Konkurs: W bój lećmy zwyciężać...

ekspozycji został zaczerpnięty z wiersza Hymn Polski Mieczysława Romanowskiego z 1860 r. Wystawa koncentruje się wokół kilku wybranych postaci historycznych, ściśle związanych z Krakowem oraz historii działań powstańczych. Miasto położone w monarchii austriackiej, kilkanaście kilometrów na południe od granic zaboru rosyjskiego stało się ważną bazą i zapleczem zaopatrzeniowym powstania. Po wybuchu powstania wielu młodych ludzi przedzierało się do oddziałów powstańczych. Pierwsza większa grupa wyruszyła na początku lutego 1863 r. do pobliskiego Ojcowa, tam też powstał doborowy oddział tzw. żuawów śmierci. 17 lutego 1863 r. doszło do bitwy o Miechów – oddziały powstańcze poniosły całkowitą klęskę – Kraków okrył się żałobą. Ta klęska zaważyła na kolejnych wyprawach zbrojnych organizowanych w mieście. Tylko od kwietnia do sierpnia 1863 r. urządzono ich jedenaście (ponad 3000 ludzi). Z Krakowa szły do powstania transporty broni kupowanej w Wiedniu, tu działały fabryki amunicji i jej składy mieszczące się w prywatnych domach. Tutaj wreszcie znajdowali pomoc i opiekę ranni i chorzy powstańcy.