Przegląd imprez historycznych (04.03-10.03.2013)
Warszawa: stalinowskie ludobójstwo
We wtorek 5 marca o godz. 19:00 w Centrum Artystycznym Fabryka Trzciny w Warszawie (ul. Otwocka 14) odbędzie się wernisaż wystawy przygotowanej przez Tomasza Kiznego pt. Wielki Terror 1937-1938. Będzie ją można oglądać do 28 marca.
Jeden z najlepszych polskich fotoreporterów wraca do najważniejszego dla siebie tematu – zbrodni komunizmu. Tomasz Kizny projektem Wielki Terror mierzy się z wydarzeniami z lat 30. XX wieku – apogeum stalinowskiego terroru w Związku Radzieckim. Wielki Terror to trzy wstrząsające serie zdjęcie. Pierwsza dokumentuje odkryte w latach 90. XX wieku miejsca kaźni NKWD. W fotografiach Tomasza Kiznego kryje się porażający kontrast między ich pięknem, a tragiczną historią. Drugi cykl to portrety Rosjan, którzy podczas stalinowskiej czystki stracili najbliższych. Fotografik utrwalił także ich opowieści na filmie, które będzie można obejrzeć na ekranach. Trzecią, najbardziej przerażającą częścią, są portrety skazanych na śmierć, wykonane przez NKWD na chwilę przed egzekucją – informują organizatorzy.
Więcej informacji: dsh.waw.pl
Łódź: historia opozycji
5 marca o godz. 17:30 w Instytucie Europejskim w Łodzi (ul. Piotrkowska 258/260) odbędzie się promocja wydanego niedawnego II tomu Encyklopedii Solidarności. Opozycja w PRL 1976-1989. W spotkaniu weźmie udział redaktor naczelny publikacji dr Grzegorz Waligóra z IPN.
Kołobrzeg: miejsce pamięci na Pomorzu?
6 marca o godz. 18:00 w Oddziale Historii Miasta Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu (ul. Armii Krajowej 13) w ramach cyklu Muzealne Forum Historyczne odbędzie się wykład dr Pawła Migdalskiego pt. Czy Kołobrzeg w średniowieczu był polskim miejscem pamięci?
Podczas spotkania porównamy ten okres w dziejach miasta z czasem po 1945r. Poruszony również zostanie problem miejsc pamięci i ich funkcji społecznych i tożsamościowych. Druga część spotkania: „Terra Incognita - odkrywanie dziedzictwa, czyli mała ojczyzna w budowie” poświęcona będzie działalności stowarzyszenia Terra Incognita na pograniczu polsko-niemieckim, jego aktywnościom oraz roli, które spełnia w tworzeniu małej nadodrzańskiej ojczyzny. Prelekcja połączona zostanie z prezentacją publikacji, stanowiących jedno z głównych działań organizacji – zapowiadają organizatorzy.
Więcej informacji: muzeum.kolobrzeg.pl
Poznań: archeolodzy w północnym Iraku
6 marca o godz. 11:00 w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu (ul. Wodna 27) odbędzie się wykład prof. Rafała Kolińskiego z Instytutu Prahistorii UAM zatytułowany Badania powierzchniowe IP UAM w irackim Kurdystanie: pierwszy sezon.
Teren irackiego Kurdystanu to najgorzej przebadany zakątek Mezopotamii. Z racji sytuacji politycznej po roku 1974 nie prowadzono tu badań wykopaliskowych a badań powierzchniowych nie prowadzono nigdy. Szybka normalizacja sytuacji w irackim Kurdystanie spowodowała, że po roku 2010 otworzono pierwsze projekty na jego terytorium, zaś „arabska wiosna” przyspieszyła migrację archeologów zaangażowanych wcześniej w Syrii. Celem projektu prowadzonego przez IP UAM jest sporządzenie archeologicznej mapy liczącego ok. 1950 km2 terenu leżącego nad Górnym Zabem, na północ od stolicy Kurdystanu, Arbilu. Pierwszy sezon polowy odbył się jesienią 2012, kolejne przewidziane są na lata 2013 i 2014 – informują muzealnicy.
Więcej informacji: muzarp.poznan.pl
Warszawa: harcerz-żołnierz-patriota
7 marca o godz. 10:00, w 90. rocznicę urodzin por. Jana Rodowicza „Anody”, harcerza i żołnierza Szarych Szeregów, na terenie zielonym przy zbiegu alei jego imienia oraz ul. Ciszewskiego na warszawskim Ursynowie odsłonięty zostanie pomnik-kamień upamiętniający bohaterskiego AK-owca.
