November Rain
Kapela powstała w 1985 roku, w jej pierwotnym składzie występowali: wokalista Axl Rose, gitarzysta prowadzący Slash, gitarzysta rytmiczny Izzy Stradlin, basista Duff McKagan oraz perkusista Steven Adler. Wydali oni 3 płyty: "Live ?!*@ Like A Suicide” (1986), „Appetite for Destruction” (1987) i „G N’ R Lies” (1988). Adler został z powodu swoich problemów z narkotykami zastąpiony w 1990 roku Mattem Sorumem. Wkrótce do Gunsów dołączył także klawiszowiec - Dizzy Reed. W takim składzie zespół nagrał dwie płyty „Use Your Illusion I” i „Use Your Illusion II”, wydane we wrześniu 1991 roku. Po ukazaniu się tych krążków odszedł Izzy Stradlin (z własnej woli), a przez Guns n’Roses przewijali się kolejno: Gilby Clarke (trasa koncertowa „Use Your Illusion Tour”, longplay „The Spaghetti Incident”), Paul Huge i Zakk Wylde (gitarzysta Ozzy’ego Osbourne’a). W roku 1996 rozpoczął się ostateczny rozkład zespołu, odszedł wtedy Slash, rok później zespół opuścili Matt Sorum i Duff McKagan. Jedynym członkiem kapeli z oryginalnego, pierwszego składu został Axl Rose, właściciel praw autorskich do nazwy zespołu. Axl występuje obecnie z nowymi muzykami, współpracuje także z Dizzy’m Reedem, instrumentaliści stale się jednak zmieniają. Nowe Guns n’Roses już od 8 lat tworzy płytę „Chinese Democracy”, według najnowszych wiadomości na jej temat, ma być ona wydana przy końcu 2005 roku.
Powróćmy teraz do płyt „Use Your Illusion I & II” – każda z nich zawiera hity, które trwale zapadły w pamięć fanów Gunsów. Wymienić tutaj można między innymi utwór „Right Next Door to Hell” otwierający rockowym uderzeniem krążek pierwszy, balladę „Don’t Cry” - singiel promujący wydawnictwo (co ciekawe, na drugiej płycie znajduje się wersja tej piosenki z alternatywnym tekstem), monumentalne „November Rain” (o którym już za chwilę…). Z „Use Your Illusion II” na szczególną uwagę zasługują na pewno: wymowne dzieło „Civil War”, „Knockin’ On Heaven’s Door” - cover piosenki Boba Dylana czy „You Could Be Mine” (utwór ten znalazł się na ścieżce dźwiękowej do filmu „Terminator 2”). Praktycznie w każdym z kawałków z tego wydawnictwa można odnaleźć coś ciekawego, płyty te udowadniają wysoką klasę zespołu Guns n’Roses.
Piosenka „November Rain” zaczyna się od długiej, bo trwającej 1 minutę i 13 sekund, introdukcji, którą grają wspólnie pianino i sekcja smyczkowa, czasem na pierwszy plan wychodzi flet, wygrywając delikatne frazy, a całość przywodzić może na myśl sunące po niebie chmury i podmuchy jesiennego wiatru. Perkusja, podkreślając początki poszczególnych sekwencji, zwiastuje niewyczuwalne niemal wejście gitar. A kiedy tylko Axl Rose lirycznie wyśpiewa pierwszą zwrotkę, słyszymy następujące słowa:
When I look into your eyes
I can see a love restrained
But darlin’ when I hold you
Don’t you know I feel the same
Gdy rozpoczyna się pierwszy refren, rozbudowuje się sekcja rytmiczna - wzmacnia się gitara basowa, perkusja wybija rytm aktywniej. Gitary zaczynają od tej chwili odgrywać coraz większą rolę, są lepiej słyszalne, a utwór nabiera bardziej rockowego charakteru.
‘Cause nothin’ lasts forever
And we both know hearts can change
And it’s hard to hold a candle
In the cold November rain
Po refrenie faktura piosenki nieco się przerzedza, wokalista najpierw spokojnie, potem coraz szybciej i dynamiczniej, niby wyliczając, śpiewa swym skrzekliwym, charakterystycznym dla Gunsów głosem. Odpowiadają mu chórki i flety, dogrywające istotne w tej piosence motywy, które dodają dużo balladowego klimatu.
We’ve been through this auch a long long time
Just tryin’ to kill the pain
But lovers always come and lovers always go
And no one’s really sure who’s lettin’ go today
Walking away
If we could take the time
to lay it on the line
I could rest my head
Just knowin’ that you were mine
All mine
So if you want to love me
then darlin’ don’t refrain
Or I’ll just end up walkin’
In the cold November rain
Perkusja, która na dłuższą chwilę znów straciła na sile, w drugim refrenie odzyskuje pozycję tylko po to, aby zaraz oddać prym lirycznej gitarze i wokaliście, kiedy ten wkroczy z pytaniami:
Do you need some time…on your own?
