Matura historia 2022 – test: odpowiedzi, rozwiązania
Matura historia 2022 arkusze CKE: LINK
Matura z historii 2022 – wszystkie odpowiedzi do testu:
Zadanie 1.
- Nazwa cywilizacji: Egipska
Uzasadnienie: Na banknocie przedstawione jest charakterystyczne pismo obrazkowe oraz rydwan bojowy, charakterystyczny dla wojsk starożytnego Egiptu.
- Nazwa cywilizacji: Arabska
Uzasadnienie: Na banknocie widoczny jest meczet, czyli charakterystyczna dla Islamu budowla oraz pismo arabskie.
Zadanie 2.
Nazwa: Łuk triumfalny
Wyjaśnienie celu: Budowle ty były wznoszone jako pomniki, upamiętniające wielkie sukcesy i osiągnięcia, przede wszystkim wojskowe. Służyły podniesieniu prestiżu władcy, który je stawiał oraz zachowaniu pamięci o jego osiągnięciach dla potomności.
Zadanie 3. NIE
Na mapie jest Konstantynopol (o czym świadczy m.in. położenie nad Bosforem i Hagia Sophia). W tekście zaś jest informacja o Kartaginie („całkowite zniszczenie miasta i zaoranie gruntu”).
Zadanie 4. TAK
Uzasadnienie: W tekście mowa o despotycznym charakterze państwa, który uwidocznił się szczególnie w orientalnym ceremoniale. Na dekoracji widać władcę otoczonego aureolą – a więc świętego, sprawującego władzę na ziemi z woli Boga, w otoczeniu duchownych z chrześcijańskimi atrybutami liturgicznymi. Oba źródła nawiązują więc do ceremoniału i sposobu rządzenia, jakie wykreowane zostały wokół bizantyjskich władców.
Zadanie 5.1 B
Zadanie 5.2
Gall Anonim pisał kronikę na zamówienie władcy, od którego oczekiwał zapłaty, nie chciał więc jednoznacznie potępiać zachowania władzy świeckiej, którą jego kronika w założeniu miała sławić. Wincenty Kadłubek pisał swoją kronikę o wiele później, niezależnie od władzy świeckiej, stanął więc zdecydowanie po stronie stanu duchownego, którego sam był przedstawicielem.
Zadanie 6.
- W górnej części ilustracji widzimy zasadźcę zawierającego umowę z właścicielem ziemskim oraz budowę nowej wsi, co zostało opisane w tekście źródłowym.
- W dolnej części ilustracji widzimy zasadźcę z osadnikami, którzy otrzymali dokument nadający im okres tzw. „wolnizny”, co również zostało opisane w tekście źródłowym.
Zadanie 7.1
A – Kazimierz IV Jagiellończyk
B – Władysław II Jagiełło
C – Zygmunt I Stary
Zadanie 7.2 NIE
Olgierd został wielkim księciem litewskim przed Kiejstutem, który był starszy.
Władysław II Jagiełło został wielkim księciem litewskim w 1377 roku po swoim ojcu Olgierdzie, a więc jeszcze za życia brata Olgierda - Kiejstuta, któremu tytuł należał się zgodnie z prawem primogenitury.
Zadanie 8.1
Podobieństwo: Obie doktryny religijne za swoje jedyne źródło uznają Biblię, odrzucając tradycję.
Różnica: Doktryna A uznaje za niezbędną do zbawienia wiarę w Boga i jego słowa w Ewangelii, a więc w rękach człowieka zostawia decyzję o zbawieniu lub potępieniu. Doktryna B uznaje, że wola ludzka jest ograniczona decyzją Boga, nie można więc podjąć decyzji, które wpłyną na zbawienie lub potępienie – te ustalone są z góry przez Boga dla poszczególnych ludzi.
Zadanie 8.2
1.F
2.P
3.P
Zadanie 9.
1.P
2.P
3.F
Zadanie 10. NIE
Uzasadnienie: Fragment opracowania mówi o walkach toczonych przez Zygmunta Augusta, mapa natomiast przedstawia kampanię Stefana Batorego.
Zadanie 11.
