Jacek Sawicki - „Polska Walcząca: «Hubal» i jego oddział wydzielony Wojska Polskiego 1939-1940” - recenzja i ocena

Przystępując do lektury zadałem sobie pytanie: co tak naprawdę wiem o Polskim Państwie Podziemnym? Po chwili, z bólem zdałem sobie sprawę, że moja szczegółowa wiedza na ten temat jest niezwykle płytka. Sprowadza się do paru pojęć, postaci, akcji bojowych, o których pisano w szkolnych podręcznikach. Sprawy nie ułatwił mi na pewno fakt, iż na działalność Polskiego Państwa Podziemnego patrzy się w Polsce jedynie poprzez pryzmat Powstania Warszawskiego. Na dobrą sprawę, w cieniu tego wielkiego wydarzenia giną wszystkie inne ważne aspekty „działalności polskiego podziemia. Nadarza się teraz świetna okazja, aby poprzez nową kolekcję, poszerzyć swoją wiedzę na ten temat.

Moje pierwsze wrażenie było bardzo pozytywne. Niewielka objętościowo książka jest pięknie wydana, zarówno pod względem technicznym (twarda okładka, kredowy papier) jak i ikonograficznym. Publikacja zawiera mnóstwo ciekawych zdjęć, dotyczących działalności głównego bohatera tomu Henryka „Hubala” Dobrzańskiego. Każde ze zdjęć jest szczegółowo opisane. Oprócz zdjęć znajdziemy też reprodukcje dokumentów oraz mapkę obszaru działań i walk oddziału „Hubala”.

Jak prezentuje się treść? Książka została podzielona na dwie części. Pierwsza część poświęcona jest działalności oddziału Henryka Dobrzańskiego. Druga część jest biogramem postaci związanej z omawianym zagadnieniem. Sądzę, że to rozwiązanie sprawdza się bardzo dobrze. Mamy możliwość poznania tego samego tematu z dwóch różnych perspektyw. Warto dodać, że publikacja ma zdecydowanie charakter popularnonaukowy i nie znajdziemy w niej ani jednego przypisu. Dzięki temu czytanie książeczki daje dużą przyjemność.

W główną narrację wplecione są często relacje pamiętnikarskie świadków wydarzeń, rozkazy czy listy. Pewne zaskoczenie budzi jednak brak konsekwencji wydawców. Otóż po pierwszej części mamy podaną bibliografię, na której oparł swój tekst autor. Nie występuję ona natomiast w drugiej części – biograficznej. Tym samym czytelnik zainteresowany ciekawymi biograficznymi szczegółami, nie ma wskazówki, gdzie należy szukać dalszej informacji. Miejmy nadzieję, że zostanie to poprawione w następnych tomach. Pod względem merytorycznym również trudno zgłosić krytyczne uwagi. Pierwszy tom został napisany przez Jacka Sawickiego, profesora KUL oraz pracownika IPN. Następne tomy mają być również pisane przez fachowców: pracowników naukowych różnych ośrodków i osoby zajmujące się Polskim Państwem Podziemnym.

Na wydawanie oceny całej kolekcji po przeczytaniu zaledwie jednego jej numeru jest za wcześnie. Przyznam jednak, że biorąc pod uwagę listę tomów, które mają się ukazywać do maja 2017 roku, muszę napisać, że budzi ona wrażenie. Wielkim plusem tej nowej serii jest bez wątpienia to, że będzie ona poruszać mało znane tematy takie jak „Goralenvolk i działania partyzanckie na Podhalu” czy „Podziemni politycy”. Na koniec należy sobie zadać pytanie: czy warto wydawać pieniądze na zebranie całej kolekcji? Na pewno zależy to od indywidualnych upodobań i zainteresowań. Ci, którzy nie zdecydują się na zakup całej kolekcji, z pewnością mogą rozważyć zakup pojedynczych tomów, o ile będą one trzymać taki poziom jak tom pierwszy.

Redakcja: Michał Przeperski