Do you need some time…all alone?
Everybody needs some time…on their own
Don’t you know you need some time…all alone?
I know it’s hard to keep an open heart
When even friends seem out to harm you
But if you could heal a broken heart
Wouldn’t time be out to charm you
W zwrotce tej już dobrze słyszalne są gitary atakujące power chordami każdy wers, który wyśpiewuje Axl, lecz kiedy wokalista po krótkiej wokalizie ucichnie, gitara wiodąca wzbije się w górę, aby odegrać pierwsze solo, a delikatnie muskane struny gitary akompaniującej o czystym brzmieniu, wraz z pianinem i skrzypcami, stworzą ilustrację, która może być skojarzona z padającym deszczem. Melodyjne solo urozmaicone przez Slasha licznymi trikami, grane ponad podkładem muzycznym z refrenu, wprowadza nas do krótkiego przerywnika we wstawce gitarowej, kiedy Axl Rose nieco uspokaja tempo i daje chwilę odpoczynku przed kolejnym popisem gitarzysty.
Sometimes I need some time … on my own
Sometimes I need some time … all alone
Everybody needs some time … on their own
Don’t you know you need some time…all alone
Powraca gitara solowa, pnie się w górę, po osiągnięciu szczytu zatrzymuje się na chwilę na dogłębnie przejmującym trylu, zgrabnie przechodzi przez kolejne frazy, vibratto wykonywane tony pięknie komponują się z podkładem, do ostatniej zwrotki instrumentalista powróci, kierując melodię ku dołowi.
And when your fears subside
And shadows still remain
I know that you can love me
When there’s no one left to blame
So never mind the darkness
We still can find a way
‘Cause nothin’ lasts forever
Even cold November rain
W tym miejscu całość dotychczasowego składu instrumentalnego kilkoma akordami prowadzi melodię w dół, gitary walczą o dominację z pianinem i smyczkami, aż wreszcie skrzypce, wyróżniając się, wysoko dogrywają parę tonów i zamykają przeciągniętym glissando dogrywkę. Wydaje się, że to już koniec…
Ale to nie koniec. Pianino oraz instrumenty smyczkowe w szybszym tempie zaczynają grać staccato systemy akordów, dołączają do nich zaraz gitary, niskimi tonami uzupełniając akompaniament, nabierający z każdą chwilą mocy. Po chwili powietrze, niby świetlista błyskawica, rozcina ostry, wysoki i grany metodą bend dźwięk gitary Slasha - zaraz rozpęta się prawdziwa nawałnica, kiedy z ogromną szybkością gitarzysta przeprowadzi nas przez wszystkie dźwięki gamy, ukazując swój ogromny kunszt. Pośród tego potężnego brzmienia potępieńczy jęk Axla rozpoczyna sekwencję, w której, skandując, da on wyraz ostatecznemu przesłaniu piosenki:
Don’t ya think that you need somebody?
Don’t ya think that you need someone?
Everybody needs somebody
You’re not the only one!
You’re not the only one!
Powtórzona kilkukrotnie końcówka, za każdym razem z inną wariacją motywu zamykającego, w ostatnim systemie zwalnia i po słowach wokalisty „Everybody needs somebody” gitara wydaje ostatnie tchnienie. Kiedy słyszymy odgłosy padającego deszczu, gdzieś daleko ksylofon i skrzypce wyciszają się coraz bardziej. Po tak spektakularnym finale zostaje tylko pustka…
Aby wnikliwiej odczytać tekst utworu, tradycyjnie publikuję poniżej tłumaczenie piosenki na język polski. Kompozycja „November Rain” została zobrazowana bardzo interesującym teledyskiem, więc analizę tekstu mogę ubarwić opisem najciekawszych scen klipu. Na początku filmu widzimy poprzedzające ujęcie: późnym wieczorem wokalista Guns n’Roses po dopaleniu papierosa bierze środki nasenne, po czym kładzie się spać. Na wstępie na teledysku widzimy zebraną w operze widownię i zespół, który z towarzyszeniem orkiestry gra początek piosenki. Na chwilę przenosimy się na kalifornijską pustynię i widzimy osamotniony wiejski kościół, w którym Axl gra na pianinie, przez moment nad jego głową zbierają się metaforyczne czarne chmury.