Fotografia A: barok
W przedstawieniu postaci miała dominować dynamika: postaci przedstawione w ruchu, być teatralna, wyrażać uczucia.
Fotografia B: renesans
Odwołanie do stylu antycznego, dbałość o szczegóły anatomiczne w przedstawieniu postaci.
Zadanie 12.
Karykatura odnosi się do społecznych przyczyn wybuchu rewolucji francuskiej, gdyż duchowieństwo i szlachta nie płacili podatków – zrzucając ten obowiązek na stany niższe, w którym znajdowali się chłopi i mieszczanie. Ich reprezentanci w postaci szlachcica i księdza są przedstawieni jako obciążenie na plecach biednego chłopa - reprezentanta tzw. „stanu trzeciego”, który był właściwie pozbawiony możliwości udziału we władzy.
Zadanie 13.
Rozstrzygnięcie: Nie
Uzasadnienie: W pierwszym źródle jest mowa o wydarzeniach związanych z powstaniem listopadowym. Jest tu mowa o Rządzie Narodowym, który został powołany w 1831 roku. Z kolei król Ludwik Filip (I) rozpoczął swoje panowanie w 1830 roku. Drugie źródło odwołuje się do wydarzeń związanych z insurekcją kościuszkowską. Wspomniana w drugim źródle Agencja została założona w 1794 roku w Paryżu jako oficjalne przedstawicielstwo insurekcji kościuszkowskiej. W 1797 roku uzyskała zgodę władz francuskich na utworzenie Legionów Polskich we Włoszech, którymi miał dowodzić wspomniany w źródle Jan Henryk Dąbrowski.
Zadanie 14.1.
Rewolucja w Berlinie, zwana również rewolucją marcową była częścią Wiosny Ludów z 1848 roku.
Zadanie 14.2.
Można uznać, że autor krytycznie odnosi się do działań Ludwika Mierosławskiego, gdyż wątpił w sukces tego przedsięwzięcia. Widać to choćby w stwierdzeniu: „łudził się możliwością jednoczesnego rozpoczęcia wojny wyzwoleńczej przeciwko trzem zaborcom”. W następnym zdaniu autor podkreśla brak umiejętności organizacyjnych u Ludwika Mierosławskiego. Te zdania świadczą o tym, iż autor nie widział w Mierosławskim bohatera, który byłby w stanie „w pojedynkę” pokonać o wiele silniejszych wrogów.
Zadanie 15.
Rysunek nawiązuje do Zjednoczenia Włoch. Przedstawiony na rycinie Garibaldi wsuwa na nogę króla Wiktora Emanuela II but, który kształtem nawiązuje do Półwyspu Apenińskiego. Karykatura przedstawia więc symboliczne przekazanie władzy nad państwem.
Zadanie 16.1 A
Uzasadnienie: W Galicji panowało rozdrobnienie ziemi, większość gospodarstw była mała lub bardzo mała.
Zadanie 16.2 Ponieważ drobne gospodarstwa nie były w stanie same się utrzymać, gospodarze cierpieli biedę i chętnie korzystali z możliwości emigracji, mimo iż ryzykownej, to jednak dającej nadzieję na lepsze życie.
Zadanie 17. C
Zadanie 18.
Rozstrzygnięcie: A
Uzasadnienie: Jego cechą jest wytworzenie odpowiedniego nastrój u odbiorcy – ma reprezentować ulotność, chwilę i niepowtarzalne wrażenie.
Zadanie 19.
• Przedstawienie dwóch skrzyżowanych kos, które nawiązują do kosynierów (uzbrojonych w tzw. kosy bojowe) biorących udział w powstaniu kościuszkowskim.
• Rogatywka kościuszkowska, zwana również czapką polską – używaną przez piechotę, milicję i kosynierów podczas trwania insurekcji.
Zadanie 20.
Rozstrzygnięcie: Ulotka zaprezentowana w źródle 1 powstała po wydarzeniach opisanych w źródle 2
Uzasadnienie: Ulotka opowiada o stworzeniu Centrolewu - sojuszu partii centrowych i lewicowych zawiązanym w 1929 w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. Źródło 2 nawiązuje do zamachu majowego, który miał miejsce w 1926 roku.
