Propozycje Wydawnictwa UJ na listopad! (informacja reklamowa)

Sztetl był w XVIII i XIX wieku domem dla dwóch trzecich Żydów w Europie Wschodniej, przez długi czas jednak pozostawał jednym z najbardziej zaniedbanych i niezrozumianych rozdziałów żydowskiej historii. Tym razem czytelnik otrzymuje pierwszą społeczną, gospodarczą i kulturową historię sztetlu i jego mieszkańców. Podważając powszechny stereotyp, ukazujący sztetl jako zapadłą wieś, nękaną biedą i pogromami, Yohanan Petrovsky-Shtern udowadnia, że w swoich najlepszych latach, od ostatniej dekady XVIII wieku do lat czterdziestych XIX wieku, sztetl był kwitnącą społecznością Żydów, prężną jak żadna inna w Europie.

Petrovsky-Shtern wskrzesza złote lata sztetlu, przyglądając się jego licznym przykładom przez pryzmat nigdy dotąd niewykorzystywanych bogatych materiałów archiwalnych. Sztetl można zdefiniować jako prywatne polskie miasto będące własnością katolickiego magnata, podporządkowane administracji carskiego imperium i uzależnione gospodarczo od działalności Żydów. Petrovsky-Shtern uzasadnia, że sukces sztetlu jako miasta targowego, podobnie jak jego ostateczny upadek, był rezultatem tej właśnie szczególnej pozycji w trójkącie władzy. Autor rekonstruuje wielobarwną mozaikę społeczną sztetlu, opisując najpierw jak rosyjscy urzędnicy starali się umiejscowić sztetle na mapie imperium i jak wyglądała dalekosiężna działalność handlowa żydowskich kupców, sprowadzających towary z Francji, Austrii, Prus, a nawet z imperium osmańskiego. Następnie przedstawia życie rodzinne Żydów w sztetlu, ich mieszkania, kramy i karczmy, książki i życie religijne oraz tętniący życiem rynek z polską szlachtą, ukraińskim chłopstwem i rosyjską policją w tle.

Ta pełna niuansów opowieść, zilustrowana oryginalnymi zdjęciami archiwalnymi i reprodukcjami dzieł sztuki, ukazuje sztetl w zupełnie nowym świetle, odkrywając trwający do dziś wpływ jego złotych lat na kolektywną pamięć Żydów.

Yohanan Petrovsky-Shtern jest profesorem Studiów Judaistycznych Northwestern University. Napisał między innymi: Lenin’s Jewish Question, The Anti-Imperial Choice: The Making of the Ukrainian Jew, Jews in the Russian Army, 1827–1917: Drafted into Modernity.

Izrael zasługuje na tę epicką historię – pięknie napisaną, pełną dramatyzmu, ukazującą dylematy moralne w całej ich złożoności. Ari Shavit podjął się bardzo odpowiedzialnego zadania: wyjaśnienia Izraela Izraelczykom, a teraz dzieli się swymi niesamowitymi, pogłębionymi przemyśleniami z nami wszystkimi. Od lat nie ukazała się równie dobra książka poświęcona tej tematyce.

Franklin Foer, „The New Republic”

Fascynująca książka. Przez większość mojego dorosłego życia czekałem na Izraelczyka, który zechce przeniknąć najgłębsze tajemnice swego kraju i podzielić się tymi odkryciami. Shavit czyni to w sposób niezwykle błyskotliwy, pisząc równocześnie jak poeta i jak prorok. Moja Ziemia Obiecana to wybitne osiągnięcie.

Jeffrey Goldberg, „The Atlantic”

„Moja Ziemia Obiecana” to niewątpliwie jedna z najważniejszych książek o Izraelu i syjonizmie, jakie zdarzyło mi się czytać. Wzruszająca i inspirująca, a momentami dojmująco smutna, opowiada historię państwa żydowskiego w sposób, w jaki jeszcze nigdy jej nie opowiadano, ukazując zarówno triumf, jak i udrękę izraelskiego doświadczenia i izraelskiej duszy. Jest to dzieło, które może nadać zupełnie nowy wymiar dyskusji o tym, w jaki sposób skomplikowana przeszłość Izraela powinna kształtować jego wciąż niepewną przyszłość.

Daniel Gordis, autor Saving Israel oraz członek Kolegium Zarządzającego Uczelni Shalem w Jerozolimie

Pełna pasji, a zarazem bezstronna opowieść o tym, jak powstawał współczesny Izrael. Trudno się oderwać od tej doskonale napisanej książki, niezależnie od tego, czy zgadzamy się z jej założeniami i wnioskami, czy też nie. Dzieło Ariego Shavita – lirycznie osobiste, a przy tym zdyscyplinowane i wierne faktom – w najbliższych latach będzie niewątpliwie nadawać ton dyskusji na temat kraju, o którym wszyscy mówią, choć znają go tylko nieliczni.

