Pamiątki po żołnierzach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie czekają na odbiór

Moi pradziadkowie Wacław Krajewski i Wanda z d. Wiktorowicz przed wojną mieszkali w Pawłowiczach na Wołyniu. W 1940 r. Wacław został aresztowany, a jego żona z dwójką dzieci wywieziona na Syberię. W tym momencie historia rozdzieliła ich na zawsze.

Do 2013 r. nasza rodzina była przekonana, że pradziadek został rozstrzelany – najprawdopodobniej w Łucku. Po wielomiesięcznych poszukiwaniach na stronach archiwów, przestudiowaniu niezliczonych skanów dokumentów i pomocy internautów udało mi się ustalić imiona jego rodziców i datę urodzenia. Mając te dane byłam już pewna, że Wacław Krajewski był żołnierzem II Korpusu Polskiego, zginął we Włoszech w 1945 r. i jest pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Casamassima.

Zdjęcie górne: Wacław Krajewski (pierwszy z lewej), a także A. Batory, M. Żygaj i W.Gawlina). Zdjęcie dolne: Wacław Krajewski, Antoni Batory.

Pamiątki po 70 latach

Na stronę Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie trafiłam dopiero w grudniu 2014 r. Wejście w zakładkę „Depozyty”, sprawdzenie listy żołnierzy i niespodzianka: pamiątki po pradziadku czekają!

W CAW znajdują się depozyty po ok. 1600 żołnierzach, przekazane w 2003 r. przez Ministerstwo Obrony Zjednoczonego Królestwa (Head of Defence Records MoD). Procedura odebrania depozytu jest niezwykle prosta:

• rozmowa telefoniczna i umówienie terminu (dane kontaktowe na stronie CAW)
• zgromadzenie dokumentów potwierdzających pokrewieństwo. W moim przypadku był to akt zgonu mojego dziadka (syna Wacława), akt urodzenia mamy i akt ślubu mamy (zmiana nazwiska). Depozyt odbiera żyjący krewny z najstarszego pokolenia.
• podanie o wydanie depozytu z uzasadnieniem
• wszystkie dokumenty i podanie zabieramy ze sobą do Warszawy.

2 lutego 2015 r. przekazano nam depozyt i po raz pierwszy, dzięki podpisanym fotografiom, zobaczyłam pradziadka. Każdy przedmiot brany do ręki to chwila niedowierzania ([Jak to możliwe po tylu latach!]) i wzruszenia ([Oddał życie za wolność]). Odzyskaliśmy część naszej rodzinnej historii zapisanej w pamiątkach: legitymacja i Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, legitymacja Odznaki za rany, baretka odznaczenia, legitymacja Odznaki Pamiątkowej 3 Dywizji Strzelców Karpackich, dziewięć fotografii, list, pocztówka z Jerozolimy z wstawionymi fotografiami, Krzyż Jerozolimski ze wstążką, skórzany portfel, słownik polsko-włoski, sygnet, metalowe ozdobne pudełko, medalion z metalu, metalowy krzyż, dwa różańce, 19 obrazków religijnych, scyzoryk, zestaw obrazków „Pamiątka z drogi krzyżowej Via Dolorosa”.

Akta wojskowe żołnierzy znajdują się nadal w Wielkiej Brytanii. Można zwrócić się o wydanie kopii (to będzie mój następny krok) na podany adres (źródło: CAW):

MINISTRY OF DEFENCE

APC POLISH ENQUIRIES

Building 28 B, RAF Northolf

West End Road

Ruislip

Middleesex HA4 6NG

Tel. 020 8833 8603 Fax: 020 8833 8866

e-mail: [email protected]

[email protected] (najprawdopodobniej to ten adres jest aktualny)

Życzę poszukującym dotarcia do celu!

Redakcja: Tomasz Leszkowicz