Kraków 4 XI: debata „Zachód czy Wschód?” i wykład "Żydzi, I wojna światowa i jej następstwa"

Ideą debaty jest dyskusją nad charakterem tego kręgu cywilizacyjnego i jego miejsca w kulturze europejskiego średniowiecza, czasów późniejszych i chwili obecnej. Orgnizatorzy chcą zadać pytania o nasz wkład w dziedzictwo współczesnej Europy. Temat wpisuje się w podjętą w ubiegłym roku dyskusję nad europejskimi korzeniami (Barbaricum czy Christianitas). W spotkaniu weźmie udział dwóch historyków, prof. István Kovács (Budapeszt) i prof. Jan M. Piskorski (Szczecin), którzy podejmą temat z dwóch nieco odmiennych perspektyw.

Europa Środkowa została swego czasu określona przez prof. Jerzego Kłoczowskiego mianem "Młodszej Europy". Był to bowiem obszar, na którym dziedzictwo antyku i rozwinięta średniowieczna kultura, a także państwa oparte na ideach czerpanych z religii chrześcijańskiej, powstały z opóźnieniem w stosunku do terenów post-rzymskich: Europy południowej (basenu Morza Śródziemnego) oraz zachodniej – tłumacza organizatorzy. – Nie zmienia to jednak faktu, że jest to część europejskiego dziedzictwa, celnie określona jako "młodsza". Związana z tym była pewna specyfika i regionalne różnice, które można obserwować jeszcze dziś.

Debatę "Zachód czy Wschód? O historycznych korzeniach i znaczeniu Europy Środkowej" poprowadzi Dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Michał Niezabitowski. Spotkanie odbędzie się 4 listopada o godzinie 17:00 w Rynku Podziemnym (Kraków, Rynek Główny 1).

Drugim wydarzeniem, które odbędzie tego samego dnia we wtorek 4 listopada w Krakowie jest wykład prof. em. Stevena E. Aschheima z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie zatytułowany "Żydzi, I wojna światowa i jej następstwa"

Przedmiotem wykładu będą wydarzenia na froncie wschodnim, gdzie po raz pierwszy doszło do konfrontacji pomiędzy Niemcami nieżydowskiego pochodzenia i niemieckimi Żydami a rzeszami Żydów ze Wschodu. Omówione zostaną niektóre z najważniejszych procesów transformacyjnych i wpływ tego spotkania zarówno na świadomość Niemów, jak i niemieckich Żydów. Na koniec, uczęstnicy będą mieli okazję przyjrzeć się, jak najważniejsi żydowscy myśliciele ery powojennej odnosili się do tego kryzysu cywilizacyjnego i proponowali nowe, radykalne sposoby konfrontacji i przezwyciężania go.

Wojska niemieckie zdążające do granicy podczas I Wojny Światowej. Żołnierze przewożeni na platformach kolejowych. 1914, wł. Narodowego Archiwum Cyfrowego.

I wojna światowa była pod każdym względem wydarzeniem katastrofalnym w skutkach. Dla Żydów, z różnych powodów, sama wojna okazała się równie dotkliwa, co jej następstwa. Pod wieloma względami niemiecka okupacja Polski miała łagodny charakter, choć także, częściowo na skutek tego zetknięcia, pojawiły się oznaki budzącego się antysemityzmu, który niewątpliwie uległ znacznej radykalizacji po kapitulacji Niemiec – wyjaśniają organizatorzy. – Jednocześnie, w wyniku polityki wojennej Bliskiego Wschodu doszło do ogłoszenia Deklaracji Balfoura sprzyjającej syjonizmowi, podczas gdy imperialne władze na szereg sposobów wzywały do arabskiego dżihadu. Z wielu względów zarys dzisiejszego Bliskiego Wschodu i nieustającego tam konfliktu ukształtował się właśnie wtedy.

Wykład odbędzie się 4 listopada 2014 roku o godzinie 18:00 w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa - Oddział Fabryka Emalia Oskara Schindlera, ul. Lipowa 4. Wydarzenie współorganizują Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, Niemiecki Konsulat Generalny w Krakowie i Muzeum Historyczne Miasta Krakowa.