Grzegorz Kucharczyk, Krzysztof Rak – „Polska, Rosja, Niemcy. Od XVI do XXI wieku”

Książka poświęcona dziejom relacji prusko/niemiecko-rosyjskich (sowieckich). Zagadnienie zostało ujęte w szerszych niż dotąd ramach chronologicznych. Opowieść o polityce Rosji i Niemiec (Prus) wobec Europy Środkowej (ze szczególnym uwzględnieniem Polski) zaczyna się wcześniej niż zwykle i kończy później. Wzięto ponadto pod uwagę – zwłaszcza w odniesieniu do okresu po zakończeniu drugiej wojny światowej – źródła, które do tej pory nie były wykorzystywane przy analizowaniu relacji na linii Berlin-Moskwa z uwzględnieniem również szerszego tła międzynarodowego.

Nie przesadzają ci, którzy twierdzą, że mieć takich sąsiadów jak Rosja i Niemcy, to mieć sąsiadów z piekła rodem. Nie tylko dlatego, że przez pewien czas zarówno w Rosji (tam ponad siedem dekad), jak i w Niemczech (lat dwanaście) panowały totalitarne, nieludzkie i bezbożne ideologie, które uzasadniały zbudowanie i funkcjonowanie aparatu państwowego czyniącego z ludobójstwa zwyczajny, niemal rutynowy instrument władzy. Sojusz tych dwóch totalitarnych mocarstwa w latach 1939-1941 oraz ich militarna konfrontacja w latach 1941-1945 oznaczały apokalipsę dla dziesiątków milionów ludzi na Starym Kontynencie.