Przegląd imprez historycznych (02.07-08.07.2012)

Warszawa: noc z epoką stanisławowską

Już w najbliższy weekend w Łazienkach Królewskich w ramach akcji Noc z Królewskimi Kolekcjami zorganizowane zostaną specjalne pokazy dwóch wystaw, prezentowanych w Pałacu na Wodzie: Skarb z Kijowa. Złoty poczet. Królewska kolekcja medali Stanisława Augusta oraz Bacciarelli i inni. Królewska kolekcja obrazów Stanisława Augusta. Ekspozycje prezentowane będą w nocy z piątku na sobotę oraz soboty na niedzielę. 29 i 30 czerwca pałac otwarty będzie do godz. 3:00. Wstęp bezpłatny.

„Skarb z Kijowa. Złoty poczet. Królewska kolekcja medali Stanisława Augusta” to poczet Królów Polskich składający się z 22 złotych, 46 srebrnych, 25 brązowych i 23 żeliwnych medali z wizerunkami władców Polski. Na ekspozycji znajduje się również 15 medalionów oraz 43 oryginalne stemple, z których w XVIII wieku były bite złote medale. 20 złotych medali zostało wypożyczonych z Narodowego Muzeum Historii Ukrainy. Wystawa prezentowana jest po raz pierwszy w Polsce. Od listopada 2011 r. ekspozycję odwiedziło ponad 33 tys. osób. „Bacciarelli i inni. Królewska kolekcja obrazów Stanisława Augusta” to zbiór obrazów ostatniego władcy Polski ze szczególnym wyróżnieniem twórczości nadwornego malarza króla – Marcello Bacciarellego. Ekspozycja jest kolejną odsłoną cyklu „Stanisław August – mecenas i kolekcjoner” zapoczątkowanego w lipcu 2011 r. wystawą „Rembrandt i inni. Królewska kolekcja obrazów Stanisława Augusta”. Łącznie eksponowanych będzie 141 obrazów. Wystawa przywołuje XVIII-wieczną ideę o stworzeniu w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich pierwszego publicznego muzeum. Jest również próbą przywrócenia pamięci o królu jako kolekcjonerze i mecenasie sztuki. W XVIII w. królewskie zbiory liczyły 2289 obrazów – informują organizatorzy akcji Noc z Królewskimi Kolekcjami.

Więcej informacji: lazienki-krolewskie.pl

Lublin: oswojeni przybysze

W poniedziałek 2 lipca o godz. 18:00 w Wojewódzkim Ośrodku Kultury w Lublinie (ul. Dolna Panny Marii 3) w ramach organizowanego przez WOK i IPN cyklu Lubelskie spotkania z dokumentalnym filmem historycznym odbędzie się projekcja filmu Andrzeja Nera pt. Koloniści.

Dokument Andrzeja Nera opowiada historię obecności na Lubelszczyźnie przybywającej tu licznie – szczególnie w okresie zaborów – ludności niemieckiej. Lubelscy Niemcy przez dziesiątki lat współtworzyli nasz region jako koloniści rolni, rzemieślnicy, kupcy i przemysłowcy. Wielu z nich – zwłaszcza w miastach – bardzo szybko zasymilowało się z ludnością polską, zaś niektóre grupy, przybywające do ówczesnej Guberni Lubelskiej od drugiej połowy XIX w. i tworzące zwarte społeczności wiejskie, zachowały swą odrębność aż do wybuchu II wojny światowej. Różnice te dały o sobie znać zwłaszcza w latach 30., kiedy to napięcia polityczne wpływały na życie ewangelików w Polsce. Kres funkcjonowania społeczności niemieckiej na Lubelszczyźnie nastąpił wraz z wojną i to paradoksalnie przy udziale niemieckich władz okupacyjnych, które zdecydowały o wysiedleniu starych niemieckich osiedli, a jednocześnie swoją brutalną polityką doprowadziły do takiego podziału i wzajemnej wrogości, które praktycznie uniemożliwiły dalsze wspólne życie po wojnie. Tym bardziej, że nieliczni pozostali tu po zakończeniu okupacji Niemcy zostali bardzo bezwzględnie potraktowani przez komunistów. Film pokazuje m.in. burzliwe dzieje ludności niemieckiej w okresie I wojny światowej, relacje kolonistów z władzami odrodzonej Polski oraz przypomina postać ks. dr. Aleksandra Schoeneicha (1861–1939), wieloletniego proboszcza lubelskiej parafii ewangelickiej, pisarza religijnego, nauczyciela i społecznika – informują organizatorzy pokazu.

