Przegląd historycznych nowości i zapowiedzi wydawniczych (IV)

Bellona

Bellona w swoim planie wydawniczym umieściła aż trzy pozycje poświęcone bitwie o Monte Cassino. Dwie z tych książek już się ukazały: „Monte Cassino 1944” dra Zbigniewa Wawera ze znanej serii „historyczne bitwy” oraz „Cel Monte Cassino” – książka o tyle interesująca, że autorstwa badacza zagranicznego, Richarda Doherty'ego. Trzecia z pozycji to szersze opracowanie autorstwa wspomnianego Zbigniewa Wawera, „Monte Cassino. Walki 2 Korpusu Polskiego”. Książka ta ukaże się 12 maja pod patronatem „Histmaga”. Inna, niewątpliwie warta uwagi publikacja objęta naszym patronatem to wywiad rzeka z wybitnych polskim historykiem, Henrykiem Samsonowiczem. Efekt rozmów przeprowadzonych z profesorem przez Andrzeja Sowę ukaże się pod tytułem „Henryk Samsonowicz. Świadek epoki. Wywiad rzeka” 21 maja.

Chcielibyśmy polecić także kilka książek, których redaktorami merytorycznymi byli członkowie naszej redakcji: w tych akurat przypadkach ja oraz Roman Sidorski. Wspomniane pozycje to leksykon „Nowoczesne czołgi” (premiera 5 maja) oraz już dostępne w sprzedaży publikacje dla modelarzy: „Radzieckie pojazdy pancerne” oraz „Niemieckie pojazdy pancerne”.

_|

|

|

|

Cyklady

6 kwietnia nakładem „Cyklad” ukazał się „Pociąg Kasztnera. Prawdziwa historia Rezső Kasztnera, nieznanego bohatera Holokaustu”. O pozycji tej wspominałem już w lutym. Książka Anny Porter. to opowieść o węgierskim Żydzie, prawniku i dziennikarzu. Podczas okupacji stanął on na czele grupki osób próbującej uratować resztki żydowskiej ludności przed transportem do Auschwitz. Udało mu się ocalić 1684 Żydów i wysłać ich do Szwajcarii tak zwanym „pociągiem Kasztnera”. Tuż przed zakończeniem wojny przyczynił się do uratowania kolejnych kilkuset tysięcy osób, już wywiezionych do obozów koncentracyjnych. Mimo to został kompletnie zapomniany przez historię.

Czarne

Dzięki akcji humanitarnej szlachetnych Szwedów udało się uratować pod sam koniec wojny pewną liczbę więźniów obozów koncentracyjnych. Część z nich była tak wyniszczona, że rychło zmarła, część wróciła do normalnego życia. Ale czy rzeczywiście było ono normalne? Jak układały się ich losy, jak postrzegali świat i jak go przeżywali? Autorka dotarła po kilkudziesięciu latach do ocaleńców i pytała, jak żyje się z bagażem tak strasznych doświadczeń, wyniesionych z czasów pogardy. O tym właśnie opowiada ta niezwykła książka – pisał Profesor Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, znawca nowszych dziejów literatury polskiej, Michał Głowiński.

„Świadectwo skazanych na śmierć - sześćdziesiąt lat później” ukazało się nakładem wydawnictwa „Czarne”. W związku z promocją książki autorka w maju odwiedzi kilka polskich miast.

Difin

Ponieważ zbliża się termin matury, a zarazem składania podań na studia, chcielibyśmy przypomnieć jedno z najlepiej znanych repetytoriów dla maturzystów i absolwentów liceów: „Historia. repetytorium dla kandydatów na studia prawnicze, historyczne, politologiczne i socjologiczne” autorstwa Marka Chmaja, Wojciecha Sokoła i Janusza Wrony. Spośród nowości Difinu pragnę natomiast zwrócić uwagę na pozycję o której wspominałem miesiąc temu, a która już została przez nas zrecenzowana: „Historia finansów współczesnego świata od 1900 roku” Wojciecha Morawskiego.

Ukazała się już także recenzja „Narodów i nacjonalizmu” Ernesta Gellnera – klasycznej pracy poświęconej złożonej tematyce świadomości narodowej i źródeł resentymentów nacjonalistycznych. Nowe wydanie zawiera wstęp autorstwa innego znanego badacza nacjonalizmu, Johna Breuilly.

Fabryka Słów

Zbliża się powoli premiera „Samozwańca” Jacka Komudy. Ta szeroko promowana powieść historyczna ukaże się pod patronatem „Histmaga”. Przed jej premierą przeprowadzimy też wywiad z autorem. Tymczasem zapraszamy na stronę internetową książki. Zainteresowanym twórczością Komudy przypominamy jego poprzednia książkę, także wydaną pod naszym patronatem. „Herezjarcha” ukazał się jesienią ubiegłego roku.

