Francuzi świętują wraz z... Asterixem i Obelixem
29 października cała Francja rozpoczęła wielkie świętowanie. W Paryżu, z okazji 50. rocznicy wydania pierwszego komiksu opowiadającego o grupie galijskich przyjaciół zorganizowano wiele atrakcji. W oficjalnych obchodach rocznicy uczestniczyła polityczna elita, pokaz akrobacji lotniczych zaprezentowały francuskie siły powietrzne, otwarto wiele wystaw poświęconych komiksowi. Ponadto w paryskim Musée de Cluny na widok publiczny wystawiono oryginalne szkice oraz maszynę do pisania, którą posługiwali się autorzy serii. Z okazji „okrągłych urodzin” galijskich bohaterów wydano specjalną, złotą księgę (fr. L'anniversaire d'Asterix et Obelix - Le livre d'Or).
Asterix – Gal, Francuz, Europejczyk
Opowieść o Asterixie powstała we Francji, ale szybko stała się popularna w innych krajach Europy. Oczywisty jest fakt, że Asterix posiada typowe cechy przeciętnego Francuza – zaznaczył Alberto Uderzo, autor ilustracji do komiksów. Dodał ponadto: Przygody Asterixa są przeznaczone dla dzieci z Francji i Europy. Reszta świata powinna myśleć jak dorośli.
Dla brytyjskiego tłumacza, Anthei Bella, przygody Asterixa to doskonały przykład europejskiego typu humoru, który raczej nie osiągnie sukcesu za Atlantykiem. My (Brytyjczycy – W.K.) i Francuzi lubimy odwoływać się do naszej bogatej historii, którą często traktujemy z rezerwą, wręcz w kategoriach prześmiewczych. Nawiązujemy przy tym do wielu narodowych stereotypów, mówiąc np. o dumnych Hiszpanach, flegmatycznych Brytyjczykach czy tchórzliwych Rzymianach. Warto zauważyć, że w brytyjskiej wersji komiksu zmieniono wiele imion bohaterów, m.in. wierny towarzysz Obelixa, pies Idéfix zyskał imię Dogmatix, z kolei druid Panoramix został nazwany Getafixem. Brytyjczyka oskarżono wówczas o wywarcie demoralizującego wpływu na młodzież, która, jak uważano, może popaść w... lekomanię. Bell, którego cała sytuacja zdawała się raczej bawić, kategorycznie zaprzeczył jakoby nowe imiona bohaterów komiksowych nawiązywały do nazw leków.
Kilka słów o dzielnym Galu
Akcja komiksu rozgrywa się w fikcyjnej wiosce w Galii ok. 50 r. p.n.e. Asterix, główny bohater, jest niewysoki aczkolwiek odważny i inteligentny. Posiada wiele praktycznych umiejętności, cechują go bystrość umysłu i cięty dowcip. Jego atrybutami są: hełm z charakterystycznymi skrzydłami, których pozycja jest odzwierciedleniem aktualnego samopoczucia Asterixa, miecz noszony w pochwie przy lewym biodrze oraz sakiewka, w której trzyma buteleczkę z magicznym napojem, z którym nigdy się nie rozstaje.
Rodzice Asterixa mieszkają w Condatum (dzisiejsze Rennes). Asterix ma również kuzynów w Brytanii. Jego głównym zajęciem jest walka z Rzymianami. Poza tym sporo podróżuje. Jego nieodłącznym kompanem jest otyły, nie grzeszący intelektem, aczkolwiek dobroduszny Obelix. Życiowy fart Obelixa polegał na tym, że jako dziecko wpadł do kotła z magiczną miksturą zapewniającą nadludzką siłę. Za jej przygotowywanie odpowiada Panoramix, od którego Rzymianie bezskutecznie próbują zdobyć recepturę na „cudowny” napój.
Sukces marketingowy
René Goscinny Historia Asterixa po raz pierwszy została opowiedziana przez René Goscinnego oraz Alberta Uderzo 29 października 1959 roku. Komiks noszący tytuł „Przygody Galla Asterixa” (fr. Astérix le Gaulois) ukazał się w czasopiśmie „Pilote”. Do tej pory 33 odcinki tej rysunkowej serii sprzedały się w 325 milionach egzemplarzy i zostały przetłumaczone na 107 języków i dialektów.
Na podstawie komiksowych przygód Asterixa nakręcono 11 filmów: 8 animowanych i 3 fabularne. Stworzono kilka gier komputerowych. O fenomenie komiksu świadczy również wybudowany blisko Paryża Parc Astérix – jeden z największych parków rozrywki we Francji.
Czy będzie kontynuacja przygód Asterixa?
Po śmierci Goscinnego w 1977 roku pojawiło się sporo kontrowersji dotyczących dalszych losów komiksu. Uderzo zdecydował się sprzedać prawa licencyjne (60% kapitału wydawnictwa Editions Albert-Rene) komercyjnemu wydawnictwu Hachette Livre, a tym samym wyraził zgodę na powstanie dalszych przygód Asterixa po swojej własnej śmierci. Tym krokiem Uderzo nie tylko naraził się na krytykę ze strony opinii publicznej ale i własnej córki, Sylvie, właścicielki pozostałych 40% udziałów oraz szefowej domu wydawniczego Editions Albert-Rene.
Uderzo uważa, że kolejna seria komiksów nie straci na popularności nawet po jego śmierci. Czytelnicy wciąż z zaciekawieniem będą śledzić przygody Asterixa, gdyż to oni decydują o tym, czy dany bohater żyje w ich wyobraźni. Inne stanowisko zajął Bell. Jego zdaniem po śmierci Uderzo powinno się zaprzestać wydawania nowych edycji serii i zwyczajnie powiedzieć, jak to się zwykle robi na końcu komiksów, „la fin”.
Niezależnie od tego, jaka będzie przyszłość galijskiego bohatera, stwierdzić należy, że komiksy na jego temat, obojętnie, stare czy nowe, wciąż będą zachwycać czytelników, jak było do tej pory. Przez pół wieku Asterix, Obelix i inni przyciągali uwagę nie tylko dzieci, ale i dorosłych. Uczyli historii w nieco zniekształconej, humorystycznej formie, choć w ich przygodach występowały również postacie historyczne (m.in.: Juliusz Cezar, Marek Brutus, Kleopatra). Pomysł stworzenia komiksu okazał się oryginalny do tego stopnia, aby zapewnić jego autorom spektakularny sukces. 50 lat temu mało kto chyba mógłby zaryzykować stwierdzenie, że przygody o walecznych Galach przyciągną uwagę całej Europy i staną się wielkim bestsellerem.
Asterix – źródła
- Celebrating 50 years of Asterix, „zeenews.com”, 30-X-2009.
- Happy birthday, Asterix!, „Deccan Chronicle”, 5-XI-2009.
- In praise of... Asterix, „guardian.co.uk”, 2-XI-2009.
- A. Basu, Birthday bumps, „telegraphindia.com”, 1-XI-2009.
- M. Pauli, Asterix and the golden jubilee, „guardian.co.uk”, 29-X-2009.
- Oficjalna strona komiksu: http://www.asterix.com.
Zredagował: Kamil Janicki
