Przegląd imprez historycznych (06.05-12.05.2013)
Lublin: państwo i religia
6 maja na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (al. Racławickie 14, Collegium Norwidianum) odbędzie się organizowana przez Koło Hiszpańsko-Polskie KUL, Katedrę Historii i Kultury Krajów Języka Hiszpańskiego KUL oraz Instytut Hiszpańsko-Polski w Lublinie konferencja naukowa Hiszpania i chrześcijaństwo. Tradycja i tożsamość. Histmag.org jest patronem tego spotkania naukowego.
Pełen program konferencji: kul.pl
Katowice: wojna w skali mikro
9 maja w Muzeum Historii Katowice (ul. ks. J. Szafranka 9) odbędzie się konferencja popularnonaukowa Wielka wojna – mały region. Pierwsza wojna światowa w górnośląskiej mikroperspektywie, współorganizowana przez katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej.
Konferencja Muzeum Historii Katowic i Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach przywołuje temat I wojny światowej w przededniu zbliżającej się setnej rocznicy wybuchu konfliktu, który zmienił oblicze Europy i świata. W centrum zainteresowania prelegentów leży sytuacja Górnego Śląska w dobie wojny. Nasz region nie był teatrem walk, jednak działania zbrojne na wiele sposobów wpływały na jego sytuację. Bez przesady można powiedzieć, że I wojna i okres bezpośrednio powojenny stanowiły przełomowy czas w dziejach Górnego Śląska. A mimo to uwaga historyków rzadko koncentrowała się na zagadnieniach związanych z regionem w dobie światowego konfliktu. Podczas konferencji jej uczestnicy będą próbowali przedstawić węzłowe problemy stające przed badaczami. Pośród tematów wystąpień znalazły się takie kwestie, jak przemysł w warunkach wojny, prasowe dyskursy wojenne i propaganda, militaryzacja sfery publicznej, codzienność w cieniu wojny, zatrudnianie jeńców w przemyśle, losy Górnoślązaków na różnych frontach, wreszcie powojenna polityka komemoratywna i inne formy pamięci o wojnie. Konferencja nie daje oczywiście pełnego obrazu małego, śląskiego regionu w czasie wielkiej wojny, ale próbuje podjąć i ożywić tematykę wyjątkowo interesującą z badawczej perspektywy – zapowiadają organizatorzy.
Program konferencji: mhk.katowice.pl
Konferencji towarzyszy wystawa Pocztówki z Wielkiej Wojny. Korespondencja wysyłana pocztą polową (1915–1918) ze zbiorów Antoniego Przybyły z Janowa, która będzie prezentowana do 16 czerwca.
Wybór tej korespondencji wysyłanej pocztą polową został zaprezentowany w formie wystawy planszowej, przygotowanej przez Muzeum Historii Katowic, we współpracy z katowickim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej. Znalazły się na niej pocztówki, których nadawcą był Antoni Przybyła, pochodzące z miejsc reprezentujących każdy z etapów jego wojennej tułaczki, kartki od zmobilizowanych wcześniej kolegów z Janowa wysyłane do niego w czasie, gdy był jeszcze w domu, pocztówki z wojska od jego brata Wiktora oraz korespondencja, jaką Antoni otrzymywał od członków rodziny, gdy sam już do armii trafił. W ciągu ponad dwóch lat w armii niemieckiej zdążył Przybyła walczyć na różnych frontach I wojny światowej. Jednak to nie informacje na temat drogi, jaką przebył podczas zawieruchy wojennej, są największą zaletą zaprezentowanej na wystawie korespondencji. Najciekawsze są relacje z wojennej codzienności oraz wrażenia z odległych, a dla chłopaka z Janowa czasem wręcz egzotycznych, miejsc w Europie, do których w czasie pokoju zapewne nigdy by nie trafił. Niewątpliwie interesujące są też same pocztówki, różnorodne pod względem formy. Antoni wysyłał rodzinie przede wszystkim widokówki ukazujące miejsca, w których akurat stacjonował oraz fotografie z frontu. Ich wybór nie był przypadkowy. W ten sposób również dzielił się swoimi wrażeniami. Kartki wysyłane do niego przez kolegów, mają często wydźwięk satyryczny, w humorystyczny sposób prezentują żołnierskie życie, wysyłane przez siostrę z kolei przeważnie ukazują smutek rozstania – pisze o wystawie jej komisarz Joanna Tofilska.
