[snippet-382]

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry1.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry1_min_600x450.jpg;Cmentarz w Palmirach znajduje się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego, kilka kilometrów za wsią o tej samej nazwie. Pierwsza z 21 egzekucji w tym cichym i odległym od miasta miejscu miała miejsce 14 grudnia 1939 r., ostatnia zaś 17 lipca 1941 r. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry2.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry2_min_450x600.jpg;Wchodzących na cmentarz wita inskrypcja, wyryta pierwotnie przez nieznanego więźnia w celi siedziby Gestapo przy Alei Szucha: _Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć_. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry3.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry3_min_600x450.jpg;Ekshumacje w miejscach egzekucji wskazanych przez leśników rozpoczęto zaraz po zakończeniu wojny. Łącznie wydobyto ponad 1700 zwłok. Zdecydowaną większość z nich złożono na utworzonym w 1948 r. cmentarzu-mauzoleum. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry4.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry4_min_600x450.jpg;(Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry5.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry5_min_600x450.jpg;W Palmirach rozstrzeliwano głównie więźniów Pawiaka. Na miejscu egzekucji wiązano im oczy i prowadzono nad przygotowane wcześniej doły. Cały obszar akcji był otaczany wzmocnionymi patrolami, Niemcy starali się też możliwie skutecznie maskować ślady zbrodni. Mimo to informacje o większości miejsc egzekucji i pochówku ofiar udało się przechować do zakończenia wojny. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry11.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry11_min_600x450.jpg;Na cmentarzu obok krzyży znajdują się też macewy, upamiętniające pomordowanych przez Niemców obywateli polskich pochodzenia żydowskiego. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry6.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry6_min_600x450.jpg;Największą grupą pochowanych na cmentarzu są zamordowano w dniach 20 i 21 czerwca 1941 w ramach _Außerordentliche Befriedungsaktion_ (znanej powszechnie pod nazwą „Akcja AB”). W Palmirach zginęło wówczas co najmniej 360 osób. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry7.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry7_min_450x600.jpg;W centrum nekropolii znajdują się groby najbardziej znanych ofiar tych egzekucji: Macieja Rataja, działacza ruchu ludowego, Marszałka Sejmu I kadencji, dwukrotnie pełniącego obowiązki Prezydenta RP... (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry8.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry8_min_450x600.jpg;... Mieczysława Niedziałkowskiego, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, redaktora naczelnego „Robotnika”, organizatora obrony Warszawy we wrześniu 1939 r. ... (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry9.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry9_min_600x450.jpg;... i Janusza Kusocińskiego, lekkoatlety, rekordzisty świata w biegach, złotego medalisty Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry10.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry10_min_600x450.jpg;Większość z zamordowanych leży jednak w mogiłach anonimowych. Ok. 1,5 tys. ciał pochowanych w Palmirach nie zostało zidentyfikowanych – jedynie 577 osób złożono w grobach imiennych, o kolejnych 485 zabitych wiadomo, że zginęli w tamtych egzekucjach, ich ciał jednak nie rozpoznano. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry12.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry12_min_450x600.jpg;Na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach pochowano także ofiary innych egzekucji niemieckich w Puszczy Kampinoskiej (Laski, Szwedzkie Góry, Wólka Węglowa) oraz w Lasach Chojnowskich na południe od Warszawy (Stefanów). (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry13.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry13_min_600x450.jpg;(Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry14.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry14_min_600x450.jpg;Łącznie na palmirskiej nekropolii pochowano ok. 2200 ofiar hitlerowskiej okupacji. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry15.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry15_min_600x450.jpg;W 1973 r. obok cmentarza otworzono Muzeum Walki i Męczeństwa, prezentujące pamiątki po zamordowanych i eksponaty związane z walkami w Puszczy Kampinoskiej. W 2009 narodziła się idea stworzenia nowego miejsca ekspozycji, stanowiącego oddział Muzeum Historycznego Miasta st. Warszawy. Budowę, finansowaną przez miasto, Unię Europejską i Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, rozpoczęto w kwietniu 2010 r. 31 marca 2011 r. nowe muzeum zostało uroczyście otwarte w obecności Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz, Władysława Bartoszewskiego oraz Przewodniczącego ROPWiM Andrzeja Krzysztofa Kunerta. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode). Tekst opublikowano pierwotnie 21.06.2011 r. Jeśli chcesz przeczytać więcej o II wojnie światowej, sprawdź "nasz zbiór tekstów o tej tematyce":https://histmag.org/II-wojna-swiatowa-w-Histmag.org-3320.

