Papież podjął decyzję o beatyfikacji Ulmów

Papież Franciszek upoważnił Dykasterię Spraw Kanonizacyjnych – organ działający przy Stolicy Apostolskiej i zajmujący się procesami kanonizacyjnymi i beatyfikacyjnymi – do promulgowania „Dekretu o męczeństwie Ulmów, zabitych z nienawiści do wiary”. To niezwykle ważny krok na drodze do beatyfikacji polskiej rodziny.

Ulmowie mieszkali w Markowej nieopodal Łańcuta. Oboje – Józef i Wiktoria – wyróżniali się dużym zaangażowaniem w życie lokalnej społeczności. Józef pełnił m.in. funkcję bibliotekarza i Przewodniczącego Komisji Wychowania Rolniczego przy Zarządzie Powiatowym w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”. Wiktoria grała w teatrze wiejskim i uczęszczała na kursy organizowane przez Uniwersytet Ludowy w Gaci.

Po wybuchu II wojny światowej zaangażowali się w pomoc żydowskiej społeczności Markowej – pomagając w budowie ziemianek na obrzeżach wsi czy udzielając schronienia. Najprawdopodobniej w grudniu 1942 r. przyjęli pod swój dach Żydów poszukujących pomocy: Saula Goldmana (Szalla) z synami Baruchem, Mechelem, Joachimem i Mojżeszem z Łańcuta oraz z Markowej: Gołdę Grünfeld, córkę Chaima Goldmana oraz Leę Didner z córką Reszlą.

Męczeńska śmierć i upamiętnienie

Nie uszło to uwadze Niemców. 24 marca 1944 r. niemieccy żandarmi wraz granatowymi policjantami dotarli do położonych na uboczu wsi zabudowań Ulmów i rozstrzelali całą rodzinę – Józefa, Wiktorię będącą w zaawansowanej ciąży i szóstkę ich dzieci: Stanisławę (8 lat), Barbarę (6 lat), Władysława (5 lat), Franciszka (4 lata), Antoniego (3 lata) i Marię (1,5 roku). Oprócz tego zamordowali również ukrywanych przez Ulmów Żydów.

13 września 1995 r. Józefa Ulma wraz z żoną został pośmiertnie odznaczony medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. W 2010 r. ówczesny prezydent Lech Kaczyński przyznał im zaś Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Dodatkowo od 2018 r. 24 marca – rocznica tragicznych wydarzeń z Markowej – obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

Proces beatyfikacyjny Ulmów ­­– a wraz z nimi ponad 100 polskich męczenników z okresu II wojny światowej – został otwarty w 2003 r. W 2017 r. prowadzenie procesu samych Ulmów przejęła archidiecezja przemyska.

Poza dekretem dotyczącym Ulmów papież Franciszek zatwierdził też m.in. dekret o heroiczności cnót księdza Aleksandra Woźnego - więźnia niemieckich obozów koncentracyjnych w Buchenwaldzie i w Dachau prześladowanego w czasach stalinowskich oraz księdza Ignacego Posadzego - współzałożyciela Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej.

Źródła

materiały prasowe, www.ipn.gov.pl, www.vaticannews.va