Więcej informacji: mhk.katowice.pl
Toruń: Warmia tajemnicza i piękna
9 maja o godz. 13:00 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu (ul. Gagarina 13) odbędzie się dyskusja pt. Warmiński Dwugłos, organizowana w ramach X Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek.
Wezmą w niej udział prof. Hubert Orłowski (urodzony na Warmii, germanista, profesor UAM, członek Polskiej Akademii Nauk, rektor Wyższej Szkoły Języków Obcych w Poznaniu, autor wielu publikacji poświęconych literaturze i kulturze niemieckiej oraz stosunkom polsko-niemieckim, tłumacz, redaktor renomowanej serii wydawniczej,,Poznańska Biblioteka Niemiecka") oraz Edward Cyfus (urodzony na Warmii, piewca gwary i zwyczajów warmińskich, działacz regionalny, autor bestsellerowych wspomnień oraz wielu książek poświęconych tradycji i kulturze Warmii). Spotkanie poprowadzi Izabela Lewandowska, badaczka historii i dziedzictwa kulturowego Warmii i Mazur.
Kraków: człowiek i przestrzeń
9 maja na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpocznie się międzynarodowa konferencja naukowa Miasto–wieś–rezydencja. Przestrzeń determinująca dzieje człowieka – człowiek kształtujący przestrzeń, organizowana przez Towarzystwo Naukowe Doktorantów Wydziału Historycznego UJ. Obrady potrwają do soboty 11 maja. Histmag.org jest patronem medialnym konferencji.
Konferencja ma na celu ukazanie historycznych relacji między człowiekiem a przestrzenią, w której człowiek rodził się, żył i umierał. Przestrzeń nie jest tu pojmowana wyłącznie jako terytorium, ale również jako obszar społeczny, mentalny i duchowy człowieka. Szczególny akcent położono na interakcję człowiek-przestrzeń, rozumianą jako wzajemne oddziaływanie pomiędzy tymi dwoma czynnikami na przestrzeni wieków. Wystąpienia naukowców poruszają szerokie spektrum zagadnień w rozmaity sposób związanych z przestrzenią. Począwszy od problemu zdefiniowania krajobrazu kulturowego, teorii społecznej produkcji przestrzeni czy ewolucji koncepcji zapobiegania przestępczości przez kształtowanie przestrzeni, poprzez urbanizm andyjski jako przykład urbanizmu tropikalnego, obiekty wojskowe w przestrzeni nowożytnych miast, urbanistyczną utopię „drugiej Polski”, a skończywszy na pamięci o zbrodniach komunizmu w przestrzeni miejskiej Europy Wschodniej. Podczas konferencji będzie można wysłuchać ponad sześćdziesięciu referatów, które mają na celu wyjaśnienie skomplikowanych mechanizmów kształtowania otaczającej nas rzeczywistości – zapowiadają organizatorzy.
Szczegółowy program konferencji: doktoranci.historyczny.uj.edu.pl
Warszawa: podróż rzeką po Kresach
10 maja o godz. 11:30 w warszawskim Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się kolejne już spotkanie poświęcone historii Kresów, prowadzone przez Tomasza Kubę Kozłowskiego, zatytułowane Z biegiem Dniestru. Kajakiem od Bieszczad do Okopów Św. Trójcy.