Listopadowy deszcz
Kiedy patrzę w Twoje oczy
Widzę wstrzymaną miłość twą
Lecz, Skarbie, gdy Cię tulę
Wiesz, że również czuję ją
Bo nic nie trwa przez wieczność
Serca też zmieniają się
I tak trudno wzniecić płomień
W ten listopadowy deszcz
Pierwsza zwrotka opowiada o miłości, która jednak jest powstrzymywana przez lęk czy brak zaufania, w refrenie podmiot liryczny kwituje to stwierdzeniami, że nic trwa przez wieczność, więc możemy przypuszczać, że autor chciał tutaj w podtekście zaszyfrować „korzystajmy, póki jest w nas płomień miłości”. Kiedy słuchamy tych słów, na teledysku ukazuje się nam piękny miejski kościół, tym razem pełen ludzi zaproszonych na uroczystość zaślubin. Panna młoda przy ołtarzu spotyka Axla – to będzie jego wesele. Wszystko wydaje się być mocno wyidealizowane i wręcz przesłodzone. Wraz z następną zwrotką przenosimy się do baru, w którym przesiaduje cała grupa, a wokalista razem z narzeczoną zatapiają się w namiętnym pocałunku.
Żyliśmy przez długi czas
Próbując zabić ból
Lecz miłości przychodzą i miłości odchodzą
I nikt nie jest pewny, kto pozwala odejść im
Odejść w dal
Daj z chwili skorzystać
Pogrążyć się w zmysłach
Mógłbym uspokoić myśl
Wiedząc, że byłaś moja
Cała moja
I w tej zwrotce dostrzegamy kolejne zachęty, aby skorzystać z miłości, kiedy jest ona świeża. Na teledysku wraz z refrenem wracamy do kościoła, młodzi wypowiadają sakramentalne „tak”, jednak kiedy przychodzi do założenia obrączek, okazuje się, że Slash je gdzieś zgubił… Z pomocą przychodzi Duff McKagan, który z szelmowską miną podaje je koledze, a ten wręcza je udzielającemu ślubu księdzu.
Więc jeśli chcesz mnie kochać
Już nie powstrzymuj się
Albo skończę spacer
W ten listopadowy deszcz
Czy nie musisz być czasem… całkiem sama?
Czy nie musisz być czasem… całkiem sama?
Każdy czasem musi być… całkiem sam
Czy nie sądzisz, że musisz czasem być…całkiem sama?
Przejście, związane ze zwolnieniem tempa, niesie pytania, które przynajmniej na razie zostaną bez odpowiedzi, przeciwstawiają się one uroczystości z dużą ilością ludzi i podkreślają, że każdy potrzebuje kiedyś trochę samotności. Na klipie ksiądz zdaje się mówić: „Pan młody może pocałować pannę młodą”, a po tym, gdy to nastąpi, gitarzysta solowy Guns n’Roses kieruje się do wyjścia. W trakcie następnej zwrotki obserwujemy zespół grający na scenie operowej oraz Slasha, który opuścił kościół (co ciekawe, nie ten w którym odbywała się uroczystość, ale ten z początku wideoklipu).
Wiem, że trudno serce otworzyć na świat,
Gdy przyjaciele zdają się krzywdzić,
Lecz jeśli zranionemu sercu ulgę dasz
Nie będzie czasu, by Cię mamić
Teraz tekst mówi nam o rozterce: czy można darzyć miłością kogokolwiek, kiedy nawet przyjaciele zdają się krzywdzić? I jest obietnica: jeśli ukochana podmiotu lirycznego uleczy jego serce (odwzajemni uczucie), ten nie będzie jej okłamywał ani ranił jej uczuć. Na teledysku Slash, filmowany z najróżniejszych ujęć, odgrywa solówkę, wykonując specyficzny taniec ze swą gitarą Les Paul.
Czasami muszę być… całkiem sam
Czasami muszę być… całkiem sam
Każdy czasem musi być… całkiem sam
Czy nie musisz czasem być… całkiem sama?
Podczas przejściówki obserwujemy na filmie wymarsz państwa młodych z kościoła – ruszają luksusową limuzyną do domu weselnego. Słowa tej części nawiązują do poprzednich pytań: „Czy nie musisz być czasem… całkiem sama?” i są niejako odpowiedzią na wcześniejszy fragment o podobnym charakterze.
I gdy Twój lęk osiada
Cień wciąż skrywa Cię
Wiem, że możesz mnie kochać
Gdy winnym nie jest nikt
Więc nie martw się o ciemność
Znajdziemy drogę w niej
Bo nic nie trwa przez wieczność
Nawet listopadowy deszcz
Lęk, który okrywa cieniem zwątpienia, przeszkadza w uczuciu, jednak kiedy nie znajdujemy w miłości nic złego, cóż stoi jej na przeszkodzie? W słowach „Więc nie martw się o ciemność / Znajdziemy drogę w niej” zawarta jest obietnica wspólnego radzenia sobie z problemami, teraz bohater piosenki i jego ukochana są, jak wynika z wideoklipu, małżeństwem. Podczas tej części na teledysku obserwujemy wesele młodej pary, jednak po pewnym czasie zabawę przerywa nagłe pojawienie się czarnych chmur i rzęsisty deszcz. Uczestnicy imprezy uciekają do domu, część (na przykład Duff) chroni się pod stołami, jeden z gości weselnych ląduje na torcie, a cała zabawa jest brutalnie zakończona. Wkrótce w finale zastaną wykrzyczane słowa:
Nie sądzisz, że Ci trzeba kogoś?
