Najsłynniejszy plakat werbunkowy nigdy nie był plakatem
Historyk sztuki James Taylor badając historię jednego z najsłynniejszych plakatów dokonał zaskakującego odkrycia. W swojej nowej książce pt. Your Country Needs You („Kraj Cię potrzebuje”) stwierdza, że uznawanie rysunku za autentyczny plakat rekrutacyjny jest legendą miejską. Taylor w tracie badań przeanalizował dokumenty dotyczące wykonania prawie dwustu plakatów rekrutacyjnych i tego, jak bardzo były popularne. Pośród nich nie było żadnej wzmianki o plakacie z Kitchenerem. Plakat nie pojawiał się też na żadnym z przeanalizowanych przez badacza zdjęć brytyjskich ulic z okresu Wielkiej Wojny.
(domena publiczna) Rysunek po raz pierwszy został użyty 5 września 1914 roku, miesiąc po przystąpieniu Zjednoczonego Królestwa do wojny, na okładce popularnego magazynu „London Opinion”, tuż obok oferty ubezpieczeń i zdjęć za szylinga. Wykonał go grafik Alfred Leete, który dodał do portretu Kitchenera rękę wskazującą na widza. Napis pod portretem brzmiał [Kitchener] Chce ciebie/Wstąp do Armii Swojego Kraju/Boże, chroń Króla. Później pismo oferowało czytelnikom możliwość zakupienia pocztówek z tym rysunkiem, żadna z nich jednak prawdopodobnie nie zachowała się do dzisiaj (Taylor wciąż poszukuje informacji na ich temat).
W roku 1917 obrazek został zakupiony przez Imperial War Museum i błędnie zaklasyfikowany jako plakat, a słowa zmienione na znane obecnie. Taylor twierdzi, że wielokrotne używanie go przez muzeum na pocztówkach i pamiątkach doprowadziło do utrwalenia tego obrazu w powszechnej świadomości jako najpopularniejszego plakatu werbunkowego Wielkiej Wojny. Istotną rolę odegrała też siła przekazu oryginalnego rysunku.
Książka opisuje także rozprzestrzenianie się obrazu na świecie. Podobna sytuacja miała miejsce w wypadku plakatu Keep Calm and Carry on z 1939 roku, który, po niedawnym „odkryciu go” dla szerszej publiczności, stał się internetowym memem. Imitujące plakat z Kitchenerem różnorodne postacie z wyciągniętą ręką i apelem do widza powstawały w wielu krajach świata.
(domena publiczna) Lord Horatio Kitchener (1850-1916), pierwszy wicehrabia Kitchener, był brytyjskim ministrem wojny i marszałkiem polnym. Walczył w Sudanie i w wojnach burskich, gdzie stworzył obozy koncentracyjne dla Burów. Zginął 5 czerwca 1916 r. na okręcie HMS Hampshire, zatopionym przez niemiecka minę.
Źródła: dailymail.co.uk, express.co.uk, independent.co.uk, telegraph.co.uk.
Zobacz też:
Redakcja: Tomasz Leszkowicz
