Matura z historii 2009. Jakie będą pytania na maturze z historii?
Uwaga, jeśli szukasz rozwiązań zadań z tegorocznej matury, wejdź na stronę: Matura – historia 2009: klucze, odpowiedzi, rozwiązania, arkusze
Sebastian Adamkiewicz. Ten poważny naukowiec też kiedyś zdawał maturę z historii... Giełda zagadnień, tematów, domniemanych zadań funkcjonowała zawsze. Osobiście odradzam szczególne emocjonowanie się wszelkiego rodzaju rewelacjami, gdyż jest to zazwyczaj wróżenie z fusów... ale sam pokuszę się o pewne prognozy, aby uczulić Was na problemy, które mogą się pojawić.
Jakie pytania pojawią się na pewno?
Na pewno, w ramach pytań ogólnohistorycznych, pojawią się zadania, w których będzie należało wskazać wydarzenie najwcześniejsze chronologicznie i najpóźniejsze. Takie zadanie było dotąd na każdej maturze. Są to jednak zazwyczaj wydarzenia dość proste do umiejscowienia w czasie.
Z pewnością oczekiwać możecie także zadania zawierającego tablicę ascendentów lub descendentów (drzewo genealogiczne), gdzie będziecie musieli określić albo stopień pokrewieństwa pomiędzy poszczególnymi członkami rodziny (pamiętajcie: BRAT OJCA to STRYJ nie wuj, WUJ to BRAT MATKI), albo też uzupełnić tablicę o brakujących przedstawicieli, zazwyczaj znanych dynastii. Stąd proponuje jeszcze szybka powtórkę z królów Polski...
Na pewno nie zabraknie również zadań z fotografiami. Zwłaszcza w przypadku historii najnowszej twórcy matury mogą Was zaskoczyć kolejnymi zdjęciami z banknotami, samochodami, lub tramwajami. Nie są one jednak trudne, a minimalna wiedza o świecie z pewnością pozwoli je rozwiązać. Mogą się również pojawić zdjęcia znanych postaci historycznych, stąd też warto przejrzeć podręczniki pod kątem portretów najbardziej znanych osób. Podobnie ma się rzecz jeśli chodzi o znane malowidła czy zabytki.
Oddzielnym problemem będą zadania z mapami. Najbardziej popularne jest określanie tytułu mapy, który uczeń musi skonstruować na podstawie samodzielnej analizy materiału kartograficznego. Mapy pojawić się też mogą wspólnie z diagramami w kontekście zadania obejmującego historię gospodarki, które umieszczane jest w każdej z matur.
Dość trudnym, wbrew pozorom, ale zawsze pojawiającym się na maturze, jest zadanie z serii „prawda czy fałsz”. Wymaga ono szczególnej uwagi i wczytania się w treść poszczególnych zdań. Tu zalecam ostrożność! Nie dajcie się łatwo zwieść, gdyż tego typu zadania są najbardziej podchwytliwe. Dla przykładu podam jedno ze zdań, które wystąpiło na maturze, a brzmiało: dziesięcina to podatek płacony od dziesiątej części dochodów na rzecz króla. Maturzyści, z którymi pracowałem, gremialnie zaznaczyli, iż jest to prawda… ale czy faktycznie to była prawda? Otóż nie. O ile pierwsza część zdania jest prawdziwa, o tyle skromne „na rzecz króla” psuje prawdziwość całej wypowiedzi! Jeszcze raz uczulam – bądźcie uważni.
I wreszcie ostatnie pytanie, jakie pojawi się na pewno to rozpoznawanie stylów architektonicznych: czy to na podstawie zdjęć zabytków czy też schematycznych rysunków. O ile rozróżnienie stylu romańskiego i gotyckiego nie nastręcza nigdy problemów, o tyle renesans często myli się z barokiem, a styl klasycystyczny z antykiem. Uczulam więc, że barok jest stylem obfitym w dekoracje, przepełniony różnymi elementami – rzeźbami, figurkami, aniołkami itp. Renesans jest bardziej chłodny i bardziej wysublimowany, budynki zaś posiadają charakterystyczną attykę. Podczas gdy budynki antyczne są zazwyczaj małe, klasycystyczne to potężne gmachy, złożone z kilku skrzydeł wzorowanych na architekturze antyku.
Jakie tematy wypracowań mogą pojawić się na maturze rozszerzonej z historii?
A jakie przewiduję tematy rozpraw? No cóż, na „giełdzie” najczęściej pojawia się temat dotyczący stosunków polsko-czeskich. Prawdopodobnie pierwsze pytanie obejmowałoby więc stosunki pomiędzy tymi krajami w średniowieczu, drugie zaś w XX wieku. Nie są to domniemania bezzasadne. Tematy matur z dwóch ostatnich lat obejmują właśnie zagadnienia związane ze stosunkami pomiędzy Polską, a jednym z sąsiadów. W 2008 roku były to Węgry, w 2007 zaś poruszono problem pruski. Czy w tym roku nie czas na Czechy? Można domniemywać, że autorzy zapytają o stosunki ze wschodnimi sąsiadami – Litwę (przypada rocznica unii lubelskiej), Ukrainę. Ten temat pojawił się już jednak przy okazji tzw. testu diagnostycznego w 2005 roku, czyli matury próbnej. Cóż jednak stałoby na przeszkodzie, aby go powtórzyć?
Gdyby popatrzeć jednak na pewne prawidłowości, zauważyć możemy, że tematy matur ułożone są w dwuletnie cykle. W latach 2005, 2006 dominowały tematy społeczne – opis społeczeństwa, metody sprawowania władzy, wątek miast i mieszczan. W dwóch ostatnich latach dominują zaś, wspomniane wyżej, stosunki z sąsiadami. Może więc szykuje się powrót do tematów społecznych? Może, z okazji 20-lecia wyborów 4 czerwca, pojawi się temat o demokracjach w Polsce – tej w nowożytności i XX wieku – lub na świecie?
Oczywiście wszystko pozostanie domysłami do 12 maja 2009 roku, kiedy o 9 rano otworzycie swoje arkusze maturalne. W tym samym czasie będę starał się za Was wszystkich trzymać kciuki, i mocno wierzyć, że moje poradniki maturalne okazały się cenną pomocą. Tuż po ujawnieniu arkuszy postaram się zaś opracować wstępne rozwiązania, które pozwolą się Wam zorientować jak dobrze zdaliście maturę rozszerzoną. Ponownie postaramy się też jako pierwsi lub jedni z pierwszych w Polsce opublikować arkusze i klucze odpowiedzi.
Powodzenia!
Zobacz też:
Zredagował: Kamil Janicki
