Jedyne takie imperium
W tym roku Szkoci zadecydują o dalszych losach Wielkiej Brytanii, opowiadając się za niepodległością lub pozostaniem autonomicznym państwem w ramach Zjednoczonego Królestwa.
To referendum jest dobrym pretekstem do opowiedzenia historii Imperium Brytyjskiego, które Szkoci budowali ramię w ramię z Anglikami i Irlandczykami, zaś zjednoczone królestwo Anglików, Szkotów i Irlandczyków było tego władztwa metropolią.
Było to imperium jedyne w swoim rodzaju. Największe w historii świata: w szczytowym okresie rozwoju, na przełomie XIX i XX w., zajmowało blisko 36 mln km kw. powierzchni na wszystkich kontynentach. Żył w nim co piąty mieszkaniec Ziemi. Powstało na morzach, w celach merkantylnych. W przeciwieństwie do imperiów kolonialnych, tworzonych przez państwa absolutystyczne, Imperium Brytyjskie powstawało stopniowo, w sposób niezorganizowany. Zbudowało potęgę na niewolnictwie, ale także na wolnym handlu. Posiadłości brytyjskie były kolonialnie wykorzystywane, ale też zasilane przez prądy cywilizacyjne monarchii konstytucyjnej i nowoczesnego społeczeństwa brytyjskiego. Rozpadło się właściwie bezkrwawo (przekształcając we Wspólnotę Narodów, Commonwealth), samo krwią płacąc w dwu wojnach światowych w obronie porządków liberalnych. Wspólnota Narodów (Commonwealth) jest na mapie świata prawie dokładnym odzwierciedleniem Imperium Brytyjskiego. Miała być jego wyższym stadium, stała się pogrobowcem. W sensie formalnym resztówką dawnego imperium są dzisiaj Brytyjskie Terytoria Zamorskie (British Overseas Territories).
Imperium stało się składową tożsamości angielskiej, ale spełniło także rolę kulturotwórczą i mitotwórczą daleko poza Wyspami Brytyjskimi. Kultura brytyjska podbija dziś o wiele większe obszary globu, niż było to za czasów istnienia Imperium Brytyjskiego.
Autorami poszczególnych rozdziałów są historycy, specjalizujący się w przedstawionej tematyce (m.in. Wojciech Lipoński, Iwona Sakowicz, Jacek Tebinka, Piotr Olender, Michał Leśniewski, Łukasz Przybyło) oraz dziennikarze POLITYKI. Publikacja zawiera szereg map, kalendarium, składy dynastii rządzących Anglia i Wielką Brytanią.
Pomocnik Historyczny Imperium Brytyjskie. Od kolonizacji Ameryki po referendum szkockie w sprzedaży od 10 września w cenie 21,99 zł. Można go będzie kupić w dobrych punktach sprzedaży prasy i w sklepie internetowym www.sklep.polityka.pl.
