Matura 2014 z historii: poziom podstawowy (arkusze, odpowiedzi)
Matura 2014 historia na Histmag.org:
Matura z historii 2014 arkusze CKE:
Matura z historii 2014: poziom podstawowy – klucz odpowiedzi
Zadanie 1: 1. B 2. C 3. A
Zadanie 2:
A: Świadomość istnienia w Grecji gorszej gleby i gorszych warunków uprawy rolnej.
B: Chłop egipski był zobowiązany dostarczać faraonowi odpowiednią ilość zboża.
C: Praca przy naprawie kanałów irygacyjnych, praca przy przedsięwzięciach budowlanych.
Zadanie 3:
A: Zdobycie Jerozolimy przez Babilończyków.
B: Zdobycie Rzymu przez Wandalów.
Zadanie 4:
A: 2. Sympozjon.
B: Sympozjum, konferencja naukowa zazwyczaj dotycząca jakiegoś zawężonego zakresu tematycznego.
Zadanie 5:
A: Cenzor.
B: Wodociąg zaopatrywał Rzym w świeżą wodę pitną, podnosząc poziom zdrowia i higieny; Via Appia pozwalała na szybki transport żołnierzy i towarów do i z Kapui, dzięki czemu Rzym mógł kontrolować rozleglejszy teren.
Zadanie 6:
A: Pryncypat
B: 1. Oktawian August
Zadanie 7: W języku niemieckim słowo „Polska” pochodzi od nazwy plemienia Polan. W języku węgierskim nazwa Lengyelorszag pochodzi od nazwy plemienia Lędzian
Zadanie 8: 1) Bitwa pod Legnicą – Henryk Pobożny 2) Bitwa pod Płowcami – Władysław Łokietek.
Zadanie 9:
A: Osłabiały one Polskę, która dzięki temu stała się podatna na niepokoje i bunty wewnętrzne.
B: Kazimierz Odnowiciel.
Zadanie 10:
A: Sprowadzenie osadników z Zachodu, którzy wprowadzali na tym terenie nowocześniejsze metody uprawy roli, które zwiększały efektywność gospodarczą.
B: Nadanie immunitetu osłabiało władzę książęcą, ponieważ rezygnował on ze swojego prawa do sprawowania sądów na terenach sobie podległych.
Zadanie 11: 1. Patrycjat 2. Pospólstwo. 3. Plebs.
Zadanie 12
A: Ponieważ pieczęć pochodzi z 1336 r., a Ruś Halicką Kazimierz włączył do swojego państwa w 1349 r.
B: Nazwa ziemi: Pomorze. Władca Polski tytułował się panem tej ziemi, gdyż: nigdy formalnie nie zrzekł się prawa do niej. Nazwa państwa, pod którego panowaniem znajdowała się ta ziemia: Państwo Krzyżackie.
Zadanie 13:
A: Jan Długosz opisuje działania Władysław Warneńczyka jako rycerskie i odważne, podczas gdy dla kronikarza tureckiego są one świadectwem zarozumiałości, braku rozsądku i straceńczej brawury.
B: Długosz, chrześcijanin i Polak pozytywnie przedstawiał działania polskiego i chrześcijańskiego władcy walczącego z niewiernymi, z którym się identyfikował. Postępowanie Władysława było zgodne z etosem rycerskim i legendami rycerskimi, np. „pieśnią o Rolandzie”. Dla Tureckiego kronikarza te wzorce kulturowe były obce, zaś król Polski i Węgier był wrogiem. Jego śmierć została zatem ukazana jako nierozsądny pokaz szaleńczej brawury, pozbawiony jakiejkolwiek racjonalności.
C: 1. Prawda; 2. Fałsz; 3. Prawda; 4. Fałsz.
Zadanie 14: 1. Choroby przyniesione przez Europejczyków, na które Majowie nie byli odporni; 2. Wywoływane przez Europejczyków wojny i podbój ziem Majów.
**Zadanie 15:**1. Powstanie Akademii Krakowskiej; 2. Wykonanie przez Wita Stwosza ołtarza dla kościoła Mariackiego w Krakowie; 3. Spalenie Jana Husa na stosie.
Zadanie 16:
A: Kopernik mógł się obawiać reakcji Kościoła, ponieważ jego teoria burzyła ówczesne wyobrażenia na temat miejsca Słońca i Ziemi w Kosmosie i mogła być odebrana jako negacja nauki zawartej w Piśmie Świętym.