Daphne Merkin, autorka Dreaming of Hitler oraz Enchantment

Miarodajna, a przy tym głęboko osobista historia Państwa Izrael autorstwa jednego z najwybitniejszych dziennikarzy piszących obecnie na temat Bliskiego Wschodu. Od czasu przełomowej pozycji From Beirut to Jerusalem Thomasa L. Friedmana żadna książka nie ukazała samej esencji, bijącego serca Bliskiego Wschodu w sposób równie wyrazisty i dynamiczny jak Moja Ziemia Obiecana. Izrael, stojący w obliczu bezprecedensowych napięć wewnętrznych i zewnętrznych, przeżywa dziś kryzys egzystencjalny. Ari Shavit, opierając się na wywiadach, źródłach historycznych, pamiętnikach i listach, rzuca światło na główne momenty w stuletniej historii syjonizmu, a jednocześnie snuje fascynującą i prawdziwie ludzką opowieść o jednostkach i narodzie. Pochylając się nad kondycją Izraelczyków, z całą jej złożonością i wewnętrznymi sprzecznościami, stawia trudne, ale ważne pytania: Jak i dlaczego doszło do powstania Izraela? Czy Izrael przetrwa? Książka, którą zamyka analiza aktualnych problemów i zagrożeń, z jakimi zmaga się Izrael, wykorzystuje przełomowe wydarzenia z przeszłości, aby rzucić nowe światło na teraźniejszość. Autor odmalowuje w sposób niezwykle sugestywny portret małego, tryskającego energią kraju, który żyje na krawędzi, którego tożsamość i obecność odgrywają niezmiernie istotną rolę w globalnym pejzażu politycznym.

Ari Shavit jest znanym izraelskim felietonistą i pisarzem. Urodzony w Rechowot, w Izraelu, służył w oddziałach spadochronowych IDF (Sił Obronnych Izraela) i ukończył studia filozoficzne na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. W latach osiemdziesiątych współpracował z postępowym tygodnikiem „Koteret Rashit”, na początku lat dziewięćdziesiątych był przewodniczącym Stowarzyszenia na rzecz Praw Obywatelskich w Izraelu, a w roku 1995 rozpoczął współpracę z dziennikiem „Haaretz”, wkrótce zostając jednym z jego głównych dziennikarzy. Jest także popularnym komentatorem politycznym w izraelskiej telewizji publicznej. Wraz z żoną, córką i dwoma synami mieszka w Kfar Szmarjahu.

Botticini i Eckstein napisali niezwykle interesującą książkę, w której postawili nową hipotezę dotyczącą struktury zawodowej Żydów. Autorzy dostarczają poważnych argumentów dla uzasadnienia swojej hipotezy, która koncentruje się wokół wprowadzonego prawie dwa tysiące lat temu wymogu powszechnej umiejętności czytania i pisania wśród żydowskich mężczyzn. Tę fascynującą i przekonującą lekturę, w której historia łączy się z ekonomią, warto polecić wszystkim, nie wyłączając tych nielicznych nieszczęśników, którzy nie lubią ani historii, ani ekonomii.

Stanley Fischer, prezes Banku Izraela

„Garstka wybranych” to arcydzieło: ambitna, kompetentna i inspirująca reinterpretacja żydowskiej historii społecznej i gospodarczej.

Avner Greif, Uniwersytet Stanforda

W tym odkrywczym studium z dziedziny historii gospodarczej autorzy demonstrują, jak umiejętność czytania i pisania w połączeniu z prawem zobowiązań zapewniły Żydom przewagę konkurencyjną w społeczeństwach zurbanizowanych. Niewątpliwie kontrowersyjna, książka ta podejmuje jedno z najważniejszych pytań dotyczących żydowskiej historii, ukazując je w nowym, intrygującym świetle.

David Biale, Uniwersytet Kalifornijski

W 70 r. n.e. Żydzi byli ludem rolniczym i niepiśmiennym, zamieszkującym głównie Ziemię Izraela i Mezopotamię. Do roku 1492 stali się niewielką grupą piśmiennych mieszkańców miast trudniących się rzemiosłem, handlem, działalnością kredytową i medycyną, rozproszonych w tysiącach miejsc Starego Świata, od Sewilli po Mangalore. Co było powodem tej radykalnej zmiany? Książka wskazuje nową odpowiedź na to pytanie, poddając analizie ekonomicznej główne fakty piętnastu formacyjnych stuleci żydowskiej historii.

Maristella Botticini i Zvi Eckstein wykazują, wbrew wcześniejszym interpretacjom, że motorem owej transformacji nie były prześladowania Żydów ani krzywdzące ich ograniczenia prawne, lecz zmiany zachodzące w samym judaizmie po roku 70 n.e. – w szczególności pojawienie się nowej normy, która wymagała, by każdy żydowski mężczyzna czytał i studiował Torę oraz posyłał swoich synów na naukę. W ciągu następnych sześciu wieków Żydzi, którzy uznali normy judaizmu za zbyt wymagające, zmieniali religię, przez co żydowski świat się kurczył. Później zaś, gdy wskutek urbanizacji i rozwoju handlu w nowo powstałych kalifatach muzułmańskich wzrosło zapotrzebowanie na pracowników w zawodach, w których przydawała się umiejętność czytania i pisania, Żydzi okazali się ludźmi piśmiennymi wśród niemal powszechnego analfabetyzmu. Od tego czasu prawie wszyscy Żydzi znajdowali zatrudnienie w handlu i rzemiośle, a wielu z nich zaczęło się przemieszczać w poszukiwaniu dobrych okazji do interesu, czego rezultatem było powstanie światowej diaspory.

Książka proponuje nową, przekonującą interpretację jednej z najważniejszych transformacji, jaka dokonała się w żydowskiej historii, jak również dostarcza świeżych inspiracji dla rozwijającej się debaty o społecznym i ekonomicznym oddziaływaniu religii.

Maristella Botticini jest profesorem ekonomii, dyrektorem i członkiem Innocenzo Gasparini Institute for Economic Research (IGIER) na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie.

Zvi Eckstein jest kierownikiem Katedry Ekonomiki Pracy Mário Henrique’a Simonsena na Uniwersytecie Tel Awiwu oraz profesorem i dziekanem Szkoły Ekonomicznej w Interdyscyplinarnym Centrum Herzliya.

Zobacz też pozostałe książki, dostępne w ofercie Wydawnictwa!