Arnold van de Laar – „Pod nóż. 28 niezwykłych operacji w historii chirurgii” – recenzja i ocena
Arnold van de Laar – „Pod nóż. 28 niezwykłych operacji w historii chirurgii” – recenzja i ocena
W pracy chirurgów jest zarazem coś przerażającego i zasługującego na słowa największego uznania. Nikt z nas dobrowolnie nie chce wchodzić pod tytułowy „nóż”, a jednak sukcesy jakie odnoszą interwencje chirurgów przykuwają uwagę mediów, a niekiedy trafiają także na srebrny ekran. Popularność serialu „Grey's Anatomy”, czy filmu Łukasza Palkowskiego „Bogowie”, to najlepsze świadectwa podziwu dla tytanicznej pracy jaką wykonują chirurdzy.
Jakie są nasze wyobrażenia o sztuce medycznej, szczególnie tej sprzed kilkudziesięciu albo kilkuset lat? Pewnie dość mgliste. Arnold van de Laar w książce „Pod nóż. 28 niezwykłych operacji w historii chirurgii” odkrywa przed czytelnikiem świat szokujących praktyk sprzed lat i godnych podziwu osiągnięć współczesnej chirurgii. Ostrzegam – od samego czytania może zrobić się słabo: wycinanie samemu sobie kamienia w pęcherzu, oblewanie otwartych ran wrzącym olejem, czy upuszczanie krwi – początki chirurgii nie były łatwe.
Autor wybrał 28 wyjątkowych zabiegów, które doskonale ukazują postęp w dziedzinie leczenia operacyjnego. Chirurdzy zostali przedstawieni tu jako osobna grupa specjalistów z branży medycznej.
Na uwagę zasługuje przystępny język, który ułatwia odbiór specjalistycznych terminów. Na pochwałę zasługuje także poczucie humoru, z którym van de Laar nie rozstaje się od pierwszej od ostatniej strony. Niech ktoś spróbuje się nie uśmiechnąć czytając o wykorzystaniu celofanu do owinięcia tętniaka samego Alberta Einsteina: „Trzeba było mieć odwagę! Tętniak największego naukowca wszystkich czasów zapakowany w torebkę na kanapki! (…) Zastosowanie celofanu umarło śmiercią naturalną, a wielu współczesnych chirurgów naczyń pewnie nieźle się z tego uśmieje”.
Gdyby przedstawić wyłącznie historię operacji chirurgicznych, to książka byłaby ciekawa wyłącznie dla wąskiego grona specjalistów. Autor na szczęście wybrał niesamowite historie, nietuzinkowych postaci. Poznamy m.in. szczegóły operacji postrzelonego w zamachu papieża Jana Pawła II, dowiemy się jakim wybawieniem dla królowej Wiktorii było znieczulenie oraz jak niebezpieczne mogą być powikłania pooperacyjne, śledząc pogarszające się zdrowie Rezy Pahlawiego. Ta książka to historia postępu leczenia operacyjnego w pigułce. Każdy rozdział oprócz samego zabiegu posiada jasno zarysowany kontekst historyczny, co pozwala dobrze zrozumieć sens i znaczenie danej operacji. Warto odnotować, że cennym źródłem wiedzy dla czytelnika mogą być hasła, ujęte w ramki na poszczególnych stronach oraz słowniczek pojęć na końcu książki.
Lektura powinna sprawić satysfakcję samym lekarzom. Być może odwiedzający ich pacjenci, którzy przeczytają książkę, zaczną dużo lepiej odnajdować się w gąszczu pojęć i procesów medycznych, dzięki czemu będą w stanie bardziej poprawnie opisywać swoje dolegliwości, a także więcej zrozumieć z diagnozy i zaleceń lekarza. A już na pewno docenią osiągnięcia medycyny i postęp, jaki się w niej dokonał na przestrzeni wieków.
Mówi się, że ludzie nie powinni wiedzieć jak robi się kiełbasę i politykę. Myślę, że do tego przypisywanego Otto von Bismarckowi cytatu należy dodać „operacje”. Niektóre szczegóły mogą być dla wrażliwych osób zwyczajnie nieprzyjemne.
Książkę Arnolda van de Laara „Pod nóż. 28 niezwykłych operacji w historii chirurgii” polecam wszystkim miłośnikom historii medycyny, a także samym lekarzom – dzielcie się ze swoimi pacjentami zbiorem zebranych tu opowieści i anegdot, a zapewniam, że z przyjemnością będą wspominać wizytę w waszym gabinecie.
