Pamięć.pl 10/2013

Pełni grozy totalitarnego absurdu doświadczył m.in. Eugeniusz Bodo – znakomity aktor, który po aresztowaniu przez radziecką bezpiekę został uznany za agenta wywiadu. Powody były kuriozalne – m.in. jego szwajcarskie obywatelstwo i rola w polskim filmie Uwaga! Szpieg. O losach jednego z najwybitniejszych polskich aktorów pisze Filip Gańczak. Prawdziwymi szpiegami państw zachodnich, działającymi w PRL zajął się natomiast w swoim artykule Patryk Pleskot. Sprzęt wywiadowczy wykorzystywany przez angielskich, francuskich lub amerykańskich szpiegów nie był wyposażeniem na miarę filmowych gadżetów Jamesa Bonda, ale i tak robił duże wrażenie na funkcjonariuszach komunistycznych służb specjalnych. W październiku bieżącego roku przypada 70. rocznica buntu więźniów obozu zagłady w Sobiborze, podczas którego uciekło ok. 200 osób. O życiu w obozie, przebiegu buntu i procesach zbrodniarzy z uczestnikiem tych wydarzeń, Filipem Białowiczem, rozmawia Maciej Foks. W październiku mija również 30 lat od wyróżnienia Lecha Wałęsy pokojową Nagrodą Nobla. Grzegorz Majchrzak opisuje okoliczności przyznania i wręczenia nagrody, a także ukazuje, jak dotkliwą porażką dla władz PRL było uhonorowanie nią jednego z obywateli ich państwa.

Ponadto w numerze między innymi:

• Zalążek siedemnastej republiki – polskie okręgi narodowościowe w ZSRR w latach 1925–1935
• Im Namen des Führers – zbrodnie niemieckiego Selbstschutzu w Polsce w 1939 roku
• Walka do południa, do wieczora... – codzienność więźniów w KL Gross-Rosen
• Pamiątki ocalone od zapomnienia – co nam zostało po generale „Nilu”
• Jak cudzoziemiec kamienicę kupował – o przedwojennej ustawie o nabywaniu nieruchomości

Stałe działy:

• Stopklatka: „Poznałem go w Los Angeles” – historia agenta wywiadu PRL kpt. Mariana Zacharskiego
• Z Archiwum IPN: List w obronie „Ruchu”
• Z bronią w ręku: Pepesza – prosta, tania, niezawodna
• Orzeł Biały: Orzeł zwany „kuricą”
• Edukacja historyczna: „Inka”. Przerwane życie…

…i wiele więcej

Do numeru dołączony został plakat ze zdjęciem Józefa Franczaka ps. „Laluś” – ostatniego z Żołnierzy Wyklętych, poległego w walce z ZOMO 23 października 1963 roku.