B: Tak, ta obawa była słuszna. Przeciw jego pracy wystąpił m.in. Marcin Luter, a jego dzieło długo znajdowało się w Indeksie Ksiąg Zakazanych.
Zadanie 17: Na pierwszym planie widać wagę, na której szalach znajdują się z jednej strony Pismo Święte, z drugiej zaś symbole władzy papieskiej. Rycina przedstawia wyraźną opozycję pomiędzy protestantami (z prawej widoczny Luter i Kalwin) a duchownymi katolickimi (z lewej). Protestanci stawiający ponad wszystko Pismo Święte (które tutaj zdecydowanie przeważa) stoją spokojnie i czekają na wynik, podczas gdy mnisi katoliccy w nieuczciwy sposób próbują przeważyć szalę na korzyść insygniów papieskich. Rycina piętnuje odchodzenie Kościoła katolickiego od nauk zawartych w Biblii, które zdaniem protestantów powinny być podstawą wiary.
Zadanie 18:
A: Przyczyną wydania tych zakazów była ochrona interesów szlachty i chęć osłabienie pozycji mieszczaństwa, by nie mogło rywalizować ze „stanem rycerskim”.
B: Pochodzenie nie wpłynęło na poglądy autora. On sam pisze, że pochodzi ze szlachty, a mimo to solidaryzuje się z mieszczanami.
Zadanie 19:
A: Manufaktura.
B: Bernoulli pisze w swych wspomnieniach o Polakach, których należy tu rozumieć jako stan szlachecki, zwłaszcza że wymieniane są kosztowne pasy, zapewne kontuszowe, które stanowiły uzupełnienie stroju szlacheckiego.
Zadanie 20:
A: 4. wprowadzenia w sejmie głosowania większością głosów.
B: 1. Założył Collegium Nobilium, szkołę wyższą kształcącą młodzież w nowoczesnym, reformatorskim duchu; 2. Był zwolennikiem reformy ustrojowej Rzeczpospolitej, m.in. zniesienia liberum veto.
Zadanie 21:
A: Fundując pomnik króla Jana III Sobieskiego, król Stanisław August pragnął nawiązać do pomocy udzielonej przez tego króla Habsburgom i wiktorii wiedeńskiej, która zatrzymała ekspansję turecką w tej części Europy. Miało to wzmocnić poparcie dla planów wojny z Turcją poprzez przywołanie dawnej chwały zdobytej w wojnach z tym państwem.
B: Na podstawie fraszki można stwierdzić, że jej autor nie cenił Stanisława Augusta jako władcy. Był przekonany, że znacznie lepiej w ówczesnej sytuacji Rzeczypospolitej poradziłby sobie na tronie Jan III Sobieski. Wyraźnie widać tu tęsknotę za rządami władcy sprzed wieku, ostatni król Polski jest zaś nazywany lekceważąco „Stasiem”, co wyraźnie wskazuje, że autor tekstu nie żywi do niego sympatii ani szacunku.
Zadanie 22:
A: 1. Wielką Rewolucją Francuską.
B: Zaatakowano Bastylię, ponieważ była ona siedzibą ciężkiego więzienia i dla ludu paryskiego stanowiła symbol ucisku Bourbonów.
C: Kamil Desmoulins jest po stronie atakujących Bastylię. Świadczy o tym fragment: „W niedzielę [12 lipca] na próżno starałem się rozgrzać umysły, nikt nie chwytał za broń”.
Zadanie 23:
A: 2. Królestwa Polskiego.
B: 1. Rozwój infrastruktury (dróg, kanałów) wpłynie pozytywnie na transport produkcji rolnej; 2. Rozwój przemysłu napędza koniunkturę na produkty rolne.
Zadanie 24:
A: Nazwa powstania: powstanie listopadowe.
Uzasadnienie: 1. pojawiają się nawiązania do bitew pod Olszynką Grochowską i Ostrołęką; 2. w zakończeniu jest mowa o klęsce powstania i Wielkiej Emigracji.
B: Stosunek autora do żołnierzy jest pozytywny, ponieważ używa wobec nich pozytywnych epitetów (np. „waleczni”, „wolni”) i pisze o ich męstwie, a w wypadku ich przeciwników używa określeń negatywnych („hordy”).
Zadanie 25:
A: Hotel Lambert.
B: Wspieranie polskiej emigracji w Paryżu i zdobywanie poparcia politycznego.
Zadanie 26:
A: Stanisław Moniuszko
B: Ponieważ w bogaty sposób nawiązywała do polskiej obyczajowości szlacheckiej oraz ludowej, co było szczególnie pożądane przez Polaków żyjących pod zaborami.