Histmag

Po raz pierwszy mamy przyjemność wymienić w niniejszym zestawieniu... nas samych. Już 2 czerwca do księgarń trafi pierwsza książka wydawana przez nasz portal, we współpracy z Instytutem Wydawniczym Erica. Więcej na temat pozycji „Źródła nienawiści: konflikty etniczne w krajach postkomunistycznych” piszemy w osobnej części naszego serwisu, pod adresem http://konflikty.histmag.org.

Impuls

Z oferty impulsu chcielibyśmy przypomnieć nowość, o której już wspominaliśmy i której recenzja wkrótce znajdzie się w naszym serwisie. „Ponętna, uległa, akuratna... Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX wieku” Małgorzaty Stawiak-Ososińskiej jest wprawdzie pracą ściśle naukową, ale nie powinno to odstraszać amatorów historii. Autorka oparła się na dziewiętnastowiecznych poradnikach, by ukazać, czego wówczas oczekiwano od kobiet w zakresie wychowania, pracy i działalności społecznej w różnych stanach – od chłopstwa po arystokrację (zobacz spis treści na stronie wydawcy). Podobną tematykę porusza inna pozycja wydana na początku tego roku: „Kobiecość w obliczu zmian – studia interdyscyplinarne. Jest to publikacja zbiorowa traktująca o ulegającym przekształceniom na przestrzeni lat podejściu do płci żeńskiej. Autorki analizują problematykę z różnych perspektyw: psychologicznej, penitencjarnej, socjologicznej i religioznawczej (zobacz spis treści).

Poniżej książka Pani Stawiak-Ososińskiej oraz dwie inne, polecane przez Impuls publikacje.

_|

|

|

|

Inicjał Andrzej Palacz

W historiografii sowieckiej Wojny Ojczyźnianej jeszcze do niedawna istniała ogromna przerwa. Dotyczyła ona kampanii 1942 roku. Przyczyna była prosta – Armia Czerwona przegrała wówczas praktycznie wszystkie bitwy z Wehrmachtem. Kontratakując, próbując odwrócić losy wojny, RKKA (Robotniczo-Chłopska Armia Czerwona) straciła ponad pięć milionów żołnierzy, ogromną ilość sprzętu wojskowego, oddała pole aż po Wołgę i góry Kaukazu. Potrzeba było kilkudziesięciu lat by rosyjski autor, Władimir Biszanow, podjął ten trudny temat. Polska edycja jego książki, u nas wydanej pod tytułem „1942. Poligon czerwonych generałów”, objęta jest patronatem medialnym „Histmaga”. Do księgarń trafi w przyszłym tygodniu.

Instytut Wydawniczy Erica

Obok wydawanych wspólnie z „Histmagiem” „Źródeł Nienawiści” Instytut Wydawniczy Erica też interesującą nowość, którą zapowiadaliśmy już w poprzednim przeglądzie. „Rozkaz wymarszu” to fikcyjna opowieść o wojennych losach batalionu szturmowego SS. Autor, Leo Kessler, był czołgistą podczas II wojny światowej. Napisał kilkadziesiąt książek beletrystycznych i fachowych, przetłumaczonych na wiele języków. Poniżej fragment z noty wydawniczej:

Szturmowy SS Wotan, oddział zostaje przeniesiony na tyły w celu uzupełnienia sprzętu i wyszkolenia kolejnej grupy rekrutów. Beztroskie, w porównaniu z warunkami frontowymi, życie w Dieppe, na północnym wybrzeżu Francji, zostaje zakłócone wizytą feldmarszałka von Rundstedta, który oznajmia zaskoczonym oficerom, że w okolicy będzie miał miejsce duży desant brytyjski. Cala operacja jest szatańskim planem Winstona Churchilla, który musi wypełnić sojusznicze zobowiązania i odciążyć walczące na wschodzie wojska sowieckie. Jednak wie on również, że obecnie armii brytyjskiej nie stać na tego typu konfrontację z Wehrmachtem, bo skończyłaby się ona masakrą. Dlatego postanawia stworzyć pozór takiej operacji i za cenę życia kilku tysięcy nieświadomych niczego żołnierzy brytyjskich i kanadyjskich udowodnić sojusznikom swoją lojalność. Poświęcenie żołnierzy walczących stron było niczym w porównaniu z cynicznymi rozgrywkami politycznymi, które doprowadziły do klęski całej operacji. To była zdrada.

Libron

Nakładem „Libronu” ukazał się w kwietniu kolejny tom serii Osprey kampanie: „Adrianopol 378. Goci rozbijają legiony Rzymu”. Cała seria jest objęta patronatem medialnych „Histmaga”. Zapraszamy też do lektury recenzji poprzednich „kampanii”: „Kałka 1223: Najazd Mongołów Czyngis-chana na Ruś”, „Moskwa 1941. Pierwsza porażka Hitlera”, „Termopile 480 p.n.e.: Ostatnia walka Trzystu”.