Staraniem Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka” uzyskano w latach ubiegłych nadanie ulicy imienia Jana Rodowicza „Anody”, jednego z najbardziej znanych żołnierzy Batalionu AK „Zośka”, uczestnika wielu akcji w konspiracji oraz Powstania Warszawskiego, odznaczonego 2x Krzyżem Walecznych i Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari, po wojnie studenta architektury, jednego z inicjatorów pisania pamiętników przez żołnierzy Batalionu, który, po aresztowaniu w grudniu 1948 r., zginął 7 stycznia 1949 r. w trakcie przesłuchania w budynku Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Obecnie odsłaniamy pomnik Jemu poświęcony, który został ufundowany ze środków Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka” przy wsparciu dotacji z Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Pomnik powstał przy udziale młodego architekta Leszka Włochyńskiego, według projektu architekta Wojciecha Świątkowskiego, żołnierza Batalionu „Zośka” – piszą inicjatorzy akcji upamiętniającej.
Więcej informacji: 1944.pl
Warszawa: polskość lokalnie
7 marca o godz. 18:00 w warszawskim Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się dyskusja wokół książki dr. Michała Łuczewskiego pt. Odwieczny naród. Polak i katolik w Żmiącej. Spotkanie z udziałem prof. Magdaleny Zowczak, prof. Zbigniewa T. Wierzbickiego, prof. Jerzego Szackiego i prof. Tomasza Kizwaltera poprowadzi dr Marcin Zaremba.
Michał Łuczewski, socjolog i psycholog z Instytutu Socjologii UW i Centrum Myśli Jana Pawła II, zajmuje się tematyką narodu, pamięci, ruchów społecznych, wartości, związków teologii i nauk społecznych. W książce pokazuje historię Polski przez pryzmat wsi Żmiąca w Beskidzie Wyspowym. Dzięki monografiom tej wsi z lat 1903 i 1963, które uczyniły z niej najdłużej badaną miejscowość w naukach społecznych, oraz badaniom autora, wyruszamy w pasjonującą podróż od średniowiecza po współczesność, przyglądając się polskim ideologiom narodowym od sarmackości po IV RP – zapowiadają organizatorzy.
Więcej informacji: dsh.waw.pl
Warszawa: zimna wojna w fotografii
8 marca o godz. 17:00 w stołecznym Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” (ul. Marszałkowska 21/25) odbędzie się promocja albumu Pawła Sasanki i Sławomira Stępnia pt. Zimna wojna. Krótka historia podzielonego świata. W dyskusji udział wezmą: Pierre Buhler (dyplomata, ambasador Republiki Francuskiej w Polsce, autor książki Polska droga do wolności. 1939–1995), dr Łukasz Kamiński (historyk, prezes IPN), prof. Robert Kupiecki (dyplomata, b. ambasador Polski w USA, autor książki Siła i solidarność. Strategia NATO w latach 1949–1989) oraz prof. Jerzy M. Nowak (dyplomata, b. ambasador Polski przy organizacjach międzynarodowych, autor książki Od hegemonii do agonii. Upadek Układu Warszawskiego. Polska perspektywa). Spotkanie poprowadzi prof. Jerzy Eisler (historyk, dyrektor Oddziału IPN w Warszawie). Po dyskusji odbędzie się pokaz filmu Andrzeja Fidyka pt. Defilada.
Paweł Sasanka i Sławomir Stępień zaproponowali autorskie spojrzenie na historię zimnej wojny, postrzegając ją nie tylko w kontekście rywalizacji mocarstw, polityki czy zbrojeń, ale jako konflikt, który oznaczał realny podział świata i zdominował powojenną historię na blisko pół wieku, który wpłynął na życie milionów ludzi i ukształtował oblicze świata na progu XXI w. Na wielowątkową narrację składają się więc wydarzenia, zjawiska i procesy społeczne, znaczące – choć czasem mało znane lub wręcz zapomniane – dla przebiegu tego konfliktu. Autorzy starali się także spojrzeć, nie tylko przez pryzmat wielkiej polityki i amerykańsko-radzieckiej rywalizacji na różnych polach, lecz także jednostkowych losów poszczególnych ludzi; tak aby Czytelnikom zostawić miejsce na empatię, na swoiste utożsamienie się z losami konkretnych bohaterów opisywanych wydarzeń – informują wydawcy publikacji.
Opracowana w 2010 r. wystawa Zimna wojna. Krótka historia podzielonego świata, na podstawie której powstał album, będzie prezentowana w Centrum Edukacyjnym IPN do 8 marca (piątek 9:00–20:00; sobota 9:00–14:00).
Więcej informacji: ipn.gov.pl