Most między krajami
Zbigniew Barteczka to poznański poeta, który debiutował w 1993 r. wierszem „Sentencja”, w czasopiśmie „Quantum”. Poeta wydał na stronie (www.barteczka.net) swoje tomiki: „Joanna”(1993), „Metamorfozy” (2003) i „Nienasycenie”(2004). Barteczka nie zajmuje się jednak tylko i wyłącznie promowaniem swoich wierszy, lecz także współpracą z innymi ludźmi.
Trzeba rozgłaszać
Na swojej stronie twórca poezji łączy światy, można tam znaleźć zarówno sztukę piękną, filozofię Jakuba Böhme, jak i tłumaczenia utworów na język niemiecki. Poeta stara się o prawdziwy kontakt z młodymi ludźmi: odpowiada im na pytania, tworzy dla nich pliki do pobrania, organizuje spotkania dla młodzieży i przeprowadza projekty, np. z grafikiem Marcinem Klękiem oraz projekt poświęcony tłumaczeniom poezji z autorką niniejszego eseju.
Projekt tłumaczeniowy nie jest jedynie mostem między poetą i jego czytelnikami, to również most porozumienia pomiędzy dwoma krajami – Polską i Niemcami.
Polsko-niemieckie stosunki są napięte, a negatywne artykuły, reportaże i inne formy dziennikarskie w mediach uświadamiają nam to prawie codziennie. Z tego powodu takie przedsięwzięcia są szczególnie ważne. Mówiąc słowami Zbigniewa Barteczki: „Sztuka się sama obroni”. Co to znaczy? Oznacza to, że sztuce nie są potrzebne opiniotwórcze publikacje. Broni się swoją treścią. Trzeba jednak poezję rozgłaszać, aby mogła pełnić swoją funkcję w społeczeństwie. Może to być funkcja moralna, a może to być również funkcja związana ze zbliżeniem dwóch różnych narodów do siebie.
Miłość i człowiek
Poeci przedstawiają często wartości ważne dla kultury swojego kraju. A wiemy przecież, że w Unii Europejskiej są kultury wielowarstwowe i heterogeniczne, których istota wymaga wyjaśniania. Nieporozumienia wynikają często z braku wiedzy o innym państwie albo z wykreowanych poza jego granicami stereotypów. Trzeba więc tłumaczyć zainteresowanym ludziom, jakie wartości i jakości znaczące są w polskiej lub niemieckiej kulturze. I to właśnie dzięki poetom i ich tłumaczom poezja pełni taką rolę - pośrednictwa pomiędzy odmiennymi kulturami.
Zbigniew Barteczka pisze różnorodne wiersze. Jedne są o miłości, drugie o człowieku i filozofii, a jeszcze inne o religii. Na rocznicę śmierci polskiego papieża Jana Pawła II poeta napisał o nim kilka utworów i umieścił je na swojej stronie w formie pliku, ja zaś wybrałam dwa z nich i przetłumaczyłam na język niemiecki. Chciałam, aby niemieckojęzyczni czytelnicy zobaczyli i zrozumieli, kim papież jest dla Polaków. Moim zdaniem niemiecki papież Benedykt XVI nie jest w Niemczech tak popularny, jak był, i wciąż jest, papież Polak w swoim kraju. Oczywiście mamy w Niemczech całkiem inną sytuację niż w Polsce, będącej w znacznej mierze krajem katolickim. Aby zrozumieć mieszkańców innego kraju trzeba mieć świadomość tych wszystkich różnic.
Dobrym przykładem na to, że poezja łączy ludzi na świecie, jest wiersz z tomiku „Nienasycenie”. Ten wiersz mógłby być napisany w podobny sposób przez Niemca, Chińczyka lub mieszkańca Afryki, ponieważ jego tematyka jest uniwersalna.
Oto utwór poetycki i jego tłumaczenie ze strony internetowej barteczka.net :
tak bardzo odmienni jesteśmy
nie rozumiem twojej gry
nie mam nic
prócz tych kilku kłamstw
dlaczego jesteśmy
tacy samotni?
Zbigniew Barteczka
wir sind so verschieden
ich verstehe dein Spiel nicht
ich besitze nichts
außer der wenigen Lügen
weshalb sind wir
so einsam?
(przełożyła: Agnieszka Rządca)
Wiersz jest zrozumiały dzięki tłumaczeniu, nie wymaga wobec tego omówienia w żadnym z języków. Jeśli jednak pojawiają się u czytelnika wątpliwości związane z odbiorem tekstu, to odpowiadamy z przyjemnością na pytania. Na tym polega mój polsko-niemiecki projekt ze Zbigniewem Barteczką.
Projekt powstał w 2005 r. i został już opublikowany m.in. na stronie czasopisma „Fakty Młodych” i czasopisma literackiego „Lyrikwelt”. Jesteśmy zaangażowani także w pracę przy innych przedsięwzięciach. Zależy nam jednak przede wszystkim na większym rozpowszechnianiu poezji, ponieważ chcielibyśmy dać ludziom szerszy do niej dostęp, a dokładniej – zachęcić ich do dialogu, który pomiędzy Polakami i Niemcami nie zawsze był możliwy.
Zapraszamy serdecznie na strony: "www.barteczka.net":www.barteczka.net i "www.lyrikwelt.de.":www.lyrikwelt.de