Ossolineum

W ofercie Ossolineum pojawiły się dwie interesujące nowości historyczne. Pierwszą są wspomnienia Ruth Klüger, więźniarki obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu zatytułowane „Żyć dalej...”. To zapis wyjątkowy, ponieważ autorka trafiła do obozu w wieku zaledwie 11 lat. W Niemczech książka stała się bestsellerem i uznano ją za jedną z najbardziej wstrząsających spośród relacji świadków Holocaustu.

Druga z książek, o których chciałbym wspomnieć to nowość ze znanej i popularnej serii biografii. Tym razem Ossolineum wypuściło pracę na temat osoby budzącej w Polsce jednoznacznie negatywne odczucia – Ottona von Bismarcka. Autorem jest uznany badacz, profesor i wykładowca Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, Lech Trzeciakowski

Publicat

W ofercie „Publicatu” zwracają uwagę „Dyktatorzy” Richarda Overy’ego. Autor jest uznanym brytyjskim historykiem XX wieku i specjalistą od II wojny światowej, a w szczególności dziejów III Rzeszy. W najnowszej swojej książce przetłumaczonej na język polski Overy skupił się na wnikliwym (744 strony!) przeanalizowaniu sylwetek dwóch „rzeźników Europy”: Adolfa Hitlera i Józefa Stalina. Nasz recenzent wkrótce spróbuje ustalić, jak wiele świeżego spojrzenia wnoszą badania brytyjskiego historyka do tego posiadającego już pokaźną (czy wręcz gigantyczną!) literaturę tematu. To, że książka cieszy się niemałą popularnością mieliśmy okazję zobaczyć na niedawnym Ogólnopolskim Zjeździe Historyków Studentów, gdzie była jedną z najbardziej rozchwytywanych pozycji.

PWN

Rozbiory Polski to nieodłącznie jeden z najważniejszych tematów w polskiej historiografii. Wciąż rzadka jest jednak refleksja nad tym, co o rozbiorach sądzili nie tylko Polacy i zaborcze władze, ale także np. Francuzi, Włosi czy Anglicy. Marian Serejski w książce „Europa a rozbiory Polski” odpowiada m.in. na takie pytania, jak: Co o upadku i rozbiorach Rzeczypospolitej sądzili XIX-wieczni rosyjscy, niemieccy, włoscy czy francuscy historycy? Jak sytuację przedrozbiorową naszego kraju postrzegali angielscy publicyści? Jakie przyczyny rozbiorów Polski podawali w swoich pismach obcy autorzy?

Rebis

W ofercie „Rebisu” zwraca uwagę nowość autorstwa Stephena O’shea. „Morze wiary” to, zdaniem wydawcy, fascynująca kronika rywalizacji chrześcijaństwa i islamu w obrębie Morza Śródziemnego. Na 432 stronach autor omawia szereg starć zbrojnych między chrześcijanami (zarówno z Zachodu, jak i Bizancjum) i muzułmanami. Tematyka książki rozciąga się od bitwy nad Jarmukiem (636) i pod Poitiers (732), aż po odparcie ataku na Maltę w 1565 roku. Recenzja książki wkrótce ukaże się w naszym serwisie. Inna zwracająca uwagę nowość „Rebisu” to monografia autorstwa Paula Stratherna pt. „Napoleon w Egipcie”. Jest to pierwsza w Polsce praca omawiająca kampanię egipską Napoleona rozpoczętą w 1798 roku.

Wkrótce nakładem Rebisu ukażą się także „Ostatnie dni Inków”, czyli publikacja poświęcona hiszpańskiemu podbojowi Ameryki. Wydawca przedstawia ją następująco: Przez setki lat historia legendarnego inkaskiego miasta Vilcabamba kryła się w starych hiszpańskich kronikach. Wiekowe zapiski opowiadały o młodym inkaskim królu, Mancu Ince, który schronił się w amazońskiej dżungli, gdy Hiszpanie zawładnęli jego imperium. Manco stworzył partyzancką armię, która nękała najeźdźców przez 35 lat. Zbudowane w dżungli miasto stało się budzącą postrach twierdzą, póki Hiszpanie ostatecznie nie zdobyli jej w 1572 roku i nie zgładzili Tupaca Amaru, ostatniego inkaskiego króla. Ponad trzysta lat później amerykański odkrywca Hiram Bingham natrafił na ruiny Machu Picchu i ogłosił światu, że odnalazł Vilcabambę. Ale czy na pewno? Czy peruwiańska dżungla kryje jeszcze ruiny czekające na odkrycie? I co się stało z bajecznymi bogactwami Vilcabamby?