Więcej informacji: ipn.gov.pl

Kołobrzeg: za mundurem panny sznurem?

4 lipca o godz. 19:00 w Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu (Kamienica Kupiecka, ul. ppor. Emilii Gierczak 5) otwarta zostanie wystawa pt. Mundur w filmie. Będzie ją można tam podziwiać do 30 listopada tego roku.

Pasjonaci barwy i broni będą mieli okazję podziwiać ponad 30 kompletów mundurów m.in.: z epoki napoleońskiej - mundur galowy marszałka armii francuskiej, polskiego ułana Legii Nadwiślańskiej; z wojny amerykańskiej 1865r - kawalerzystę Armii Północy i generała Armii Południa ; z czasów I wojny światowej – żołnierza Armii Hallera czy lotnika lotnictwa angielskiego; z lat 1920-1945 - żołnierza wojsk wielkopolskich, żołnierza piechoty wz 1920, kawalerzystę polskiego wz 1937, generała SS w stroju wieczorowym galowym, policjanta granatowego (Generalna Gubernia), żołnierza piechoty Afrika Korps wz 1942, polskiego spadochroniarza brygady spadochronowej, amerykańskiego spadochroniarza D-day, generała amerykańskiego w stroju służbowym, marszałka armii sowieckiej w stroju paradnym, generała armii niemieckiej w stroju służbowym oraz generała Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w stroju służbowym. Oprócz umundurowania widzowie będą mogli zobaczyć także rekwizyty filmowe - kopie sztandarów, kopie broni palnej i całą gamę ekwipunku wojskowego różnych armii świata. Uzupełnieniem ekspozycji będzie rekonstrukcja planu filmowego i aktorskiego atelier – zapowiadają organizatorzy.

Więcej informacji: muzeum.kolobrzeg.pl

Warszawa: „swoi” Niemcy

5 lipca o godz. 18:00 w warszawskim Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) odbędzie się premiera albumu Polacy z wyboru. Rodziny pochodzenia niemieckiego w Warszawie XIX i XX wieku. W spotkaniu udział wezmą autorzy: Tomasz Markiewicz, Tadeusz W. Świątek, Krzysztof Wittels oraz Ambasador Republiki Federalnej Niemiec Rüdiger Freiherr von Fritsch i potomkowie opisanych w książce rodów.

„Polacy z wyboru” to bogato ilustrowany album o dziejach społeczności pochodzenia niemieckiego w Warszawie w XIX i XX wieku. Autorzy opowiadają o losach 26 rodów (m.in. Gerlachów, Wedlów, Strausów, Wernerów, Schweitzerów, Schielów), których przodkowie przybyli niegdyś z Niemiec do Warszawy; przedstawiają ich wkład w rozwój przemysłu, nauki, kultury i życia społecznego miasta. Opisują proces stopniowej i dobrowolnej asymilacji tych rodzin, których członkowie zapisali także piękną kartę solidarności z polskimi dążeniami narodowymi. W Warszawie – inaczej niż w innych miastach Polski – przybysze z Niemiec szybko wtapiali się w lokalną społeczność, stając się Polakami z wyboru. Ich potomkowie uczestniczyli w przygotowaniu wystawy prezentowanej w DSH w 2010 roku i w pracach nad albumem – informują wydawcy książki.

