. Książka ukazała się jednak dopiero po sześciu latach i od razu wywołała niezwykle emocjonalną dyskusję. Hilberg obalał mity, ale także, jak mu zarzucano, miał „zniesławiać umarłych". Obawiano się, że teza o „kolaboracji" ze strony Judenratów może być nawet argumentem wykorzystywanym przez dawnych zbrodniarzy hitlerowskich, których procesy właśnie się toczyły. Ostatecznie, również z tych powodów, tłumaczenie niemieckie książki ukazało się dopiero w 1982 roku. W Izraelu książka ukazała się w 2012 roku – informują organizatorzy.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Lublin: dyplomacja polska w przededniu wojny...
12 marca o godz. 12:00 na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (al. Racławickie 14, sala CN-208) odbędzie się kolejne spotkanie z cyklu „Seminaria otwarte z historii Polski XX wieku". Tym razem wykład pt. Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka wygłosi prof. Marek Kornat z IH PAN. Organizatorami seminarium jest Katedra Historii Historiografii i Metodologii, Katedra Dziejów Systemów Totalitarnych KUL oraz Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
Warszawa:...i w jej trakcie
14 marca o godz. 10:00 w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych w Warszawie (ul. Warecka 1A) odbędzie się spotkanie połączone z prezentacją książki Dyplomacja polska w okresie II wojny światowej. W dyskusji towarzyszącej wydarzeniu wezmą udział: Bogusław Winid (Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Spraw Zagranicznych), Marek Pernal (autor publikacji, Wydział Wiedzy Historycznej MSZ), Magdalena Hułas (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Pracownia Systemów Totalitarnych i Dziejów II Wojny Światowej). Spotkanie poprowadzi prof. Włodzimierz Borodziej (Redaktor naczelny serii Polskie Dokumenty Dyplomatyczne, Instytut Historyczny, Uniwersytet Warszawski).
„Dyplomacja polska w okresie II wojny światowej” to ponad 400-stronicowy album, zawierający 433 ilustracje, z których znaczna część to materiały unikatowe, dotychczas niepublikowane. Przedstawione w albumie zdjęcia i faksymile dokumentów pochodzą z polskich i zagranicznych archiwów oraz ze zbiorów rodzinnych i trudno dostępnych kolekcji prywatnych. Książkę otwiera wstęp wybitnego znawcy współczesnej historii Polski, profesora Piotra Łossowskiego. Album prezentuje także dokumenty będące traktatowymi fundamentami polityki polskiej przed wybuchem wojny, sylwetki czołowych postaci resortu spraw zagranicznych w rządzie RP na Uchodźstwie oraz wybranych reprezentantów korpusu dyplomatycznego. Publikacja zawiera szereg ilustracji przedstawiających siedziby centrali MSZ (w Francji, a następnie w Wielkiej Brytanii) oraz gmachy najważniejszych polskich placówek dyplomatycznych. W publikacji szeroko udokumentowano także (mało znane) działania realizowane przez polską służbę zagraniczną w latach 1939–1945. Za jedno z najważniejszych należy bez wątpienia uznać bezprecedensową, jeśli chodzi o skalę i stopień trudności, akcję opieki nad obywatelami RP, którzy po Wrześniu 1939 roku znaleźli się na uchodźstwie. Zaprezentowanym w albumie fotografiom i kopiom dokumentów towarzyszy rozbudowany komentarz, wyjaśniający kontekst i okoliczności ukazywanych zdarzeń – informują organizatorzy.
Organizatorzy proszą o wcześniejszą rejestrację online na wydarzenie, ze względu na ograniczoną liczbę miejsc zastrzegają oni sobie prawo do wcześniejszego zamknięcia rejestracji. W przypadku problemów z rejestracją online proszą o kontakt: [email protected] lub 22 556 80 70/71
Warszawa: spotkanie ze średniowieczem
15 marca w Muzeum Narodowym w Warszawie (al. Jerozolimskie 3) odbywać będzie się Średniowieczna sobota. W programie wykład Urszuli Król pt. Piękno i blask. Galeria Sztuki Średniowiecznej MNW (godz. 12:00) oraz spotkanie na wystawie pt. Rycerska kultura średniowiecza prowadzone przez dr Pawła Freusa (godz. 16:00).