Replika

Wkrótce nakładem „Repliki” ma się ukazać książka „Podsłuchiwani generałowie. Niemieccy generałowie w brytyjskiej niewoli 1942-1945”. Jest to praca Sönke Neitzela, która, zdaniem wydawcy, stanowi nadzwyczajny, jedyny w swoim rodzaju zbiór, wywołujący kolosalne wrażenie. Ma to być znakomite opracowanie protokołów podsłuchów, zapisów prywatnych rozmów niemieckich oficerów, pełne swobodnych, niewyreżyserowanych wypowiedzi.

Przypominamy też o jednej z nowości „Repliki”, która cieszyła się szczególną popularnością podczas niedawnego XVII Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów. Mowa o „Piratach w świecie grecko-rzymskim” Philipa de Souzy. Poniżej ta właśnie publikacja oraz dwie inne nowości Repliki.

_|

|

|

|

Rozrywka

Już kilka miesięcy temu ukazała się interesująca, choć niszowa i niskonakładowa pozycja autorstwa prof. Tadeusza Morawskiego pt. – „Kobyła ma mały bok”. Pozycja ta jest poniekąd rozwinięciem serii artykułów Pana profesora poświęconych historii palindromów, z których jeden ukazał się także w „Histmaga”. Zresztą autor wspomniał o naszym serwisie w samej książce, za co, jak zawsze w takich przypadkach, jesteśmy rzecz jasna bardzo wdzięczni. Książeczka to interesująca, napisana z perspektywy hobbysty historia mało znanej rozrywki językowej/umysłowej. Więcej na jej temat w recenzji.

W.A.B

27 maja ukażą się wspomnienia Arkadija Babczenki, młodego Rosjanina, który wbrew swej woli uczestniczył w obydwu wojnach w Czeczenii. Wydawca następująca przedstawia treść książki: Osiemnastoletni Rosjanin Arkadij Babczenko miał plan. Skończy prawo, będzie przyzwoicie zarabiał i korzystał z uroków moskiewskiego życia. Jednak zanim zdążył ich choćby posmakować, został powołany do wojska i trafił do Czeczenii. Nie chciał zabijać matek i dzieci; mężczyzn także, ale robił to, by nie skończyć z odciętą głową. Musiał nauczyć się sam jak zabijać i jak przeżyć, bo nikt nie wyszkolił ani jego, ani żadnego z kolegów. Zresztą, na prawdziwą wojnę posłali go późno. Najpierw dostał przydział do jednostki, w której nie było zjawiska fali: po prostu wszyscy bili wszystkich, a najsłabszy przegrywał. Nie był nawet numerem w aktach – księgi zaginęły, a wraz z nimi człowiek, którego śmierci nikt by nie spostrzegł. Plany osiemnastolatka Babczenki, wraz z częścią jego samego, zostały pogrzebane w Czeczenii, do której zresztą powrócił – z przyczyn dziś dla niego niezrozumiałych – jako ochotnik podczas drugiej wojny czeczeńskiej. Gdy go zdemobilizowano, odnalazł inne powołanie: dawanie świadectwa i sprzeciw wobec bezsensownemu szafowaniu życiem. Jego książka to jeden z najgłośniejszych w ostatnich latach antywojennych protestów.

Wydawnictwo Dolnośląskie

Na liście publikacji Wydawnictwo Dolnośląskiego pojawiła się nowość z popularnego nurtu książek przeznaczonych dla szerokiego grona odbiorców. „Historia nadzwyczajna” to zbiór tekstów autorstwa znanego dziennikarza historycznego Dariusza Baliszewskiego, zajmującego się XX wiekiem, a przede wszystkim II wojną światową. Wchodzące w jego skład artykuły były pierwotnie publikowane w tygodnikach „Wprost” i „Newsweek Polska”. Autor zastanawia się m.in.: czy marszałek Edward Rydz-Śmigły przybył w 1941 r. do Warszawy, aby stać się polskim Quislingiem; dlaczego Adolf Hitler nie zginął w październiku 1939 r. podczas warszawskiej demonstracji; dla kogo pracował Józef Retinger, najbardziej tajemniczy z polskich szpiegów, i dlaczego został otruty; kto stał za samobójstwem Walerego Sławka; jak naprawdę zginął Bolesław Wieniawa-Długoszowski; po co Rudolf Hess poleciał do Londynu; dlaczego Powstania Warszawskiego nie zakończono na czas?

Książka jest już dostępna w księgarniach. Podobny charakter ma inna z wydanych w ostatnich miesiącach publikacji Wydawnictwa Dolnośląskiego. „Tajemnice II wojny światowej” Macieja Karalusa prezentowaliśmy już podczas niedawnego XVII Ogólnopolskiego Zjazdu Historyków Studentów.

Kolejny przegląd już za miesiąc.