„New York Times” o stratach wojennych: polskie muzea przechowują dzieła sztuki skradzione przez nazistów

opublikowano: 2020-01-14, 21:13
wolna licencja
12 stycznia na łamach „New York Times” opublikowano artykuł zatytułowany „Poland Urged to Look for Nazi-Looted Art Still Held in Its Museums”. Jego autorka informuje, że w polskich muzeach można odszukać dzieła sztuki skradzione holenderskim Żydom. Tekst wywołał liczne kontrowersje. W odpowiedzi Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wystosowało oficjalny komentarz.
reklama
„Zima w małym miasteczku” Maksymiliana Gierymskiego to jeden z obrazów, który niedawno udało się odzyskać (domena publiczna)

W artykule opublikowanym przez „New York Times” zaznaczono, że Polska nadal poszukuje ponad 63 tysięcy dzieł sztuki, spośród których wiele zostało skradzionych Żydom. Co więcej, autorka - Nina Siegal pisze, że wiele dób kultury, które znajduje się w polskich muzeach zostało zrabowanych holenderskim Żydom i trafiły do Polski znajdującej się pod niemiecką okupacją. Wylicza też, jakoby siedem takich dzieł miało znajdować się w jednym z gdańskich muzeów. Z artykułem można zapoznać się TU !

We wtorek, 14 stycznia, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydało oficjalny komunikat w tej sprawie.

Dzieła, o których pisze NYT, znalazły się na obszarach obecnej Rzeczypospolitej Polskiej, które w czasie II wojny światowej znajdowały się w granicach III Rzeszy bądź zostały do niej wcielone, za sprawą niemieckiego okupanta – czytamy w komunikacie MKIDN.

W komentarzu podkreślono też, że dzisiejsze polskie muzea nie są następcami prawnymi muzeów niemieckich działających na ziemiach, które po II wojnie światowej zostały włączone w granice RP.

Nie można jednocześnie wykluczyć, że mienie o niewyjaśnionej proweniencji mogło trafić tuż po zakończeniu działań wojennych również do muzeów polskich, które starały się je zabezpieczyć przede wszystkim przed grabieżą i zniszczeniem. Muzea włączały to mienie do swych inwentarzy na mocy powojennych przepisów prawa, które nakładały na nie taki obowiązek – precyzuje ministerstwo.

Nina Siegal formułuje zarzut, że w Polsce nie są prowadzone badania proweniencyjne. MKIDN jednoznacznie to dementuje, podkreślając, iż muzea polskie takie badania prowadzą od lat, a w ostatnich latach uzyskano nawet wsparcie MKiDN w postaci specjalnego programu dotacyjnego.

Zarzucono też, że w Polsce nie ma woli do zwrotu zagrabionych dzieł sztuki, zwłaszcza tych holenderskich. Z kolei MKIDN przyznaje, że do tej pory nie wpłynęło żadne roszczenie restytucyjne od rządu Niderlandów (Holandii), ani żadnego innego państwa, dotyczące dzieł sztuki zagrabionych w czasie II wojny światowej, a znajdujących się w polskich muzeach. Podkreślono też, że jeżeli takie roszczenie się pojawi, MKiDN przystąpi do realizacji procedur opisanych w ustawie o restytucji narodowych dóbr kultury.

Warto podkreślić, że Polska straciła w czasie II wojny światowej ponad 500 000 obiektów, z czego zaledwie ok. 63 000 jest opisanych w katalogu dzieł utraconych ("www.dzielautracone.gov.pl":www.dzielautracone.gov.pl). Z kolei Nina Siegal pisze jedynie o wspomnianych 63 tysiącach artefaktów. Restytucją polskich strat wojennych zajmuje się Wydział ds. Restytucji Dóbr Kultury działający w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki temu od 2016 roku udało się odzyskać blisko 500 dzieł, a w tej chwili w toku jest ponad 80 postępowań restytucyjnych prowadzonych w 9 krajach na świecie.

Źródła:

www.nytimes.com, www.gov.pl

Kup e-booka „Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej”

Marek Teler
„Zapomniani artyści II Rzeczypospolitej”
cena:
16,90 zł
Wydawca:
PROMOHISTORIA (Histmag.org)
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-30-3 e-book / 978-83-65156-49-5 audiobook

Książkę można też kupić jako audiobook, w cenie 16,90 zł.

reklama
Komentarze
o autorze
Magdalena Mikrut-Majeranek
Doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, historyk i dziennikarz. Autorka książki "Henryk Konwiński. Historia tańcem pisana" (2022), monografii "Historia Rozbarku i parafii św. Jacka w Bytomiu" (2015) oraz współautorka książek "Miasto jako wielowymiarowy przedmiot badań" oraz "Polityka senioralna w jednostkach samorządu terytorialnego", a także licznych artykułów naukowych. Miłośniczka teatru tańca współczesnego i dobrej literatury. Zastępca redaktora naczelnego portalu Histmag.org.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone