„Kilof zamiast karabinu" w reż. Aleksandry Fudali-Barańskiej to film o żołnierzach-górnikach

opublikowano: 2023-02-09, 10:52
wszelkie prawa zastrzeżone
„Kilof zamiast karabinu" to obraz opowiadający o żołnierzach-górnikach, którzy w latach 1949-1959 odbywali zastępczą służbę wojskową w Batalionach Pracy w kopalniach i kamieniołomach. Premierę filmu zaplanowano na piątek 10 lutego o godzinie 18.00 w katowickim Kinie Kosmos, a już w sobotę 11 lutego o godz. 19.40 będzie go można obejrzeć na antenie TVP3 Katowice.
reklama
Pomnik poświęcony żołnierzom-górnikom powstał w 2016 roku. Ulokowano go przed dawną KWK Rozbark w Bytomiu (fot. M. Mikrut-Majeranek).

„Kilof zamiast karabinu" w reż. Aleksandry Fudali-Barańskiej to 46-minutowy dokument opowiadający o dzisiejszych 90-latkach, którym zmarnowano młodość i życie. Dlaczego? Jak przekonują realizatorzy, ich jedynym przewinieniem było to, że pochodzili „z niewłaściwych rodzin”.

(...) przed wojną posiadali gospodarstwa rolne, wywodzili z przedwojennej inteligencji, rodzice działali w AK, mieli duchownego w rodzinie lub kogoś zagranicą. To spowodowało, że zamiast na poligonie służbę wojskową musieli odbywać, bez przeszkolenia i bez przygotowania, w kopalniach węgla kamiennego i rud uranu. Zostali skazani na przymusową, katorżniczą pracę w najgorszych warunkach. W latach 1949–59 blisko 200 tysięcy młodych ludzi zostało poddanych tej represji - czytamy w zapowiedzi filmu opublikowanej na platformie VOD.

Bohaterowie filmu to osoby, które reprezentują środowisko żołnierzy-górników przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla kamiennego, uranu i kamieniołomach. Wielu z nich przepłaciło niewolniczą pracę życiem lub zdrowiem. Obecnie są oni zrzeszeni w ponad trzydziestu oddziałach Związku Represjonowanych Politycznie Żołnierzy Górników.

Jak podaje  Paweł Piotrowski w publikacji Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, żołnierze batalionów pracy byli zatrudnieni w 60 kopalniach położonych zarówno na terenie Dolnego, jak i Górnego Śląska oraz  w zachodniej Małopolsce. W szczytowym okresie, czyli w 1956 roku, w Wojskowym Korpusie Górniczym znajdowało się około 35 tys. żołnierzy.

„Kilof zamiast karabinu"

Historię tę przybliża film „Kilof zamiast karabinu". Za reżyserię odpowiada Aleksandra Fudala-Barańska, reżyserka takich filmów jak: „Tragedia Górnośląska 1945” oraz „W pogardzie i chwale. Wojciech Korfanty”.  Za zdjęcia odpowiedzialni byli Sławomir Chudowski i Michał Sławiński, za światło Tomasz Adamik, a za montaż Bartłomiej Jarząb. Produkcji podjął się Michał Skrzeczek, a opracowaniem materiałów archiwalnych zajęli się: Krzysztof Toboła, Sławomir Minoł, Ewa Wilczek  

Film „Kilof zamiast karabinu” został już uhonorowany dwiema nagrodami na festiwalu Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci w Gdyni. Można też obejrzeć na platformie VOD (TU!).

(fot. M. Mikrut-Majeranek)

Pomnik żołnierzy-górników w Bytomiu

Przypomnijmy, że jesienią 2016 roku w bytomskim Rozbarku, przed gmachem dawnej cechowni KWK „Rozbark” odsłonięto pomnik poświęcony właśnie żołnierzom-górnikom. Zamieszczony na nim napis głosi:

W czasie funkcjonowania w Polsce zbrodniczego systemu komunistycznego w latach 1949 - 1959 działał represyjny system Wojskowych Batalionów Pracy. Część z tych batalionów przekształcono w Wojskowe Bataliony Górnicze. Na mocy ściśle tajnych rozkazów wcielano do nich młodzież patriotyczną, członków organizacji niepodległościowych i antykomunistycznych - tak zwany wówczas "element klasowo obcy i politycznie obciążony". (...) W tragicznym okresie dziesięciolecia istnienia batalionów ofiarę własnego życia złożyło około tysiąca żołnierzy, wielu uległo poważnym wypadkom przy pracy, zostając trwałymi inwalidami, a część Żołnierzy Górników przedwcześnie zmarła na choroby płuc i choroby popromienne.

Źródła:

www.dziennikzachodni.pl,

www.vod.tvp.pl,

www.kosmos.katowice.pl

P.  Piotrowski, Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956, Warszawa  2003.

Polecamy e-book Mariusza Gadomskiego – „Kryminalne Wilno”

Mariusz Gadomski
„Kryminalne Wilno”
cena:
16,90 zł
Wydawca:
PROMOHISTORIA [Histmag.org]
Liczba stron:
184
Format ebooków:
PDF, EPUB, MOBI (bez DRM i innych zabezpieczeń)
ISBN:
978-83-65156-56-3
reklama
Komentarze
o autorze
Magdalena Mikrut-Majeranek
Doktor nauk humanistycznych, kulturoznawca, historyk i dziennikarz. Autorka książki "Henryk Konwiński. Historia tańcem pisana" (2022), monografii "Historia Rozbarku i parafii św. Jacka w Bytomiu" (2015) oraz współautorka książek "Miasto jako wielowymiarowy przedmiot badań" oraz "Polityka senioralna w jednostkach samorządu terytorialnego", a także licznych artykułów naukowych. Miłośniczka teatru tańca współczesnego i dobrej literatury. Zastępca redaktora naczelnego portalu Histmag.org.

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone