Kartografia propagandowa. Cyfrowa kolekcja niezwykłych map
Persuasive cartography, w wolnym tłumaczeniu „kartografia propagandowa” to nietypowa dziedzina. Jej głównym celem nie jest bowiem szczegółowe przedstawienie państw, miast, wzniesień, jezior czy szerokości geograficznych. Przede wszystkim ma wywrzeć na odbiorcy określone wrażenie.
Satyryczna mapa, w której Rosja została przedstawiona jako ogromna ośmiornica. Ilustracja powstała w marcu 1877 r., a więc dwa miesiące po agresji Rosji na Imperium Ottomańskie (Cornell University – PJ Mode Collection of Persuasive Cartography, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 [CC BY-NC-SA 3.0] Unported License) Zdigitalizowana kolekcja biblioteki Uniwersytetu Cornella zawiera ponad 800 ilustracji, pochodzących z okresu od średniowiecza do współczesności.
Już w średniowieczu kartografowie umieszczali na mapach rozmaite potwory morskie i lądowe, oznaczali krańce świata, dywagowali nad lokalizacją zaginionych miast. Z jednej strony celem było nadanie mapie wyrazu. Z drugiej – dziwaczne stwory, usytuowane gdzieś w odległych krainach, miały sugerować odmienność obcego, niepokojącego terytorium i ostrzegać zmierzającego tam podróżnika.
Lew Belgijski. Mapa z XVII w. przedstawiająca zjednoczenie wielu regionów pod jednym, wspólnym berłem (Cornell University – PJ Mode Collection of Persuasive Cartography, opublikowano na licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 [CC BY-NC-SA 3.0] Unported License) W późniejszych okresach tego typu dzieła często wykorzystywano w celach propagandowych. Rozmaite państwa, kontynenty i półwyspy były przedstawiane w spersonifikowany sposób, aby zilustrować ich przywary i dążenia polityczne. Wyjątkowo barwne mapy powstawały przed I wojną światową, w satyryczny sposób ukazywały zakusy Rosji (jako ośmiornicy czy krwiożerczego niedźwiedzia), czy wieczny konflikt niemiecko-francuski (dwa warczące na siebie psy).
Biblioteka Uniwersytetu Cornella udostępniła swoje zbiory na licencji Creative Commons. Oznacza to, że odpowiednio oznaczając zdjęcia i przestrzegając zasad licencji, można je w sposób niekomercyjny wykorzystywać i rozpowszechniać – np. w celach naukowych czy badawczych.
Kolekcję można obejrzeć po kliknięciu TUTAJ.