Zadanie 21.1
Rozstrzygnięcie: Tak
Uzasadnienie: Oba źródła odnoszą się do Anschlussu dokonanego 12 marca 1938 roku. W źródle 1 jest mowa o tym, że Führer „po raz pierwszy ujrzał znów swą ojczyznę”, a Hitler był z pochodzenia Austriakiem. Źródło 2 pokazuje, że Adolf (Hitler) podważył austriacką integralność terytorialną przy milczącej zgodzie Mussoliniego – chociaż początkowo sprzeciwiał się Anschlussowi, ostatecznie nie zrobił nic by mu zapobiec.
Zadanie 21.2
Już po I wojnie światowej Niemcy dążyli do połączenia Niemiec i Austrii, ale zwycięskie mocarstwa w obawie o zbytnie wzmocnienie Republiki Weimarskiej zakazały tego w narzuconych obu państwom traktatach pokojowych – w traktacie wersalskim i w traktacie pokojowym z Austrią. Dokonując jej aneksji, Hitler pogwałcił więc postanowienia traktatu wersalskiego.
Zadanie 22.
Haniebna niewola to zdaniem Charlesa de Gaulla utworzenie kolaboracyjnego Rządu Vichy, podporządkowanego III Rzeszy, na czele z marsz. Philippe Petain.
Zadanie 23.
Na wykresie widzimy, że Warszawa lewobrzeżna została zniszczona o wiele bardziej, niż Warszawa prawobrzeżna. Olbrzymia część lewobrzeżnej Warszawy zniszczona została w wyniku Powstania Warszawskiego – głównie w tej części miasta toczyły się walki. Zniszczenia tam spowodowane były zarówno ostrzałem artyleryjskim i nalotami lotniczymi, jak i celowymi podpaleniami i wysadzeniami dokonywanymi przez niemieckie oddziały. Walki w prawobrzeżnej Warszawie ustały już po kilku dniach.
Zadanie 24.
Rozwiązanie: Wcześniej miało miejsce wydarzenie przedstawione w źródle 2.
Uzasadnienie: Źródło 2 przedstawia wydarzenia związane z blokadą Berlina, dokładniej – tworzenie przez mocarstwa zachodnie (WB i USA) mostu powietrznego stanowiącego drogę zaopatrzenia do zablokowanych przez ZSRR zachodnich sektorów Berlina (1948 rok). Źródło 1 przedstawia budowę muru berlińskiego - 1961 r.
Zadanie 25.
6 września 1944 roku PKWN wydał dekret o reformie rolnej pociągający za sobą zmianę stosunków własnościowych i zmianę struktury agrarnej wsi. Na jego mocy z gruntów poniemieckich oraz gospodarstw o ponad 50 ha powierzchni (w województwach zachodnich Polski przedwojennej ponad 100 ha) utworzono Państwowy Fundusz Ziemi. Większość jego zasobów rozdzielono za symboliczną cenę między drobnych chłopów, dzierżawców i robotników rolnych, celem utworzenia nowych gospodarstw lub upełnorolnienia istniejących.
Zadanie 26.1
Nikita Chruszczow
Zadanie 26.2
Chruszczow oskarżał Stalina o masowe aresztowania i deportacje, obiecując, że skończy z kultem jednostki i naprawi wyrządzone przezeń zło i faktycznie – po 1953 roku, a więc po śmierci Stalina, liczba więźniów Gułagu zauważalnie się zmniejszyła – z 14 do 6 mln ludzi.
Zadanie 27.
Fragment 1 – Edward Gierek
Fragment 2 – Stanisław Mikołajczyk
Fragment 3 – Tadeusz Mazowiecki
Zadanie 28.
Nie – w pierwszym źródle mowa o porozumieniu podpisanym 31 sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej między Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym oraz delegacją rządową – było to efektem ogłoszenia 21 postulatów MKS. Fotografia ze źródła 2 obrazuje natomiast obrady okrągłego stołu – negocjacje te prowadzono od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 r.
