Co Polacy sądzą o zabytkach innych kultur, które znajdują się na terenie Polski? Znamy wyniki badania opinii
Jak pokazuje badanie „Stosunek Polaków do zabytków innych kultur na terenie Polski”, stosunek ten nie różni się znacząco od stosunku do zabytków w ogóle. Aż 84 procent ankietowanych uważa, że należy dbać o zabytki innych kultur, które nie mieszkają już w danym regionie, z kolei 7 proc. badanych miało inne zdanie. Co więcej, 70 proc. Polaków podkreśliło, że dziedzictwo mniejszości powinno być lepiej promowane, a 63 proc. wskazało, że kwestia ta powinna zostać uwzględniona w programie nauczania.
- Wszyscy respondenci mają świadomość, że ze względu na burzliwą historię Polski, na jej terenie znajduje się wiele obiektów związanych z innymi kulturami, co stanowi element polskiego dziedzictwa historycznego – czytamy w raporcie.
Analizując wyniki badania, należy podać, że aż 41 proc. uczestników badania zadeklarowało, że nie zna zabytków innych kultur, narodowości. Tym samym, mogą oni kwalifikować zabytki innych kultur jako polskie, co może utrudnić dalszą analizę. Wynik ten jednak może cieszyć, bowiem aż 59 proc. badanych zna takie zabytki. 39 proc. z nich rozpoznaje zabytki innych kultur w różnych miejscach w Polsce, 10 proc. w województwie, w którym mieszka, a 11 proc. w okolicy, w której mieszka.
Jak pokazuje badanie, Polacy interesują się dziedzictwem kulturowym mniejszości i chcą poszerzać swoją wiedzę na ten temat. Inna interesująca konkluzja płynąca z ankiety wskazuje, że osoby mieszkające w województwie opolskim zdecydowanie częściej niż mieszkańcy pozostałych województw deklarują znajomość zabytków innych kultur (aż 82 proc. ankietowanych). Najmniejszą wiedzę w tym zakresie mają mieszkańcy woj. łódzkiego (29 proc.).
Najbardziej znane rodzaje zabytków innych kultur to zabytki sakralne (80 proc.), cmentarze (64 proc.) oraz zamki/fortyfikacje (54 proc.), a najczęściej kojarzone przez Polaków zabytki innych kultur to świadectwa kultury żydowskiej (74 proc.), niemieckiej (55 proc.) oraz rosyjskiej (39 proc.).
Realizatorzy badania pytali m.in. o to jakie zabytki wsparliby ankietowani, gdyby mieli zaangażować się w akcję społeczną związaną z zabytkami innych kultur (grup etnicznych/narodowości). Aż 25 proc. badanych odpowiedziało, że byłyby to zabytki sakralne (kościoły, katedry, synagogi), 22 proc. wskazała zamki, pałace, dwory, 18 proc. – cmentarze, a 7 proc. – pomniki. Z kolei zapytani o to, jakie zabytki wymagają najpilniejszego wsparcia, 46 proc. wskazało, że cmentarze, 44 proc. – zamki, a 35 proc. zarówno zabytki sakralne, jak i budynki mieszkalne.
Jak wskazuje badanie, respondenci często nie dostrzegają „różnicy pomiędzy tym, co związane z historią innych narodowości a tym, co wiąże się z dziejami kultury polskiej”.
– Powinno nas cieszyć, że współcześni Polacy postrzegają nasze dziedzictwo w duchu bliskim myśleniu obywateli I i II Rzeczpospolitej, kiedy mniejszości były liczebnie znaczące, a ich dorobek kulturowy postrzegany był jako wspólny – mówi dr Michał Laszczkowski, dyrektor Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków.
Kryterium decydującym o przynależności do danej kultury ma być lokalizacja zabytku. Jeśli znajduje się on w Polsce, często automatycznie bywa przez nas klasyfikowany jako część polskiego dziedzictwa kulturowego.