Piękno napoleońskiej sztuki do obejrzenia w Warszawie
Napoleon I w stroju koronacyjnym, ol., pł., (Fontainebleau, Musée national du château. Fot. © Réunion des musées nationaux – Grand Palais (Château de Fontainebleau) Gérard Blot). Z okazji 200. rocznicy bitwy pod Waterloo i kongresu wiedeńskiego, zamykającego epokę napoleońską, Zamek Królewski w Warszawie wraz z Pałacem Cesarskim w Compiegne oraz Reunion des musees nationaux – Grand Palais przygotował niezwykłą wystawę pt. Napoleon i sztuka. Uroczysty wernisaż odbył się 11 września 2015 roku.
– Chcieliśmy wyjść z pewnych utartych ścieżek. Myślę, że to co Państwo zobaczą oglądając wystawę na pewno Państwa zaskoczy. Na wystawie pokazano dzieła, które były pokazywane bardzo rzadko lub nigdy. Uważam, że ta wystawa będzie dla zwiedzających prawdziwym odkryciem – mówił Emmanuel Starcky, dyrektor Pałacu Cesarskiego w Compiegne.
Wystawa Napoleon i sztuka pokazuje, że epoka napoleońska to nie tylko czas kampanii wojennych ale też okres niesamowitego rozkwitu i rozmachu działalności artystycznej. Wbrew często głoszonym poglądom o despotycznym charakterze rządów cesarza, czas Empiru to okres bujnego, nieskrępowanego rozkwitu sztuki, czas wielkiej zmiany możliwej dzięki ówczesnej swobodzie artystycznej.
Zobacz też:
- 10 wielkich batalii Napoleona
- Jarosław Czubaty: Napoleon powiedział: „musicie zorganizować swoje państwo, a my musimy wygrać wojnę”
– Naszym pragnieniem było przedstawienie epoki w jak najszerszym zakresie: od dziedzictwa XVIII wieku, poprzez inspiracje antykiem, fascynacje Egiptem i Wschodem, kampanię napoleońską, złote lata sztuki empire, aż po tzw. styl trubadurów, obiekty zapowiadające secesję czy wręcz modernizm. Ekspozycję zamykamy wątkiem preromantycznym – mówiła na konferencji prasowej poświęconej otwarciu wystawy Marta Zdańkowska, komisarz wystawy.
Na ekspozycji znajduje się ponad 100 dzieł sztuki, użyczonych przez muzea i kolekcje francuskie m.in. Muzeum w Luwrze, pałac wersalski, rezydencję królewską w Fontainebleau czy manufakturę w Sevres. W czasie konferencji Maciej Choynowski – komisarz wystawy – odniósłszy się do pytań o to, które z eksponatów są najcenniejsze, żartobliwie odpowiedział: „wszystkie”. – Najważniejsze są meble, które jeszcze nigdy nie były prezentowane w Polsce. Piętnaście z szesnastu pochodzi ze ścisłych apartamentów cesarza – dodał szybko.
Na ekspozycji możemy zobaczyć m.in. biurko mechaniczne projektu samego Napoleona, sekretarzyk cesarzowej Marii Luizy, stół składany do przeglądania map, dormeuse (rodzaj mniejszej kanapy o trzech oparciach) na której cesarz lubił przeglądać pocztę oraz wiele innych przepięknie zdobionych foteli i krzeseł. Uwagę zwiedzającego na pewno przykuje okrągły stół, którego blat podtrzymują uskrzydlone gryfy oraz konsola, której podporę stanowią imponujące złocone figury skrzydlatych lwów.
Jednak na ekspozycje składają się nie tylko meble – na wystawie zobaczymy również obrazy i rysunki takich artystów jak Jacques-Louis David, François Gerard, Pierre-Joseph Proudhon rzeźby Davida d’Angers i Jean-Antoine’a Houdona. Panie na pewno zainteresuje suknia cesarzowej Józefiny, garnitur biżuterii Marii Luizy, neseser księżnej Otranto oraz bogato zdobione, kolorowe tkaniny i kunsztowna porcelana.
W katalogu wystawy stwierdzono m.in.:
W powszechnej wyobraźni zbiorowej Polaków trudno o bardziej wyrazistego bohatera Francji aniżeli Napoleon. Obok Francji to właśnie w Polsce jego mit oddziaływał na społeczeństwo najżywiej. W oczach Polaków francuski cesarz jawił się jako odnowiciel ich państwa – Księstwa Warszawskiego […] Jego nazwisko utwierdzone w Pieśni Legionów Polskich stało się drogowskazem na drodze do wolności, zaś kult jakim otaczano jego osobę – wyrazem patriotyzmu.
Biurko mechaniczne, 1808 r. (Compiègne, Musée national du palais. Fot. © Réunion des musées nationaux – Grand Palais (domaine de Compiegne) Jean Schormans). Nie dziwi więc obecność na wystawie dzieł sztuki związanych z historią Polski. Będą to m.in: talerz z widokiem Warszawy według obrazu Bernarda Bellotta, portrety Marii z Łączyńskich Walewskiej i księcia Józefa Poniatowskiego czy obraz Nadanie konstytucji Księstwu Warszawskiemu przez Napoleona Marcellego Bacciarellego. Zwiedzający ma również możliwość zobaczyć prezentowany po raz pierwszy w naszym kraju obraz Adolpha Eugena Gabriela Roehna Wjazd Napoleona I do Gdańska.
Przeczytaj również:
Wystawa zaprezentowana została w bardzo atrakcyjny sposób. Jasne, niemal rozświetlone sale wystawowe Zamku pozwalają zwiedzającym na delektowanie się detalami pokazywanych dzieł sztuki. Obiekty są szczęśliwie rozmieszczone dosyć luźno, co daje możliwość dłuższej kontemplacji interesującego nas dzieła sztuki bez szczególnego tłoku.
Wystawie towarzyszą liczne wydarzenia kulturalne dotyczące epoki napoleońskiej m.in.: wykłady środowe (przykładowe tematy: Uzbrojony obywatel czy żołnierz Fortuny? Mentalność oficerów i żołnierzy armii napoleońskiej, Napoleon koronuje się na cesarza. Wizja malarska a realia historyczne, Ile pięknych kobiet w Warszawie! Stroje, zwyczaje, maniery w czasach cesarza), cykl filmowy Napoleon i jego czasy oraz dni atrakcji na wystawie w tym spotkania kulinarne, spektakle teatralne czy pokazy kostiumów z epoki. A osoby, które po zwiedzeniu wystawy chciałyby jeszcze przez jakiś czas pozostać w epoce Empiru mają wyjątkową okazję zwiedzenia za złotówkę apartamentu ks. Józefa Poniatowskiego w Pałacu Pod Blachą. Szczegółowy program wydarzeń można znaleźć na stronie internetowej Zamku.
Lubisz czytać artykuły w naszym portalu? Wesprzyj nas finansowo i pomóż rozwinąć nasz serwis!
Redakcja: Tomasz Leszkowicz