Prezentacja Tomasza Kuby Kozłowskiego – koordynatora Warszawskiej Inicjatywy Kresowej – poświęcona dziedzictwu kulturowo-historycznemu miast i miasteczek leżących nad Dniestrem urozmaicona ciekawostkami i anegdotami o leżących nad jego brzegiem miejscowościach. W programie m. in. wyprawa do miasta kryjącego relikwie św. Walentego, znanego ze ślubu Maryny Mniszchówny z Dymitrem I Samozwańcem, miejsca urodzenia człowieka, który spopularyzował picie kawy w Europie czy rezydencji jednego z największych polskich kolekcjonerów sztuki. Meandrujący Dniestr, którym spływali Wincenty Pol i Arkady Fiedler doprowadzi nas do obleganych przez letników Zaleszczyk i oblanych wodami Zbrucza Okopów Św. Trójcy – zapowiadają organizatorzy,
Więcej informacji: dsh.waw.pl
Kraków: powstanie styczniowe z perspektywy Grodu Kraka
10 maja o godz. 12:00 w Pałacu Krzysztofory – siedzibie Muzeum Historycznego Miasta Krakowa (Rynek Główny 35) odbędzie się wernisaż wystawy „W bój lećmy zwyciężać...” W 150. rocznicę powstania styczniowego. Będzie ją można oglądać do 15 września.
Ideą wystawy otwartej 11 maja 2013 r. w Pałacu Krzysztofory, w 150. rocznicę powołania powstańczego Rządu Narodowego, jest uczczenie powstania styczniowego i jego dziedzictwa w Krakowie. Tytuł ekspozycji został zaczerpnięty z wiersza Hymn Polski Mieczysława Romanowskiego z 1860 r. Wystawa koncentruje się wokół kilku wybranych postaci historycznych, ściśle związanych z Krakowem oraz historii działań powstańczych. Miasto położone w monarchii austriackiej, kilkanaście kilometrów na południe od granic zaboru rosyjskiego stało się ważną bazą i zapleczem zaopatrzeniowym powstania. Po wybuchu powstania wielu młodych ludzi przedzierało się do oddziałów powstańczych. Pierwsza większa grupa wyruszyła na początku lutego 1863 r. do pobliskiego Ojcowa, tam też powstał doborowy oddział tzw. żuawów śmierci. 17 lutego 1863 r. doszło do bitwy o Miechów – oddziały powstańcze poniosły całkowitą klęskę – Kraków okrył się żałobą. Ta klęska zaważyła na kolejnych wyprawach zbrojnych organizowanych w mieście. Tylko od kwietnia do sierpnia 1863 r. urządzono ich jedenaście (ponad 3000 ludzi). Z Krakowa szły do powstania transporty broni kupowanej w Wiedniu, tu działały fabryki amunicji i jej składy mieszczące się w prywatnych domach. Tutaj wreszcie znajdowali pomoc i opiekę ranni i chorzy powstańcy – informują twórcy ekspozycji.
Więcej informacji: mhk.pl
Warszawa: z historii propagandy i polityki społecznej hitleryzmu
Już tylko do 12 maja w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia w Warszawie (ul. Marszałkowska 21/25) będzie można oglądać wystawę Raj niemieckiej wspólnoty narodowej, przygotowaną przez niemiecką fundację Dokumentationszentrum Prora przy współpracy Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie oraz Instytutu Pamięci Narodowej.
Wystawa jest znakomitą okazją do zapoznania się ze współczesną niemiecką narracją na temat doświadczenia nazistowskiego totalitaryzmu. Opowiada o działaniach reżimu, zmierzających do pozyskania poparcia niemieckich robotników poprzez organizację masowego wypoczynku urlopowego. Czuwała nad tym organizacja Ku Sile poprzez Radość (Kraft durch Freude – KdF), której jednym ze sztandarowych przedsięwzięć była budowa imponującego rozmachem, nadmorskiego ośrodka wypoczynkowego Prora na Rugii. Wystawa jest trafną polemiką z wykreowanym przez nazistowską propagandę mitem III Rzeszy jako państwa przyjaznego ludziom pracy – informują organizatorzy.
Więcej informacji: ipn.gov.pl
