Carl Chinn – „Peaky Blinders. Prawdziwa historia słynnych gangów Birminghamu” – recenzja i ocena
Carl Chinn – „Peaky Blinders. Prawdziwa historia słynnych gangów Birminghamu” – recenzja i ocena
Wraz z premierą serialu „Peaky Blinders” na ulicę wróciły niektóre elementy modowe z lat 20. i 30. ubiegłego stulecia. Popularne stały się kaszkiety czy dwurzędowe garnitury. Wróciło też medialne zainteresowanie organizacjami przestępczymi działającymi przed drugą wojną światową. Tym razem nie są to, jak dawniej, Włosi w Stanach Zjednoczonych, a gang Peaky Blinders z brytyjskiego Birmingham. Warto jednak dodać, że wiele motywów zdaje się być bardzo zbliżonych – eleganckie garnitury, dbałość o dobro rodziny, kodeks honorowy etc. W mediach fabuła serialu przedstawiana jest tak, jakby była oparta na faktach. Książka „Peaky Blinders. Prawdziwa historia słynnych gangów Birminghamu” jednoznacznie wyjaśnia, że daleko jej do realiów, tłumacząc przede wszystkim kim byli Peaky Blinders.
Carl Chinn to profesor Uniwersytetu w Birmingham, historyk społeczny, pisarz, autor programów radiowych, kawaler Orderu Imperium Brytyjskiego. W swoich badaniach koncentrował się na historii rodzinnego Birminghamu, w którym do 1984 roku pracował jako bukmacher. Tematyka książki jest ściśle związana z pochodzeniem Autora i jego zainteresowaniem lokalną historią – Carl Chinn jest synem i wnukiem nielegalnych buków ze Sparkbrook.
Książka została podzielona na pięć rozdziałów i opowiada historię w porządku chronologicznym. Czytelnicy mają okazję dowiedzieć się kim byli prawdziwi Peaky Blinders, oraz jakie inne gangi funkcjonowały w Birmingham i okolicy. Książka odpowie na pytanie czym trudnili się przestępcy i jak zmieniało się podejście sądów, i policji do problemu przestępczości zalewającej Birmingham na przełomie XIX i XX wieku. Publikacja ma charakter naukowy – temat opracowano na podstawie źródeł historycznych, fotograficznych oraz wywiadów z potomkami Peaky Blinders. Oprócz tytułowych bandytów, w książce pojawiają się także inne postaci znane z serialu: Jessie Eden, Billy Kimber, Darby Sabini, czy Alfie Solomon. Z książki można dowiedzieć się jak różne były historie i sylwetki poszczególnych osób. Niekiedy historyczne postacie okazują się zaprzeczeniem serialowych bohaterów. Książkę uzupełniają ciekawe fotografie i bogata literatura.
To bardzo ciekawa i nowatorska publikacja, która porusza niezwykle popularną tematykę przestępców określanych jako Peaky Blinders. Autor w oparciu o źródła, rzeczowo i przekonująco wyjaśnia różnice między eleganckimi, wręcz romantycznymi bohaterami serialu, a brutalnymi opryszkami grasującymi w robotniczych dzielnicach Birminghamu. Na pochwałę zasługuje świetna kwerenda źródłowa. Chinn dotarł nie tylko do opracowań naukowych czy dokumentów, ale także do archiwalnych wydań gazet, ale nawet fotografii ze zbiorów policyjnych. Pozwoliło to na szerokie spojrzenie na problem i opisanie go w duchu naukowej rzetelności. Język jest przystępny, co jest zapewne po części także zasługą bardzo dobrego tłumaczenia, redakcji i korekty. To jedyna publikacja dotycząca Peaky Blinders dostępna w języku polskim i jedna z nielicznych w ogóle. Warto jeszcze pochwalić ładne wydanie.
W moim odczuciu książka jest trochę nierówna pod względem dynamiki. Pierwsze trzy rozdziały momentami męczą zbyt dużą liczbą, podobnych do siebie, przytaczanych historii. Wszystkie wiążą się z napaściami Peaky Blinders na różne osoby i walkami samych gangów między sobą. Dwa ostatnie rozdziały zdają się być już bardziej dynamiczne. Można odnieść wrażenie, że gdyby książka była nieco krótsza, to lepiej by się ją czytało. Z okładki spoglądają na nas postacie wyglądające jak serialowi Peaky Blinders, także tytuł i czcionka przywołują na myśl serial, jednak opowiedziana przez Chinna historia pokazuje jak bardzo różne były światy bohaterów Stevena Knighta i rzezimieszków żyjących w najbiedniejszych dzielnicach Birminghamu. Myślę, że fani serialu, którzy oczekują poznania szczegółów historii Thomasa Shelby’ego i reszty głównych bohaterów mogą poczuć się trochę zawiedzeni.
Uważam, że „Peaky Blinders. Prawdziwa historia słynnych gangów Birminghamu” to potrzebna i bardzo dobrze napisana książka. Autor odczarowuje serialowych przestępców, pokazując jak niewiele łączyło ich z prawdziwą zmorą mrocznych zaułków Birminghamu. Publikację polecam wszystkim miłośnikom historii społecznej, historii Wielkiej Brytanii i historii przestępczości – niech trafi na Wasze półki, z rozkazu Peaky Blinders!
