Odejść od anonimowości. Finał konkursu „Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć”
Uroczystą galę wspólnie z Prezesem Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie Dariuszem Pawłosiem otworzył Zastępca Dyrektora Zamku Królewskiego Ziemowit Koźmiński, który podkreślił, że Zamek jest odpowiednim miejscem organizacji uroczystego finału tej inicjatywy, gdyż stanowi jeden z symboli strat powstałych w czasie okupacji niemieckiej. Przez historię rodzimą przechodzimy do historii Polski, Europy i świata – stwierdził, chwaląc idee konkursu dla uczniów. Jesteście wspaniali, pracowici i inteligentni – mówił do uczestników rywalizacji Dariusz Pawłoś – Pokazaliście, że jesteście ludźmi wartości. Ważne są dla Was losy Waszych rodzin i Waszych małych ojczyzn. Prezes FPNP podkreślał, że każdy uczestnik tego konkursu jest po części jego zwycięzcą.
Prezes Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie Dariusz Pawłoś i Zastępca Dyrektora Zamku Królewskiego Ziemowit Koźmiński (zdjęcia dzięki uprzejmości Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie). Pamięć, doświadczenie, dziedzictwo...
Następnie głos zabrali zaproszeni goście - przedstawiciele instytucji, które współpracują z FPNP w realizacji programu Straty osobowe... a także w tegorocznej edycji konkursu. Mirosław Sieratycki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej zauważył: historię podręcznikową trzeba w szkole uzupełniać osobistymi doświadczeniami. To Wy jesteście sukcesorami pamięci. Zaznaczył również, że pojednanie polsko-niemieckie jest możliwe tylko przy zachowaniu pamięci o drugiej wojnie światowej.
Prof. Tomasz Szarota, przewodniczący komisji ekspertów programu Straty osobowe... oraz przewodniczący jury konkursu opowiedział o działaniach mających na celu dokumentację ofiar niemieckiej okupacji oraz o współpracy z Republiką Federalną Niemiec i izraelskim instytutem Yad Vashem. Podkreślał, że działania te prowadzą do przełamania anonimowości ofiar hitlerowskich. Niestety, te działania państwa polskiego są opóźnione o kilkadziesiąt lat – zauważył. Podkreślał jednak dzisiejsze możliwości techniczne pomagające w pracach i zachęcał uczniów do pomocy w realizacji tego ważnego projektu.
Prof. Jan Żaryn, przedstawiciel Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej przypomniał o roli, jaką odegrali w realizacji programu Straty osobowe... zmarli 10 kwietnia 2010 Janusz Kurtyka i Tomasz Merta. Wpisujecie się w ich dziedzictwo – podkreślał, zwracając się do uczniów – Wpisujecie się w zadośćuczynienie ofiarom i niepodległość Polski. Przypomniał też, że za zaniedbania o których mówił prof. Szarota odpowiedzialni są przede wszystkim komuniści.
Prof. Andrzej Krzysztof Kunert, Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa (zdjęcia dzięki uprzejmości Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie). Prof. Andrzej Krzysztof Kunert nawiązał do książki Aleksandra Kamińskiego pt. Kamienie na szaniec mówiąc: książka ta pokazuje, jak pięknie żyć, a kiedy trzeba, to pięknie umierać. Ale przede wszystkim żyć. Podkreślał, że dzisiejszą młodzież dzieli mniej więcej taka sama odległość od czasów drugiej wojny światowej, jak ich rówieśników z 1939 r. od zakończenia powstania styczniowego. Pozwala to zaobserwować, w jak luksusowej sytuacji dziś jesteśmy - zaznaczył. Barbara Berska, zastępca Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych przypomniała o innym programie dokumentacji wojennych strat Polski – realizowanej przez NDAP inicjatywie Rekonstrukcja pamięci. Podkreśliła, że wyniki badań, które w ramach tego konkursu przeprowadzili uczniowie, uzupełniają naszą wiedzę o wojnie.
Wyróżnienia dla najlepszych
W konkursie Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć brali udział uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z całej Polski. Ich zadaniem było opracowanie ankiet osobowych używanych w realizacji programu Straty osobowe... Młodzi ludzie kompletowali informacje o ofiarach okupacji niemieckiej m.in. na podstawie relacji świadków wydarzeń, dokumentów, fotografii czy też obiektów cmentarnych. Punktowane była nie tylko ilość wypełnionych ankiet, ale także bogactwo zgromadzonych informacji czy dodatkowe załączniki, takie jak filmy czy prezentacje multimedialne.
Laureat I miejsca: Michał Pryczkowski z Zespółu Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterskiej Załogi ORP Orzeł w Wejherowie (zdjęcia dzięki uprzejmości Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie). Do konkursu zgłosiło się 168 szkół, które nadesłały 8592 prace konkursowe (o ponad tysiąc więcej niż w zeszłym roku). Jak podkreślali organizatorzy konkursu, wśród jego uczestników przeważały zespoły ze szkół wiejskich i z małych miejscowości.
Czołowe miejsca wśród laureatów konkursu zostały zdominowane przez dwie placówki: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterskiej Załogi ORP Orzeł w Wejherowie oraz Zespół Szkół Publicznych im. Ordynacji Zamoyskiej w Sabaudii. Łącznie przyznano kilkadziesiąt nagród i wyróżnień. Laureaci otrzymali m.in. komputery, laptopy, sprzęt elektroniczny i nagrody książkowe.
Laureaci konkursu otrzymali cenne nagrody rzeczowe. Czy udało się też wszczepić im głębsze zainteresowanie historią? (zdjęcia dzięki uprzejmości Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie). Informacje nt. programu Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką znaleźć można na stronie www.straty.pl. Patronem medialnym programu oraz konkursu Nasi bliscy, nasze dzieje, nasza pamięć jest portal Histmag.org.