Nie sądzisz, że potrzebny Ci ktoś?
Każdy potrzebuje kogoś
Nie jesteś wcale sam!
Nie jesteś wcale sam!
Kiedy słuchamy hardrockowego outro, naszym oczom ukazuje się niekonwencjonalne i kontrastujące z resztą dzieła zakończenie sielanki: widzimy pogrzeb panny młodej, jednak nie jest nam pokazane, dlaczego i gdzie umarła (można przypuszczać, iż została rażona piorunem, bo to raczej mało prawdopodobne, aby dostała zawału serca na widok rozlanego na przyjęciu wina…). Nagły zwrot akcji okraszony jest psychodelicznymi pytaniami Axla, które nawiązują do przejść w środku piosenki „Nie sądzisz, że Ci trzeba kogoś? […]”. Po utracie bliskiej nam osoby czujemy się szczególnie samotni i opuszczeni, często nie możemy pogodzić się z losem, tak jak Axl, który w teledysku budzi się w środku nocy z krzykiem. Piosenka o miłości i o cierpieniu… niby powszechny temat, ale jak pięknie tutaj ujęty.
Zamieszczam także tabulaturę na gitarę akustyczną, która między innymi tworzy akompaniament pod pierwszą zwrotkę i refren piosenki. Z początku grane harfowo akordy zastąpione są w ostatnim systemie refrenu trochę bardziej skomplikowanymi układami. Mimo że Guns n’Roses wykonują „November Rain” w tonacji H-dur, czyli gitary są przestrojone o pół tonu w dół, utwór brzmi równie dobrze w naturalnym strojeniu gitary.
Oznaczenia:
_ - łączenie dźwięków, legato
^ - arrpegio, czyli artykulacja polegająca na potrącaniu poszczególnych strun w akordzie powolnym, jednostajnym ruchem ręki (tutaj w stronę od siebie).
Struna oznaczona w polskim nazewnictwie jako „B” to amerykańskie „Ais” – informacja dla gitarzystów korzystających z tabów zza Oceanu ;)
When I look (…)
Es.||0^______________|0------------- |1^ ---------- ||
B..||1^______________|1 ----------- |1^ ---------- ||
Ges||0^______________|0 ----------- |2^ ---------- ||
Des||2^______________|2 ----------- |3^ ---------- ||
As.||3^______________|3 ----------- | ------------ ||
Es.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
Es.||1^ ---------- | ------------ | ------------ ||
B..||1^ ---------- |1^______________|1 ----------- ||
Ges||2^ ---------- |0^______________|0 ----------- ||
Des||0^ ---------- |2^______________|2 ----------- ||
As.|| ------------ |3^______________|3 ----------- ||
Es.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
Es.||1^ ---------- |1 ----------- | ------------ ||
B..||1^ ---------- |1^ ---------- |1^______________||
Ges||2^ ---------- |2^ ---------- |0^______________||
Des||3^ ---------- |0^ ---------- |2^______________||
As.|| ------------ | ------------ |3^______________||
Es.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
‘Cause nothin’ (…)
Es.|| ------------ |1^ ---------- |3 ----------- ||
B..||1 ----------- |3^ ---------- |2^ ---------- ||
Ges||0 ----------- |2^ ---------- |0^ ---------- ||
Des||2 ----------- |0^ ---------- |0^ ---------- ||
As.||3 ----------- | ------------ |2^ ---------- ||
Es.|| ------------ | ------------ |3^ ---------- ||
Es.||3 -3- 1 -1- |1 -1---- 0 | --1-0-1----- ||
B..|| -5----- 3 | -3----3-3-3-1-|3--------- 2 -||
Ges|| 0 -0- 0 -0-| 0 -0------- | ------------ ||
Des|| ------------ | ------------ | ------------ ||
As.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
Es.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
Es.|| 3 ------- |3 -3- 1 -1- |1 -1---- 0 ||
B..|| 3----------- | -5----- 3 | -3----3-3-3-1-||
Ges||-------------- | 0- 0 -0---0-| 0 -0------- ||
Des|| ------------ | ------------ | ------------ ||
As.|| ------------ | ------------ | ------------ ||
Es.||3 ----------- | ------------ | --------------||
Nie pozostaje mi już nic innego, jak zachęcić Was do posłuchania przedstawionej dzisiaj piosenki i do zaznajomienia się z resztą twórczości Guns n’Roses. I, dziękując za uwagę, żegnam się z Wami do następnego wydania „na stro(u)nie”!