Benito Mussolini (1883–1945)

opublikowano: 2020-06-09, 13:23
wolna licencja
Benito Mussolini (1883–1945) zaczynał swą publiczną karierę jako socjalistyczny dziennikarz, kończył jako faszystowski dyktator Włoch. Jak wyglądało życie polityka z Emilii-Romanii?
reklama
Benito Mussolini (domena publiczna)

Benito Amilcare Andrea Mussolini (1883–1945) przyszedł na świat 29 lipca 1883 roku w Dovia di Predappio, jako najstarsze dziecko Alessandra Mussoliniego i Rosy z d. Maltoni. Rosa była z zawodu nauczycielką, z kolei Alessandro był kowalem, posiadającym do tego wyraźnie zarysowane poglądy socjalistyczne. Swemu pierworodnemu synowi nadał imiona po działaczach politycznych: Benicie Juárezie, prezydencie Meksyku, oraz socjalistach, Amilcarim Ciprianim i Andrei Costa.

Młody Mussolini początkowo kształcił się pod okiem matki, następnie w szkole powszechnej oraz gimnazjum prowadzonym przez ojców salezjanów. Dzięki pobycie w Instytucie Nauczycielskim w Forlimpopoli uzyskał uprawnienia do pracy w szkołach elementarnych. W zawodzie nie pracował jednak długo, gdyż w 1902 roku wyjechał do Szwajcarii, gdzie imał się różnych prac fizycznych, działał też w ruchu socjalistycznym. Do Włoch wrócił w 1904 roku po ogłoszeniu amnestii dla osób unikających służby wojskowej.

Początkowo mocno zaangażowany w idee socjalistyczne, z czasem jednak zdecydował się pójść własną drogą polityczną. Po wybuchu I wojny światowej, wbrew opinii większości włoskich socjalistów, oponował za przystąpieniem Włoch do konfliktu po stronie Ententy, za co został wykluczony z partii socjalistycznej. Po tym, jak Włochy faktycznie zaangażowały się w działania wojenne, sam Mussolini wziął udział w walkach frontowych, zostając nawet rannym.

Mussolini w czasie Marszu na Rzym w 1922 roku

Po zakończeniu wojny Benito Mussolini, który przeszedł z pozycji poglądów socjalistycznych na bardziej nacjonalistyczne, stanął na czele zjednoczenia związków kombatantów włoskich w organizację Fasci Italiani di Combattimento (od fasci, czyli po włosku związku, wzięła się późniejsza nazwa faszyzmu). Polityk skonsolidował te środowiska działając w realiach ogólnego niezadowolenia społecznego – wyniszczone wojną państwo borykało się m.in. z ogromnym problemem bezrobocia.

W listopadzie 1921 roku powstała Narodowa Partia Faszystowska, a niespełna rok później został zorganizowany tzw. marsz „Czarnych Koszul”, znany też jako marsz na Rzym – był to zamach stanu, w wyniku którego król włoski mianował Mussoliniego premierem. Ten skutecznie zaczął skupiać całą władzę w kraju w swoich rękach, stając się faktycznym dyktatorem Włoch – Duce. System wielopartyjny uległ ostatecznemu rozkładowi jeszcze przed końcem lat 20.

Benito Mussolini rządził niepodzielnie przez 21 lat, wprowadzając wiele reform socjalnych, normując stosunki z Kościołem katolickim poprzez traktaty laterańskie i inwestujący w liczne przedsięwzięcia przemysłowe, jednocześnie jednak budował państwo totalitarne, dodatkowo nastawione na podboje terytorialne – po wojnie włosko-abisyńskiej oddziały Mussoliniego zajęły np. Etiopię, a niebawem państwem satelickim faszystowskich Włoch została też Albania.

Mussolini w Etiopii (domena publiczna)

Do II wojny światowej Włochy przystąpiły dopiero w 1940 roku – 10 czerwca Mussolini wygłosił przemowę, w której potwierdził chęć walki z Anglią i Francją. Konflikt okazał się jednak zgubny dla pozycji Duce – niepowodzenia przy ataku na Grecję, utrata terytoriów w Afryce i w końcu inwazja aliancka na Sycylię sprawiły, że Mussolini stracił zaufanie innych polityków faszystowskich. Został na polecenie króla aresztowany, a Wielka Rada Faszystowska pozbawiła go godności premiera. Był przewożony z miejsca na miejsce, lecz 12 września 1943 roku niemieccy spadochroniarze i komandosi w ramach operacji „Eiche” odbili dyktatora, który został przywódcą Włoskiej Republiki Socjalnej, państwa utworzonego w północnej, okupowanej przez Niemców, części Włoch.

Kres rządów i życia Mussoliniego nastał 28 kwietnia 1945 roku. Dzień wcześniej podjął on nieudaną próbę dostania się przy pomocy niemieckich wojsk do Austrii (wówczas części III Rzeszy), jednak transport został zatrzymany przez antyfaszystowskich partyzantów włoskich. Mussolini został rozstrzelany, razem z nim zginęła jego kochanka Clara Petacci, a ich ciała zostały powieszone do góry nogami na stacji benzynowej przy Piazzale Loreto w Mediolanie.

Benito Mussolini – często zadawane pytania:

Mussolini, znajdując się pod wpływem światopoglądu własnego ojca, zaczynał swoją działalność polityczną jako socjalista. Z czasem odszedł od tej linii, stając się bardziej nacjonalistyczny, a w końcu dał początek ruchowi faszystowskiemu. Jak wyglądała rewolucja jego poglądów? [CZYTAJ WIĘCEJ]

Włoch skonsolidował wokół siebie ruchy włoskich kombatantów, z czasem ustanawiając formułę masowego ruchu, a w końcu i partii faszystowskiej, której był naczelnym ideologiem. Jak doszedł do tego punktu? [CZYTAJ WIĘCEJ]

Prawdziwe kłopoty Mussoliniego pojawiły się wraz z dołączeniem Włoch do II wojny światowej – próba zbudowania włoskiej dominacji na obszarach nad Morzem Śródziemnym okazała się mrzonką, a kolejne porażki doprowadziły Duce do odsunięcia od władzy przez swoich dotychczasowych popleczników. [CZYTAJ WIĘCEJ]

Clara Petacci była wieloletnią kochanką Mussoliniego i – co trzeba przyznać – pozostała przy nim do samego końca. Kim dokładnie była? [CZYTAJ WIĘCEJ]

Dowiedz się więcej! Przejdź do listy naszych pozostałych materiałów o Benito Mussolinim i tematach pokrewnych! 

POLECAMY

Zapisz się za darmo do naszego cotygodniowego newslettera!

reklama
Komentarze
o autorze
Redakcja
Redakcja Histmag.org

Zamów newsletter

Zapisz się, aby otrzymywać przegląd najciekawszych tekstów prosto do skrzynki mailowej. Tylko wartościowe treści, zawsze za darmo.

Zamawiając newsletter, wyrażasz zgodę na użycie adresu e-mail w celu świadczenia usługi. Usługę możesz w każdej chwili anulować, instrukcję znajdziesz w newsletterze.
© 2001-2024 Promohistoria. Wszelkie prawa zastrzeżone