[GALLERY]https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry1.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry1_min_600x450.jpg;Cmentarz w Palmirach znajduje się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego, kilka kilometrów za wsią o tej samej nazwie. Pierwsza z 21 egzekucji w tym cichym i odległym od miasta miejscu miała miejsce 14 grudnia 1939 r., ostatnia zaś 17 lipca 1941 r. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry2.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry2_min_450x600.jpg;Wchodzących na cmentarz wita inskrypcja, wyryta pierwotnie przez nieznanego więźnia w celi siedziby Gestapo przy Alei Szucha: <i>Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć</i>. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry3.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry3_min_600x450.jpg;Ekshumacje w miejscach egzekucji wskazanych przez leśników rozpoczęto zaraz po zakończeniu wojny. Łącznie wydobyto ponad 1700 zwłok. Zdecydowaną większość z nich złożono na utworzonym w 1948 r. cmentarzu-mauzoleum. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry4.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry4_min_600x450.jpg;(Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry5.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry5_min_600x450.jpg;W Palmirach rozstrzeliwano głównie więźniów Pawiaka. Na miejscu egzekucji wiązano im oczy i prowadzono nad przygotowane wcześniej doły. Cały obszar akcji był otaczany wzmocnionymi patrolami, Niemcy starali się też możliwie skutecznie maskować ślady zbrodni. Mimo to informacje o większości miejsc egzekucji i pochówku ofiar udało się przechować do zakończenia wojny. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry11.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry11_min_600x450.jpg;Na cmentarzu obok krzyży znajdują się też macewy, upamiętniające pomordowanych przez Niemców obywateli polskich pochodzenia żydowskiego. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry6.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry6_min_600x450.jpg;Największą grupą pochowanych na cmentarzu są zamordowano w dniach 20 i 21 czerwca 1941 w ramach <i>Außerordentliche Befriedungsaktion</i> (znanej powszechnie pod nazwą „Akcja AB”). W Palmirach zginęło wówczas co najmniej 360 osób. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry7.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry7_min_450x600.jpg;W centrum nekropolii znajdują się groby najbardziej znanych ofiar tych egzekucji: Macieja Rataja, działacza ruchu ludowego, Marszałka Sejmu I kadencji, dwukrotnie pełniącego obowiązki Prezydenta RP... (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry8.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry8_min_450x600.jpg;... Mieczysława Niedziałkowskiego, działacza Polskiej Partii Socjalistycznej, redaktora naczelnego „Robotnika”, organizatora obrony Warszawy we wrześniu 1939 r.... (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry9.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry9_min_600x450.jpg;... i Janusza Kusocińskiego, lekkoatlety, rekordzisty świata w biegach, złotego medalisty Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles w 1932 r. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry10.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry10_min_600x450.jpg;Większość z zamordowanych leży jednak w mogiłach anonimowych. Ok. 1,5 tys. ciał pochowanych w Palmirach nie zostało zidentyfikowanych – jedynie 577 osób złożono w grobach imiennych, o kolejnych 485 zabitych wiadomo, że zginęli w tamtych egzekucjach, ich ciał jednak nie rozpoznano. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry12.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry12_min_450x600.jpg;Na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach pochowano także ofiary innych egzekucji niemieckich w Puszczy Kampinoskiej (Laski, Szwedzkie Góry, Wólka Węglowa) oraz w Lasach Chojnowskich na południe od Warszawy (Stefanów). (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry13.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry13_min_600x450.jpg;(Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry14.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry14_min_600x450.jpg;Łącznie na palmirskiej nekropolii pochowano ok. 2200 ofiar hitlerowskiej okupacji. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).@https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry15.jpg;https://histmag.org/grafika/articles4/palmiry/palmiry15_min_600x450.jpg;W 1973 r. obok cmentarza otworzono Muzeum Walki i Męczeństwa, prezentujące pamiątki po zamordowanych i eksponaty związane z walkami w Puszczy Kampinoskiej. W 2009 narodziła się idea stworzenia nowego miejsca ekspozycji, stanowiącego oddział Muzeum Historycznego Miasta st. Warszawy. Budowę, finansowaną przez miasto, Unię Europejską i Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, rozpoczęto w kwietniu 2010 r. 31 marca 2011 r. nowe muzeum zostało uroczyście otwarte w obecności Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz, Władysława Bartoszewskiego oraz Przewodniczącego ROPWiM Andrzeja Krzysztofa Kunerta. (Fot. Tomasz Leszkowicz, lic. "CC BY-SA 3.0":http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode).&nbsp;

Jeśli chcesz przeczytać&nbsp;<a href="https://histmag.org/II-wojna-swiatowa-w-Histmag.org-3320" target="_blank">więcej o II wojnie światowej, sprawdź nasz zbiór tekstów o tej tematyce</a>.

Polecamy e-booka „Z Miodowej na Bracką”:

Palmiry: kampinoska polana śmierci [Galeria]

Wolna licencja

Polecamy e-booka „Z Miodowej na Bracką”:

Zamów newsletter