Zadanie 27:
A: Kulturkampf.
B: Uderzenie w duchowieństwo w zaborze pruskim uderzało jednocześnie w polską tożsamość narodową, silnie powiązaną z katolicyzmem. Księżą katoliccy często angażowali się w walkę o podtrzymywaniem polskości.
Zadanie 28: Czarnoskóra postać na litografii jest niewolnikiem, gdyż usługuje białej, zamożnej kobiecie.
Zadanie 29:
A: Utworzenie Świętego Przymierza.
B: Utworzenie II Rzeszy Niemieckiej.
Zadanie 30:
A: Nie mieli racji, gdyż odezwa ta nie podawała konkretów (zwłaszcza ustrojowych) co do przyszłości Polski.
B: Odwoływano się w ten sposób do tradycji walk Polaków i innych narodów wschodnich (w tym Rusinów) z Niemcami.
C: Tragizm ten polegał na bratobójczej walce przeciwko sobie Polaków z różnych zaborów służących w armiach rosyjskiej, niemieckiej i austriackiej.
D: Ocenił ją negatywnie. Porównanie do haszyszu wskazuje na to, że uznawał ją za sposób na otumanienie i oszukanie Polaków, by nakłonić ich do walki w rosyjskim interesie.
E: Oceniał ją pozytywnie, jako jedyną inicjatywę otwarcie mającą na celu odzyskanie niepodległości.
Zadanie 31:
A: Secesja.
B: Miękkie, giętkie linie, bogata ornamentyka (m.in. roślinna), smukłość i strzelistość, brak symetrii.
Zadanie 32:
A: Zamach majowy.
B: Konstytucja marcowa.
C: Ignacy Mościcki.
Zadanie 33: Na rysunku widzimy pozbawionego sił Hitlera, kontekst historyczny sugeruje zaś tabliczka z historią choroby, zatytułowana „niemoc stalingradzka”, co nawiązuje do klęski Niemiec w bitwie pod Stalingradem. Przy łóżku stoi stereotypowo przedstawiony generał niemiecki, który – zamiast znajdować się na polu bitwy – stoi zrezygnowany przy łóżku swego wodza. Wyszydzenie ówczesnego stanu Niemiec przejawia się także w leżącym pod łóżkiem hełmie, który w tym momencie ma szansę pełnić już wyłącznie rolę nocnika. Celem rysunku jest więc ośmieszenie Niemiec i ukazanie ich słabości.
Zadanie 34:
A: Chiny (Chińska Republika Ludowa).
B: Mao Tse Tung.
C: Wielki Skok Naprzód.
D: Kampania zakończyła się klęską. Nie udało się podnieść produkcji gospodarczej, zaniedbano produkcję rolną, co doprowadziło do głodu. Wykarczowano ogromne połacie lasów, doprowadzając do wyjałowienia gleby, zamiast stali uzyskiwano jedynie marnej jakości żeliwo.
Zadanie 35:
A: Rok wydarzenia opisanego przez Annę Kowalską: 1956; Rok wydarzeń opisanego przez Stefana Kisielewskiego: 1970.
B: Poznański Czerwiec 1956 miał miejsce podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich, kiedy w mieście było sporo zagranicznych korespondentów prasowych.
C: Pierwszego Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
D: W Gdańsku.
Zadanie 36:
A: Tempo wzrostu produkcji rolnej w krajach bloku wschodniego było niższe od tempa wzrostu produkcji przemysłowej.
B: W systemie socjalistycznym kładziono nacisk na produkcję przemysłową, nie zaś rolną, a siła przemysłu ciężkiego była uznawana za reprezentatywną dla siły państwa, w związku z czym zaniedbywano rozwój rolnictwa i innych gałęzi gospodarki.
Zadanie 37: 1. D 2. C 3. A
Historia na maturze:
- Matura z historii 2013 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
- Matura z historii 2012 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
- Matura z historii 2011 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
- Matura z historii 2010 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
- Matura z historii 2009 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
- Matura z historii 2008 - poziom podstawowy - klucz odpowiedzi
Maturzystów zapraszamy do dzielenia się wrażeniami i opiniami o dzisiejszym egzaminie. Jak poszła Wam matura z historii 2014 roku?
Polecamy książkę: „Historia. Poradnik maturalny”
Zadania rozwiązywali: Agnieszka Kowalska, Tomasz Leszkowicz, Przemysław Mrówka i Roman Sidorski