Więcej informacji: dsh.waw.pl

Wrocław: nauka w służbie zła

6 lipca o godz. 17:00 w Muzeum Miejskim we Wrocławiu (ul. Cieszyńskiego 9) otwarta zostanie wystawa pt. Nauka, planowanie, wypędzenia. Generalny Plan Wschodni narodowych socjalistów. Wernisażowi towarzyszyć będzie wykład dr hab. Sabine Schleiermacher pt. Neuordnung von Raum und Rasse: Die wissenschaftliche Fundierung nationalsozialistischer Umsiedlungspolitik (Reorganizacja przestrzeni i porządku rasowego. Próba naukowego uzasadnienia narodowosocjalistycznej polityki przesiedleń).

Nazistowskie plany zaprowadzenia w Europie nowego ładu opierały się na pracy wielu naukowców, których badania finansowała wówczas DFG. Wystawa ukazuje genezę Generalnego Planu Wschodniego oraz naświetla rolę, jaką w jego opracowaniu odegrali naukowcy z Trzeciej Rzeszy. Po zaprezentowaniu ekspozycji w wielu niemieckich miastach Niemiecka Wspólnota Badawcza pragnie obecnie wspólnie z Polską Akademią Nauk i Instytutem Pamięci Narodowej poddać ją pod dyskusję w Polsce. Ekspozycja składa się z trzech części, ukazujących genezę Generalnego Planu Wschodniego, projekty zaprowadzenia nowego ładu etnicznego w Europie Środkowej i Wschodniej w czasie II wojny światowej oraz realia przesiedleń, wypędzeń i ludobójstwa w latach 1939–1945. Oprócz fotografii i dokumentów częścią wystawy jest również instalacja, przedstawiająca postać „głównego architekta” polityki przesiedleńczej profesora Konrada Meyera i jego linię obrony w trakcie procesów zbrodniarzy wojennych w Norymberdze w latach 1947–1948. Ekspozycja do tej pory prezentowana była w Warszawie i Lublinie, a odwiedzi jeszcze Poznań i Gdańsk – informują organizatorzy wrocławskiej wystawy.

Więcej informacji: ipn.gov.pl

Warszawa: stolica kolejowa

W sobotę 7 lipca o godz. 12:00 na skrzyżowaniu ul. Pożarowej i Odrowąża na warszawskim Bródnie rozpocznie się trzeci spacer Forum Obywatelskiego Piękna Architektura dla Warszawy pt. Kolejowe Bródno (z okazji 135 rocznicy otwarcia Kolei Nadwiślańskiej). Na wydarzenie zapraszają Dom Spotkań z Historią, Collegium Civitas i Stowarzyszenie Zespół Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy „ZOK”. Spacer poprowadzą Stefan Fuglewicz, Andrzej Skalimowski i Zbigniew Tucholski.

Będzie można zobaczyć cenne budynki i obiekty warsztatów kolei nadwiślańskiej z końca XIX w. zaprojektowane w charakterystycznym stylu tej kolei, budynki Ostbahnu z okresu okupacji, a także socrealistyczne osiedle mieszkaniowe z lat 50. Prowadzący zwrócą uwagę na nieliczne ocalałe zabytki techniki kolejowej oraz ślady zburzonej kilka lat temu Parowozowni Warszawa-Praga, zaprzepaszczonej szansy polskiego muzealnictwa kolejowego. Jan Wieczorek z Fundacji Heredis opowie o tworzącym się Muzeum Komunikacji i oprowadzi po jego przyszłej siedzibie. Organizatorzy mają nadzieję, że spacer będzie okazją do dyskusji na temat form ochrony zabytków kolejnictwa na terenie Warszawy. Wnioski zostaną przekazane władzom miasta, PKP oraz służbom konserwatorskim – zapowiadają organizatorzy.

Więcej informacji: dsh.waw.pl