Majowe propozycje Wydawnictwa UJ: M. Schrad – „Imperium wódki” i H. Gold – „Jednostka 731”

Rosja słynie z wódki, która nie tylko zajmuje centralne miejsce w życiu wielu Rosjan, ale również ma ogromne znaczenie dla zrozumienia rosyjskiej historii i polityki. Mark Schrad przekonuje, że alkoholizm w Rosji nie jest uwarunkowany genetycznie, a wynika z autokratycznego systemu politycznego, który przez wieki używał wódki jako narzędzia kierowania państwem.

Autor, posługując się trudno dostępnymi dokumentami i przytaczając ciekawe anegdoty, pokazuje, jak wódka od stuleci była wykorzystywana w polityce. Z jednej strony miała uszczęśliwiać, z drugiej ułatwiała kontrolowanie społeczeństwa oraz manipulowanie nim, a także zapewniała niemałe wpływy do państwowej kasy. Schrad przedstawia różne hipotezy dotyczące pochodzenia tego trunku i opisuje badania Wiliama Pochlebkina, który próbował dociec, kto pierwszy zaczął destylację wódki (Polacy czy Rosjanie), i zginął w tajemniczych okolicznościach. Autor szczegółowo omawia stosunek rosyjskich carów - od Iwana Groźnego do Mikołaja II - do problemu nadużywania alkoholu. Wyjaśnia również katastrofalne skutki prohibicji wprowadzonej przez Mikołaja II.

Snując zaskakującą narrację o alkoholowej powodzi, Imperium wódki na nowo opowiada historię państwa rosyjskiego, gdzie kolejne autokratyczne reżimy używają alkoholu do odurzania dworzan, pacyfikowania mas, podsycania swoich imperialnych ambicji i zapełniania skarbca.

David Courtwright, autor książki Forces of Habit. Drugs and the Making of the Modern World

W swej imponującej interpretacji Mark Schrad porusza niebo i ziemię, odkrywając, jak w Rosji wódka nierozerwalnie związała się z rządami oraz jak tragiczne są tego skutki dla rosyjskiego społeczeństwa.

Mark Beissinger, Uniwersytet Princeton, autor książki Nationalist Mobilization and the Collapse of the Soviet State

Najokrutniejsze działania podczas wojny prowadzonej w latach 1937–1945 przez Japonię w Azji rozegrały się nie tylko na polu bitwy. Ich miejscem był również tajny ośrodek w Mandżurii. To tam, pod przykrywką uzdatniania wody, Japończycy dopuszczali się niewyobrażalnych aktów bestialstwa. Tam właśnie działała Jednostka 731.

Wycinanie organów bez znieczulenia, aborcje wcześniej gwałconych kobiet czy celowe zarażanie dżumą to tylko niektóre z makabrycznych eksperymentów medycznych przeprowadzanych na chińskich więźniach. Tajne japońskie laboratoria, masowo okaleczające jeńców, działały już w latach trzydziestych XX wieku, ale ich wzmożona aktywność przypadła na okres II wojny światowej.

Niniejsza książka składa się z dwóch części. W pierwszej autor zarysowuje historię tej przerażającej jednostki wojskowej Cesarskiej Armii Japonii i przedstawia szokujące szczegóły jej działania. Druga część to relacje świadków – byłych członków Jednostki 731, którzy uczestniczyli w prowadzonych tam eksperymentach, i innych osób w różny sposób z nią związanych. Po latach milczenia zdecydowali się oni w latach dziewięćdziesiątych XX wieku wyjawić swoje wspomnienia.

Publikacja Hala Golda to nie tylko opis dramatycznych wydarzeń, to również wyraz nadziei, że zbrodnie, do których Japonia nie przyznała się do dzisiaj, nigdy się nie powtórzą.

Zobacz też pozostałe książki, dostępne w ofercie Wydawnictwa UJ!