Pamięć.pl 12/2013
W numerze grudniowym „Pamięci.pl” Robert Spałek dokonuje analizy struktury, charakteru i sposobu działania komunistów w jej początkowym okresie – w Polsce stalinowskiej.
Władze komunistyczne pokazywały, do czego są zdolne, aby utrzymać kontrolę nad społeczeństwem – często metafora Józefa Cyrankiewicza o odrąbanej ręce podniesionej na władzę ludową okazywała się zaledwie eufemizmem. W rozmowie dotyczącej tragedii Grudnia 1970 roku Jerzy Eisler porównuje brutalne działania milicji i ZOMO na Wybrzeżu do katowni gestapo, NKWD i UB.
Z kolei Natalia Jarska pisze w swoim artykule o tym, że niezależne związki miały twarze nie tylko liderów, lecz także liderek – Anny Walentynowicz, Aliny Pienkowskiej, Henryki Krzywonos, i dziesiątek innych, które uczestniczyły w walce z tzw. demokracją socjalistyczną.
Jednym z narzędzi tej walki było ośmieszenie systemu. Znakomicie udało się to m.in. reżyserowi Stanisławowi Barei, który w swoich komediach tworzył satyrę na PRL. Należy do nich serial Alternatywy 4. Mimo licznych zabiegów cenzury twórcom udało się przemycić, a także wprost pokazać, absurdalną rzeczywistość Polski lat osiemdziesiątych. Opowiada o tym w wywiadzie współscenarzysta serialu Janusz Płoński.
Ponadto w numerze między innymi:
- Na politycznym aucie – trudna działalność Stanisława Mikołajczyka na emigracji
- Dynamit podłożony pod stalinizm – o ucieczce ppłk. Józefa Światło na Zachód w 1953 roku
- Kartki świąteczne 1980 – kulisy aprowizacji w artykuły spożywcze w karnawale „Solidarności”
- W kazamatach Stasi – miejsce pamięci o zbrodniach bezpieki w NRD
- Wrona skona w gazecie, czyli cios w gotowość obronną – o skutkach niewinnego żartu na łamach „Dziennika Bałtyckiego” w czasie staniu wojennego
Stałe działy:
- Stopklatka: Katyń w niemieckiej propagandzie
- Z Archiwum IPN: Decyzja o internowaniu
- Z bronią w ręku: Konspiracyjne granaty
- Orzeł Biały: Orzeł krakowskich oddziałów automobilowych
- Prawda czasów, prawda ekranu: Skarb
…i wiele więcej
Do numeru dołączyliśmy plakat akcji „Zapal Światło Wolności”, a także broszurę projektu „Patroni naszych ulic” i kalendarz na rok 2014.